achídu , nm: achitu Definition
agiudu, su chi si ndhe tenet o bogat, de bonu, de calecuna cosa; cosa chi si ponet po ndhe mantènnere un'àtera coment’e puntedhu, arraiga, o fintzes sustentu, alimentu; in cobertantza, dannu mannu
Synonyms e antonyms
agiudu,
balanzu 1,
lucru
/
arradicra,
cerboni
Sentences
si mi dades achidu faghimus custa faina ◊ ne achidu e ne ondra ti istrinant daghi rues!
2.
su sarmentu nou sentza achidu no si rezet ◊ debbilesa sentza achidu no dat cunfortu a sa mente (B.Asili)◊ tue tantu adorada lassas de domo su nidu, tue chi cun dulche achidu sos passos mi sustenias!
3.
za l'at tentu s'achidu, siscuru, a che li mòrrere sa muzere!…
Etymon
srd.
Translations
French
profit,
avantage
English
advantage,
profit
Spanish
provecho
Italian
ùtile,
vantàggio
German
Nutzen.
antavàgiu , nm: antivàgiu,
antivazu Definition
su ch'èssere antibitzau in calecuna cosa, su tènnere de prus o méngius; cosa, cabbale, badàngiu chi si ndhe tenet o bogat de una faina o àteru; cosa chi si narat de bonu de ccn. a bàntidu
Synonyms e antonyms
avantàgiu,
profetu,
torracontu
/
bantaxu,
bàntidu
2.
cal'est s'antivàgiu chi ndh'apo àpidu pro ti àere a giuarzu?
Etymon
itl.
Translations
French
avantage
English
advantage
Spanish
ventaja
Italian
vantàggio
German
Vorteil.
assusài , vrb Definition
migliorare, cambiare in méngius, fintzes artziare is domos faendho àteru pianu
Synonyms e antonyms
addelantai,
atelentare
/
ammellorai,
impannitziri
Sentences
si est assusau su cixiraju maresu: at fatu domus bendendi cíxiri e caramellas ◊ sa fémina sàbia assusat sa domu, sa maca dha destruit ◊ assusit o no assusit, su messaju fait s'alimentu chi serbit po papai
Etymon
srd.
Translations
French
tirer avantage,
tirer profit
English
to take advantage,
to improve one's own condition
Spanish
mejorar
Italian
avvantaggiarsi,
migliorare la pròpria condizióne
German
einen Vorsprung gewinnen.
cóntu 2 , nm Definition
cosa chi andhat bene, chi batit a un'arresurtau bonu
Synonyms e antonyms
gadagnu,
profetu
Idioms
csn:
torrare a c. = cumbènnere, godangiai, torrai paris cun su chi andat bèni; chentza c. e ne capu = pro nudha, in debbadas; a c. meu, tou, sou, nostru = a càrrigu meu, tou, sou, a bandha, indipendhente, a manera chi donniunu nci pentzit cussu etotu a is cosas suas; tènniri, tennirisí a c. = arregalaisí, abarrai cun Deus, a istare bene, leàresi incuru, dare c., contivizare, fai atentzioni a ccn. cosa; dare c. a su bisonzu = andai avatu de s'abbisóngiu; a dónnia c. = de onzi manera
Sentences
cun contu l'amus fata sa essida: inoghe ch'est sa morte e no sa vida! (Grolle)◊ custa cosa no nos torrat a contu: ispendhimus meda e balanzamus prus pagu ◊ a mie no mi torrat a contu, no, a istare ispetendhe perdindhe tempus! ◊ no b'at ne contu e ne cabu a fàghere cosa gai ◊ custa cosa no est contu bonu: tantu triballu pro nudha!
2.
donzi pópulu depet èssere a contu sou ◊ una bella dí si fut arrósciu de si fai cumandai e iat decídiu de trebballai po contu suu ◊ fia teracu anzenu ma apustis mi so postu a contu meu ◊ istúdia, fizu meu, ca su travallu a contu anzenu est unu pesu meda mannu!
3.
bah, teneisí a contu: dèu mi ndi andu! ◊ adiu, Nanne: tènedi contu! ◊ mi fait su prexeri de mi tenni a contu su cuadhu cantu abarru a mi ascurtai sa missa? ◊ chie cheret podet dare contu a carchi pitzinnu ◊ no bi aiat dadu contu finas a tandho chi cudha pitzinna fit bella e modosa ◊ si no istabant a contu, su bentu lis allughiat sas piatzas e lis brusiabat su carbone ◊ si fit a dare contu a su bisonzu no si tiat fàchere mai nudha ◊ portat a contu a chie passat
4.
- E comenti ti dha passas? - A dónnia contu!
Translations
French
avantage
English
profit
Spanish
ventaja
Italian
conveniènza,
vantàggio,
benefìcio
German
Vorteil.
cumbeniéntzia , nf: cumbiniéntzia,
cuminiéntzia,
cunviniéntzia Definition
cosa chi cumbenit, chi dhue at torracontu, badàngiu; trastu o àteru chi serbit a fàere calecuna cosa a discantzu
Synonyms e antonyms
torracontu
/
codomidade,
cumbénia
Sentences
nosu iaus a bolli totu a cumbiniéntzia nosta!
2.
sos àteros tenent sas cumbeniéntzias e no picant s'issilíssiu chi pico deo trabballandhe ◊ s'abba intro de domo, sa lughe elétrica, sa màchina, su telèfono sunt totu cumbeniéntzias de oe
Etymon
spn.
conveniencia
Translations
French
avantage
English
suitability
Spanish
conveniencia
Italian
conveniènza
German
Angemessenheit,
Vorteil.
giuaméntu , nm Definition
su giuare, su serbire a calecuna cosa de bonu, fàere bene
Synonyms e antonyms
giudu,
ingiuamentu,
probamentu,
prode,
próigu
Sentences
custa mexina no fait giuamentu perunu
Etymon
srd.
Translations
French
avantage,
utilité
English
benefit
Spanish
provecho
Italian
giovaménto
German
Nutzen.
lúcru , nm: lúcuru Definition
torracontu, profetu, benefíciu, arresurtau bonu chi si ndhe tenet de calecuna cosa
Synonyms e antonyms
badagnu,
balanzu 1,
gadagnu,
gagnu,
gualanzu,
ingogna,
profetu,
torracontu
| ctr.
pérdia
Sentences
sos terrinos no dant lucru mancu a sos pastores ◊ de su tou malu operadu, ite lúcuru ndh'as tentu? ◊ bae a istudiare, fizu meu, e assumancu chi siat cun lúcuru! ◊ a ite tiat èssere a triballare chentza lúcuru?! ◊ si no mi aggantzas a díligu a díligu dae me no ndhe bogas lúcuru meda
Etymon
itl.
Translations
French
gain,
lucre,
avantage,
profit
English
gain,
profit
Spanish
lucro,
provecho
Italian
lucro,
profitto,
vantàggio
German
Gewinn,
Vorteil.
próigu , nm Definition
totu su chi est de bonu, de agiudu, chi faet bene, proe
Synonyms e antonyms
giuamentu,
probamentu,
prode
Sentences
si faghes custu già est a próigu e biadia tua ◊ de totu su chi faghet no ndhe tenet próigu perunu
Etymon
srd.
Translations
French
avantage,
soulagement
English
relief
Spanish
provecho,
beneficio
Italian
giovaménto,
ristòro
German
Nutzen.
torracóntu , nm Definition
cosa chi torrat a contu, cabbale, badàngiu, frutu, cosa de bonu chi si ndhe tenet fintzes in su sensu de andhare méngius, de èssere prus cumbeniosu
Synonyms e antonyms
badagnu,
gadagnu,
gagnu,
gualanzu,
lucru,
profetu
/
cumbénia
| ctr.
pérdua
Sentences
sa zente crobaiat prus torracontu a si leare cartzamenta fata
Translations
French
avantage,
profit
English
profit
Spanish
interés,
provecho
Italian
tornacónto
German
Nutzen.