Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

cóntu , nm Definition cosa chi si narat po giare a ischire, po istentu; cosa chi si cunsiderat a reguardu de calecuna chistione, o de ccn., mescamente cun su significau de arrespetu, de importu / min. contighedhu, contixedhu Synonyms e antonyms contadu, contànsia, chistione, consideru, cuentu, importu, médiu Idioms csn: istèrriri unu c. = comintzare a chistionare de carchi cosa pro si fàghere a sa manu a unu, pro lu cumbínchere, pro li pòdere pedire cosa; ómine, fémina de c. = chi contat, de importu; èssere chin c. = pro cosa, cun motivu; contus de foxili = sos chi si narant passendhe ora caentèndhesi, a sos pisedhos, tantu pro los tratènnere, cosighedhas de pagu importu; c. de risu = contu po arriri; c. b'at! = no mi la contas zusta, mi ses cuendhe carchi cosa; a su c. = istendhe a cantu si contat, a su chi narant; in c. de… = a su postu de…, pro cantu pertocat…; fàghere c. malu = apicai mali is crais, fai contus chi no torrant paris cun is contus de un'àteru; no ischire su c. de leare = no isciri acomenti fai, tènniri dificultadis mannas; dare c. de carchi cosa a ccn. = contare, nàrrere su chi at fatu, dare una nova; circai contus a ccn. = chircare chistiones, pedire cosa; fàghere contu, passai contu de… = pònnere in càrculu, cunsiderare Sentences sos contos no sunt beros ma s'ómine los at imbentaos pro disaogu suo ◊ si cheriat cumpresu, ma chene torrare a contare sos contos contaos dae semper ◊ totu is piciochedhus candu bollint otenni una cosa isterrint su contixedhu…◊ no apo mai crétidu in custos contos de foghile 2. dae minore so faghendhe gherra fastizando in sos contos de amore ◊ a triballare nono, ma in contos de divertimentu za lu agatas cuncordu! ◊ a fàghere sa chirca no sunt contos vostros! ◊ tui ses ammachiada, in contu de fastigiai 3. est istracu, malàidu, male bestidu ma no ndhe faghet contu ◊ su fàmini fiat tropu, cudha crocoriga si fut parta una síndria e no nd'iaus passau contu, si ndi fustis pràndius etotu! ◊ a mie no mi ant chilcadu mai: si cumprendhet chi de me no ndhe ant fatu contu ◊ pro milli francos in prus a chilu no ndhe fato contu, còmporo su matessi! ◊ si ti cheret dòlere sa conca già est chin contu, cun cussu corpu! ◊ a su contu, issos crediant gasi! 4. su babbu fit de contu e benistante 5. unu contu si lu faghiat s'àinu e unu su truvadore ◊ contu malu ti as fatu si pessas chi su chi depes fàghere tue lu fato deo! ◊ no est contu bonu, custu, a fàghere sas cosas semper a duas bias! ◊ fàghedi bene sos contos innantis, no ti ndhe impudes! ◊ no isco prus su contu de mi leare: male est goi e peus est gai! ◊ faghídebbos in contu cantu balanzat cussu, si podet ispèndhere gai meda 6. ite contu ndhe apo a dare a Deu de tanta mala vida chi apo fatu! ◊ ma deo so pensendhe apustis morte ca devo dare sos contos a Deu! (Sotgiu)◊ torro a bidha e ndhe dao contu a sa zustíssia de su chi est capitau 7. in contu de andhare a campu andheit a chircare a unu ◊ in contu de timi m'iant fatu arriri Surnames and Proverbs smb: Contu Translations French compte, considération English tale, consideration, estimation Spanish cuento, consideración Italian raccónto, narrazióne, fiaba, considerazióne, stima German Erzählung, Märchen, Achtung.

cóntu 1 , nm Definition nàrrere su númeru de is cosas cricandho de bíere sa cantidade Synonyms e antonyms càlculu Idioms csn: pònnere in c. una cosa = contaidha; essire foras de contu = iscassuletare, irbariare; mi ndhe as a torrare sos contos! = mi ndi as a torrai sa sceda!, as a biri ita ti sutzedit!, as a biri ca est acomenti nau dèu; tirai, torrai is contus a unu = fàghere o serrare sos contos de su chi li depet; dare contos a Deus = nàrrere, cufessare a Deus sas curpas chi unu tenet; èssere chentza c., foras de c., no èssere in c. = medas, chentza misura, no faghet a los contare; fàghere contos mannos = pessare chi andhet totu bene, sestare in mannu; èssere a c. (nadu de cosas)= contadu, a manera chi siat zustu su tantu chi serbit; èssiri a contu de…(+ agt. numeràriu pl.)= de pòdere contare a… (+ agt. numeràriu) a… (+ agt. numeràriu); assardare su c. = aparizare, agabbare de pagare su dépidu, schitiai; c. currenti = genia de cuntratu, inditau de su númeru intestau a unu, po tènniri, arriciri o pigai dinai, fintzas paperi pro fai pagamentas o mandai dinai; essiri a c. paris = dare cantu si retzit, o retzire cantu si daet; bogare su c. de una cosa = contai e nàrriri canta est custa cosa Sentences amus fatu su contu de cantu nos est costadu custu cómporu ◊ dhoi at mortus a contu de millas ◊ chi siant a contu de centus custus divertimentus! ◊ a isse no lu ponzas in contu, tantu est coment'e chi no bi siat ◊ sos istedhos de s'aera sunt chena contu ◊ ista mudu ca irballo su contu! ◊ no ndhe toches de custos durches ca sunt a contu! ◊ su cocoi a logos lu bendhent a contu, no a pesu 2. gai faghes, tue, ma za mi ndhe as a torrare sos contos! ◊ una borta nci fiant duus fradis: unu arricu foras de contu, s'àteru pòburu tropu ◊ fiat tronendi e lampendi foras de contu 3. sos contos già fint mannos e pariant totu giustos: passare sentza disgustos sos mios últimos annos (G.Masala)◊ contos mannos ti ses faghindhe: ma chentza sodhu ite pessas chi as a poder fàghere? ◊ su póveru si faghet contos mannos, ma dae chentu ndhe resessint deghe (Còntene)◊ ndi funt essius a contu paris ◊ torramí is contus, poita de custu momentu no ses prus s'amministradori miu! ◊ ite contos apo a dare a Deus po custa vita mala chi apo fatu?! Surnames and Proverbs prb: a contus malus si dhoi torrat Translations French compte, calcul English calculation Spanish cuenta, recuento Italian cónto, càlcolo, còmputo, contéggio, rendicónto German Berechnung, Rechnungslegung.

cóntu 2 , nm Definition cosa chi andhat bene, chi batit a un'arresurtau bonu Synonyms e antonyms gadagnu, profetu Idioms csn: torrare a c. = cumbènnere, godangiai, torrai paris cun su chi andat bèni; chentza c. e ne capu = pro nudha, in debbadas; a c. meu, tou, sou, nostru = a càrrigu meu, tou, sou, a bandha, indipendhente, a manera chi donniunu nci pentzit cussu etotu a is cosas suas; tènniri, tennirisí a c. = arregalaisí, abarrai cun Deus, a istare bene, leàresi incuru, dare c., contivizare, fai atentzioni a ccn. cosa; dare c. a su bisonzu = andai avatu de s'abbisóngiu; a dónnia c. = de onzi manera Sentences cun contu l'amus fata sa essida: inoghe ch'est sa morte e no sa vida! (Grolle)◊ custa cosa no nos torrat a contu: ispendhimus meda e balanzamus prus pagu ◊ a mie no mi torrat a contu, no, a istare ispetendhe perdindhe tempus! ◊ no b'at ne contu e ne cabu a fàghere cosa gai ◊ custa cosa no est contu bonu: tantu triballu pro nudha! 2. donzi pópulu depet èssere a contu sou ◊ una bella dí si fut arrósciu de si fai cumandai e iat decídiu de trebballai po contu suu ◊ fia teracu anzenu ma apustis mi so postu a contu meu ◊ istúdia, fizu meu, ca su travallu a contu anzenu est unu pesu meda mannu! 3. bah, teneisí a contu: dèu mi ndi andu! ◊ adiu, Nanne: tènedi contu! ◊ mi fait su prexeri de mi tenni a contu su cuadhu cantu abarru a mi ascurtai sa missa? ◊ chie cheret podet dare contu a carchi pitzinnu ◊ no bi aiat dadu contu finas a tandho chi cudha pitzinna fit bella e modosa ◊ si no istabant a contu, su bentu lis allughiat sas piatzas e lis brusiabat su carbone ◊ si fit a dare contu a su bisonzu no si tiat fàchere mai nudha ◊ portat a contu a chie passat 4. - E comenti ti dha passas? - A dónnia contu! Translations French avantage English profit Spanish ventaja Italian conveniènza, vantàggio, benefìcio German Vorteil.