campíngiu , nm: compíngiu, cumpíngiu, cumpríngiu Definizione opinu bonu, una calidade de opinu, sa chi faet su sèmene bonu de si pòdere papare; su frutu de s'opinu Sinonimi e contrari opinu Frasi sa mata de su cumpíngiu de Frúmini risultat chi depit èssiri assumancus de su 1200! (G.Viarengo) Terminologia scientifica mtm, Pinus pinea Etimo ltn. conus pineus Traduzioni Francese pin, pigne Inglese pine, pinecone Spagnolo pino piñonero, piña Italiano pino, pigna Tedesco Kiefer, Pinienzapfen.

cantèlza , nf, nm: canterza, cantérgiu, canterju, canterzu, cantrexu, cantrixu Definizione in sa conca, su tretu de is trempas apresu de s'origa, ue dhu'est s'annoigadórgiu de is duas barras, ma nau fintzes po sa barra de fundhu e po trempa puru, comente po s'annoigadórgiu etotu; bículu, orrugu Sinonimi e contrari barra, iscanterzu, tempra, càvana 1 / cantu Modi di dire csn: culatzu de canterju = su bóidu de sa buca in fundhu; mantènnere su canterju a unu = parai faci a unu; canterja de cantzellu = canterjale; canterzu de sa domo = trempali, istantarile de sas zannas Frasi Taresa no críticat su grodhe gafu, però a ciafu li faghet su canterzu fioridu! ◊ tundhu su pane, tundhu su furru e tundha sa coda de sa mama, su ballu sardu e sos canterjos de sos pitzinnos ◊ candu su pipiu at afortiau a cantrexus si dhi podit donai cosa prus tostada a papai ◊ depes porrire s'àteru canterju pro un'àtera iscavanada? 2. totu a unu cantrexu, una mustela de procu in sa cardiga fritiedhat in su fogu ◊ sa Sardigna dh'ant ispartzida in cantrexus e donada a genti istràngia 3. sa gatu fit supra de sas canterjas de su cantzellu Cognomi e Proverbi prb: arrisu malu cantrixu trotu Terminologia scientifica crn Etimo ltn. cant(h)erius Traduzioni Francese articulation temporale-mandibulaire, mâchoire, joue Inglese jaw, cheek Spagnolo articulación temporal- mandibular, mandíbula, mejilla Italiano articolazióne tèmporo-mandibolare, mascèlla, guància Tedesco Kiefer, Wange.

mansídha , nf: massidha Definizione de is duos ossos chi portant is dentes, pruschetotu sa parte de pitzu (ma si narat de sa barra de asuta puru); sa parte prus in artu de is trempas, sa trempa etotu Sinonimi e contrari massidhale / càvanu, trempa Frasi fit frobbíndhesi sas làcrimas dae sas massidhas, rujas a fortza de las fricare ◊ tenit su fronti ispatziosu, nasu bèni profilau chi parit èssi pintau, is massidhas purpurinas, is làvuras coradhinas (L.Matta) 2. una làcrima caente làssinat in sa massidha… Cognomi e Proverbi smb: Massidda Terminologia scientifica crn Etimo ltn. maxilla Traduzioni Francese mâchoire, joue Inglese jaw, cheek Spagnolo mandíbula, mejilla Italiano mascèlla, ganàscia, gòta Tedesco Kiefer, Wange, Backe.

obínu , nm: opinu, pinu, upinu Definizione totu is diferentes calidades de una genia de mata chi faet manna, de oros de mare a montes, a fogighedhas che agos, longas e, segundhu sa calidade (pinu bonu), faet su campíngiu (pinu de papare, coment'e unu frutu a bisura de bardúfola, acupau, chi candho cumprit e sicat si aperit e lassat andhare su sèmene, coment'e nencioledha pitica longhita): est linna de òpera, modhe / opinu burdu (abbarrat prus bàsciu) = Pinus halepensis Sinonimi e contrari campíngiu Frasi suta de s'obinu mi setzo tota die ◊ is opinus zúmiant cun su bentu ◊ bi at chercos, élighes e opinos Cognomi e Proverbi smb: Obinu, Obino Terminologia scientifica mtm, Pinus canariensis, P. nigra, P. pinaster, P. pinea, P. silvestris Etimo ltn. sappinus Traduzioni Francese pin Inglese pine Spagnolo pino Italiano pino Tedesco Kiefer.

«« Cerca di nuovo