Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

nebriàdile , nf: nelbiàdile, nerviàdile, nerviàtile Definitzione erba de cincu filus o erba de tàgliu Sinònimos e contràrios nebriatzu, nerviada, prantaxa, tirasana Terminologia iscientìfica rba, Plantago major Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grand plantain Ingresu plantain Ispagnolu carmel Italianu piantàggine maggióre Tedescu großer Wegerich.

obbíbi , nm: obbili, obbilu, obilu 1, obinu, obiru, ubbiru Definitzione crau mannu, ciou de ferru o de linna cun sa conca; in cobertantza, dispraxere mannu / làngiu coment'e un'o. = (nau de ccn.) sicu che linna Sinònimos e contràrios clavíglia, giau, pilu 1, piredhu 1 / apicadolza, crau Frases si no biu in is manus suas su sinnali de is obilus dèu no apu a crei! ◊ fatendhe mògios, lis giaitat su fundhu chin sos obiros ◊ est apicau a un'obbilu ◊ is obibis funt durus a nc'intrai ◊ a bosu ant incravau cun solu tres obinus ◊ ant incravau a Gesugristu cun tres obbilis 2. in su coru mi cravas obbilus verenosus! ◊ si no ti nci ponint s'obbilu in s'ogu, tui no dha bis sa cosa!… Sambenados e Provèrbios smb: Obbili, Obinu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gros clou Ingresu big nail Ispagnolu clavo grueso Italianu gròsso chiòdo Tedescu großer Nagel.

panàlza , nf: panarja, panarza Definitzione genia de istrégiu mannu de fenu e de pramma a pònnere laore o fintzes su pane Sinònimos e contràrios póntina Frases su chintu che anedhu giughes, pagu piús de sa panalza! ◊ sos codhos tuos parent panarzedha e sas palas banca de suíghere! ◊ su sórighe at isfundhadu sa panarza Terminologia iscientìfica stz Ètimu ltn. panaria Tradutziones Frantzesu grande corbeille Ingresu hamper Ispagnolu cesto grande Italianu cestóne Tedescu großer Korb.

sajòne , nf Definitzione sazu mannu, ispina longa meda Sinònimos e contràrios acutzoni, bucioni, istrajone, sàgiu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grosse épine Ingresu big thorn Ispagnolu espina gruesa Italianu grossa spina Tedescu großer Stachel.

sparràncu , nm: sperroncu, sperruncu Definitzione passu longu meda, passu chi si faet aperindho cantu prus si podet is cambas Sinònimos e contràrios anchionada, barrancada, incambionada, sperruncada, spirriata / cdh. spirriata, ttrs. iparangada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu foulée Ingresu stride, falcade Ispagnolu zancada Italianu falcata Tedescu großer Schritt.

tangallòi, tangallòne, tangallòni , nm: dangallone Definitzione ómine mannu mannu, artu, male fatu, pagu crabbau, pagu sàbiu puru Sinònimos e contràrios càngaru, dangarone, dàngaru*, giangalloi Tradutziones Frantzesu homme grand et drôle Ingresu big and odd person Ispagnolu mostrenco Italianu uòmo gròsso ma strambo Tedescu großer, verschrobener Mann.

tzurrulíu , nm: tzurrullinu, tzurrulliu Definitzione númene chi si giaet a genias o arratzas diferentes de pigione: tz. peis arrúbius, tres genias de pigione (crucugioni, itl. pettégola, tringa totanus; un'àteru, itl. tòtano mòro, tringa erythropus; un'àteru ancora, itl. beccàccia di mare, haematopus ostralegus); tz. bicu grussu (nms tringa nebularia); tz. conca de molenti = itl. fratino (charadrius alexandrinus); tz. culu biancu (nms tringa ochropus); tz. imperiali = s'arratza prus manna de curruliu (numenius arquata); tz. peis grogus, itl. corrière gròsso (charadrius hiaticula); tz. peis longus, itl. cavalière d'Itàlia (himantopus himantopus, pigione mannu a bicu longu meda e mescamente cun cambas longas longas, orrúbias e fines, alas niedhas, niedhu in gatzile e in cúcuru, totu s'àteru biancu)/ ungra, franca, de tz. = peónica o arrosa de padenti, de monti (Paeonia officinalis) Frases isturrus e crucueus e tzurrullinus e caus a bóllidu pesaus dhu pesant in panteus (S.Baldino)◊ fuiant a brenti a terra finas is tzurrullius ◊ cucummeus e carrogas si teniant a bixinus cun tzoncas e tzurrullinus Sambenados e Provèrbios smb: Zurruliu Terminologia iscientìfica pzn Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu courlis Ingresu whaup Ispagnolu zarapito, sarapico Italianu chiurlo Tedescu großer Brachvogel.

«« Torra a chircare