Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

campíngiu , nm: compíngiu, cumpíngiu, cumpríngiu Definitzione opinu bonu, una calidade de opinu, sa chi faet su sèmene bonu de si pòdere papare; su frutu de s'opinu Sinònimos e contràrios opinu Frases sa mata de su cumpíngiu de Frúmini risultat chi depit èssiri assumancus de su 1200! (G.Viarengo) Terminologia iscientìfica mtm, Pinus pinea Ètimu ltn. conus pineus Tradutziones Frantzesu pin, pigne Ingresu pine, pinecone Ispagnolu pino piñonero, piña Italianu pino, pigna Tedescu Kiefer, Pinienzapfen.

cantèlza , nf, nm: canterza, cantérgiu, canterju, canterzu, cantrexu, cantrixu Definitzione in sa conca, su tretu de is trempas apresu de s'origa, ue dhu'est s'annoigadórgiu de is duas barras, ma nau fintzes po sa barra de fundhu e po trempa puru, comente po s'annoigadórgiu etotu; bículu, orrugu Sinònimos e contràrios barra, iscanterzu, tempra, càvana 1 / cantu Maneras de nàrrere csn: culatzu de canterju = su bóidu de sa buca in fundhu; mantènnere su canterju a unu = parai faci a unu; canterja de cantzellu = canterjale; canterzu de sa domo = trempali, istantarile de sas zannas Frases Taresa no críticat su grodhe gafu, però a ciafu li faghet su canterzu fioridu! ◊ tundhu su pane, tundhu su furru e tundha sa coda de sa mama, su ballu sardu e sos canterjos de sos pitzinnos ◊ candu su pipiu at afortiau a cantrexus si dhi podit donai cosa prus tostada a papai ◊ depes porrire s'àteru canterju pro un'àtera iscavanada? 2. totu a unu cantrexu, una mustela de procu in sa cardiga fritiedhat in su fogu ◊ sa Sardigna dh'ant ispartzida in cantrexus e donada a genti istràngia 3. sa gatu fit supra de sas canterjas de su cantzellu Sambenados e Provèrbios prb: arrisu malu cantrixu trotu Terminologia iscientìfica crn Ètimu ltn. cant(h)erius Tradutziones Frantzesu articulation temporale-mandibulaire, mâchoire, joue Ingresu jaw, cheek Ispagnolu articulación temporal- mandibular, mandíbula, mejilla Italianu articolazióne tèmporo-mandibolare, mascèlla, guància Tedescu Kiefer, Wange.

mansídha , nf: massidha Definitzione de is duos ossos chi portant is dentes, pruschetotu sa parte de pitzu (ma si narat de sa barra de asuta puru); sa parte prus in artu de is trempas, sa trempa etotu Sinònimos e contràrios massidhale / càvanu, trempa Frases fit frobbíndhesi sas làcrimas dae sas massidhas, rujas a fortza de las fricare ◊ tenit su fronti ispatziosu, nasu bèni profilau chi parit èssi pintau, is massidhas purpurinas, is làvuras coradhinas (L.Matta) 2. una làcrima caente làssinat in sa massidha… Sambenados e Provèrbios smb: Massidda Terminologia iscientìfica crn Ètimu ltn. maxilla Tradutziones Frantzesu mâchoire, joue Ingresu jaw, cheek Ispagnolu mandíbula, mejilla Italianu mascèlla, ganàscia, gòta Tedescu Kiefer, Wange, Backe.

obínu , nm: opinu, pinu, upinu Definitzione totu is diferentes calidades de una genia de mata chi faet manna, de oros de mare a montes, a fogighedhas che agos, longas e, segundhu sa calidade (pinu bonu), faet su campíngiu (pinu de papare, coment'e unu frutu a bisura de bardúfola, acupau, chi candho cumprit e sicat si aperit e lassat andhare su sèmene, coment'e nencioledha pitica longhita): est linna de òpera, modhe / opinu burdu (abbarrat prus bàsciu) = Pinus halepensis Sinònimos e contràrios campíngiu Frases suta de s'obinu mi setzo tota die ◊ is opinus zúmiant cun su bentu ◊ bi at chercos, élighes e opinos Sambenados e Provèrbios smb: Obinu, Obino Terminologia iscientìfica mtm, Pinus canariensis, P. nigra, P. pinaster, P. pinea, P. silvestris Ètimu ltn. sappinus Tradutziones Frantzesu pin Ingresu pine Ispagnolu pino Italianu pino Tedescu Kiefer.