Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

cavanzòla, cavanzólu , nf, nm: cavatzola Definitzione ferramenta de ferru fata che una càvana, ma a màniga curtza Sinònimos e contràrios arroncillu, cavanàciu, farchione, pudagiola Frases binnennandhe po segare s'àghina leant sa frófighe de pudare o su cavanzolu Terminologia iscientìfica ans Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu serpe à manche court Ingresu short handled billhook Ispagnolu podadera Italianu róncola a mànico córto Tedescu Hippe mit kurzem Griff.

leàda , nf: alleata, leata Definitzione su pigare; puntu o tretu ue si pigat calecuna cosa; sa cora in su tretu ue s'iscassat e si leat s'abba de un'erriu po dh'intrare a unu possessu; surcu maistu, su chi in is aròngios arregollet s'abba de is surcos abbàrgios; una parte manna de unu logu, de unu sartu, de prus a mancu su territóriu de is sitos acanta de pare; manera de fàere Sinònimos e contràrios aferrada, picada 2 / cassiadorju, lavadoja, liadroxu, tenidórgiu, sciogadroxu / bandha, filada, iscroca, trechinzu | ctr. lassada Maneras de nàrrere csn: sa l. de s'abba, de sa currente, de su gasu; fàghere sa leada = iscassiare s'abba, pònnere o fàghere su netzessàriu pro pòdere leare carchi cosa; leada in giru = búglia; sos de sa l. = is chi bivint in bixinau, is chi tenint terras acanta 2. fia abbendhe s'ortu e mi est mancada s'abba ca mi che l'ant segada in sa leada 3. ancora vives cun sa tasca a pala girendhe in die bona, in die mala sa tanca, sa cussorza, sa leada ◊ Pàulu e Bàrnaba fint in ziru preighendhe e sa peràula de Deus s'isparghiat in totu sa leada ◊ s'olia est a leadas, ocannu 4. cussu faghet sas leadas de sa muninca! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu prise Ingresu zone, plug Ispagnolu toma, zona Italianu présa, allàccio, zòna Tedescu Griff, Zone.

maínga , nf, nm: mànica, mangu, màniga, mànighe, mànigu 1 Definitzione parte de unu bestimentu ue s'intrat su bratzu, longa cantu o prus curtza de su bratzu; orrugu de linna trebballau tundhu, lisu, po intrare in s'ogu de una ferramenta po dha pigare de dha pòdere manigiare: longa o curtza segundhu sa ferramenta, segundhu chi si depat pigare a duas o a una manu, grussa o fine segundhu sa fortza chi depet fàere, e po ainas piticas podet èssere totu a unu cun s'aina etotu (si est a ue si pigat un'istrégiu, asa)/ min. manighedha Sinònimos e contràrios màghia 1 Maneras de nàrrere csn: pònnere in màniga una forramenta = pònniri sa mainga a sa forramenta; forramenta fora ’e màniga = chentza de mainga; èssere totu de una màniga = andai de acórdiu, èssiri totus de sa própiu idea, tènniri su própiu cumportamentu; po dogna màniga ’e candela = pro donzi bonu bisonzu, a bortas no potat bisonzare; mànigus de arresoja = una creze de gragallu; màniga indiaulada = màniga forte, nadu de médiu a carchi male o dificurtade; èssiri iscroxau che una màniga de marra = fintzas lísiu a fortza de l'impreare, cossumidu meda Frases est abbarrau in mànigas de camisa ◊ zughet una camisa a mànigas curtzas 2. sa màniga de su picu cheret forte, sa de su rastrellu cheret fine ◊ sa mànighe de sa lepa la cherio pintada (M.Ladu) 3. no bi andhes a cussos a ti cossizare, ca sunt totu de una màniga! ◊ mastros de muru, negussiantes e mecànicos sunt totu de una màniga (G.Ruju)◊ po dogna màniga ’e candela, faimindi duas cópias de cussu paperi! ◊ a ferru dortu màniga indiaulada! Sambenados e Provèrbios smb: Maniga, Manigas Ètimu ltn. manica, manico Tradutziones Frantzesu manche Ingresu sleeve, handle Ispagnolu manga, mango, astil, cacha Italianu mànica, mànico Tedescu Ärmel, Handgriff, Griff.

manaxíli , nm: manighile 1, manixili, maxili Definitzione guardabbratzu, genia de màniga de tela o pedhe chi s'imbestit in bratzos fintzes a su cuidu messandho a manu; manighile est fintzes sa màniga a ue si leat s'arau arandho Sinònimos e contràrios manghitu, manile Frases po messai tocat a si ponni sa pedhi de ananti e a s'istichiri in bratzus is manixilis ◊ sos messajos faghiant sa messera bene assupridos de pedhes de nanti e de manighiles Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu parement, mancheron, poignée Ingresu mitten, handle Ispagnolu manopla Italianu manòpola Tedescu Ärmelaufschlag, Griff.