trauài , vrb: trebai,
treguai,
tregulare,
treulae,
treulai,
tribulare,
trigulare,
triulare,
trivulare,
trovulare Definitzione
pistare su laore àrridu a sede in s'argiola a bestiàmene cun pedra a tragu, o a machinàriu, po ndhe bogare e isceberare su granu, cosa chi si faet in istade candho sa canna est àrrida, bona a fàere a farinos, prus che àteru in su mese de argiolas; nau in cobertantza, giare it'e fàere, pelea, múngia, pistare; pònnere asuta coment'e treulandho, passare apitzu a catzigadura, pònnere avolotu, burdellare
Sinònimos e contràrios
alzolare,
basolare
/
avalotai,
chiriolare,
iscordulare,
isordulare,
pistatzare
/
apatigai,
catigare
Maneras de nàrrere
csn:
perda de trebai = pedra de arzola; triulare sa mata = fai a ganas lègia, furriai s'istògumu; èssiri treba treba = a su moe moe, andhendhe e torrendhe ma chentza fàghere nudha etotu
Frases
àteras bortas sos massajos trigulabant sos labores ◊ su trigu est ammuntonau in s'argiola prontu a trebai ◊ ndi ant a ai biu de genti treguendi custas arxoas!…
2.
no lasses chi tristura e afannu ti tríulent su sonnu! ◊ gei no abarrat treba treba, no: pigat e fait! ◊ s'ingannu nos tríulat sa vida ◊ tantas cosas mi tréulant sa mente ◊ no isciat a chini donai nexi, ma cumprendiat de èssiri istétiu treulau de fatus chi no iat bófiu
3.
camminu trebendu coras e léuras ◊ portat sa barba tantu longa chi si dha tréulat cun is peis ◊ no nci fiast in is ortus de canciofa a trebai cilixia! ◊ bona sa terra ca si lassat treulai ◊ insandus is piciochedhus dhus podiat trebai isceti cancu cuadhu o bòi chi passàt e po cussu is mammas dhus lassànt bessí a sa bia ◊ su Mascatzu fit triulendhe sas crabas ◊ mi seis trovulandhe su logu!
Ètimu
ltn.
tribulare
Tradutziones
Frantzesu
battre (agric.)
Ingresu
to thresh
Ispagnolu
trillar
Italianu
trebbiare
Tedescu
dreschen.
trèba , nf: trégua,
tréua,
tréula,
tréulla,
trígula,
tríula Definitzione
su treulare, su tempus e sa faina de treulare is laores; sa paga po sa trébbia chi at treulau su laore / tréulla de prantu = cadha de prantu, prantu meda
Sinònimos e contràrios
treuladura,
treulognu
Frases
andhat arrúmbula arrúmbula che perda de tréula ◊ finida sa tréula, ndi calant de s'argiola is cerdas de su fenu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
battage
Ingresu
threshing
Ispagnolu
trilla
Italianu
trebbiatura
Tedescu
Dreschen.
treulógnu, treulóngiu, treulónzu , nm: triulonzu Definitzione
su treulare, trebballu e tempus de treulare
Sinònimos e contràrios
arjolonzu,
treuladura,
triulera
Frases
a sa trébbia, sos massajos no pagaiant su triulonzu in dinari: daiant trigu etotu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
battage
Ingresu
threshing
Ispagnolu
trilla
Italianu
trebbiatura
Tedescu
Dreschen.
triulèra , nf Definitzione
faina e tempus de treulare
Sinònimos e contràrios
treba,
treuladura,
treulognu
/
ttrs. triurera
Frases
sa triulera unu tempus la faghiant a boes, apustis a trébbia e como sa màchina faghet messendhe e triulendhe e prenendhe su sacu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
battage
Ingresu
threshing
Ispagnolu
trilla
Italianu
trebbiatura
Tedescu
Dreschen.