Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

achídu , nm: achitu Definitzione agiudu, su chi si ndhe tenet o bogat, de bonu, de calecuna cosa; cosa chi si ponet po ndhe mantènnere un'àtera coment’e puntedhu, arraiga, o fintzes sustentu, alimentu; in cobertantza, dannu mannu Sinònimos e contràrios agiudu, balanzu 1, lucru / arradicra, cerboni Frases si mi dades achidu faghimus custa faina ◊ ne achidu e ne ondra ti istrinant daghi rues! 2. su sarmentu nou sentza achidu no si rezet ◊ debbilesa sentza achidu no dat cunfortu a sa mente (B.Asili)◊ tue tantu adorada lassas de domo su nidu, tue chi cun dulche achidu sos passos mi sustenias! 3. za l'at tentu s'achidu, siscuru, a che li mòrrere sa muzere!… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu profit, avantage Ingresu advantage, profit Ispagnolu provecho Italianu ùtile, vantàggio Tedescu Nutzen.

antavàgiu , nm: antivàgiu, antivazu Definitzione su ch'èssere antibitzau in calecuna cosa, su tènnere de prus o méngius; cosa, cabbale, badàngiu chi si ndhe tenet o bogat de una faina o àteru; cosa chi si narat de bonu de ccn. a bàntidu Sinònimos e contràrios avantàgiu, profetu, torracontu / bantaxu, bàntidu 2. cal'est s'antivàgiu chi ndh'apo àpidu pro ti àere a giuarzu? Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu avantage Ingresu advantage Ispagnolu ventaja Italianu vantàggio Tedescu Vorteil.

assusài , vrb Definitzione migliorare, cambiare in méngius, fintzes artziare is domos faendho àteru pianu Sinònimos e contràrios addelantai, atelentare / ammellorai, impannitziri Frases si est assusau su cixiraju maresu: at fatu domus bendendi cíxiri e caramellas ◊ sa fémina sàbia assusat sa domu, sa maca dha destruit ◊ assusit o no assusit, su messaju fait s'alimentu chi serbit po papai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tirer avantage, tirer profit Ingresu to take advantage, to improve one's own condition Ispagnolu mejorar Italianu avvantaggiarsi, migliorare la pròpria condizióne Tedescu einen Vorsprung gewinnen.

cóntu 2 , nm Definitzione cosa chi andhat bene, chi batit a un'arresurtau bonu Sinònimos e contràrios gadagnu, profetu Maneras de nàrrere csn: torrare a c. = cumbènnere, godangiai, torrai paris cun su chi andat bèni; chentza c. e ne capu = pro nudha, in debbadas; a c. meu, tou, sou, nostru = a càrrigu meu, tou, sou, a bandha, indipendhente, a manera chi donniunu nci pentzit cussu etotu a is cosas suas; tènniri, tennirisí a c. = arregalaisí, abarrai cun Deus, a istare bene, leàresi incuru, dare c., contivizare, fai atentzioni a ccn. cosa; dare c. a su bisonzu = andai avatu de s'abbisóngiu; a dónnia c. = de onzi manera Frases cun contu l'amus fata sa essida: inoghe ch'est sa morte e no sa vida! (Grolle)◊ custa cosa no nos torrat a contu: ispendhimus meda e balanzamus prus pagu ◊ a mie no mi torrat a contu, no, a istare ispetendhe perdindhe tempus! ◊ no b'at ne contu e ne cabu a fàghere cosa gai ◊ custa cosa no est contu bonu: tantu triballu pro nudha! 2. donzi pópulu depet èssere a contu sou ◊ una bella dí si fut arrósciu de si fai cumandai e iat decídiu de trebballai po contu suu ◊ fia teracu anzenu ma apustis mi so postu a contu meu ◊ istúdia, fizu meu, ca su travallu a contu anzenu est unu pesu meda mannu! 3. bah, teneisí a contu: dèu mi ndi andu! ◊ adiu, Nanne: tènedi contu! ◊ mi fait su prexeri de mi tenni a contu su cuadhu cantu abarru a mi ascurtai sa missa? ◊ chie cheret podet dare contu a carchi pitzinnu ◊ no bi aiat dadu contu finas a tandho chi cudha pitzinna fit bella e modosa ◊ si no istabant a contu, su bentu lis allughiat sas piatzas e lis brusiabat su carbone ◊ si fit a dare contu a su bisonzu no si tiat fàchere mai nudha ◊ portat a contu a chie passat 4. - E comenti ti dha passas? - A dónnia contu! Tradutziones Frantzesu avantage Ingresu profit Ispagnolu ventaja Italianu conveniènza, vantàggio, benefìcio Tedescu Vorteil.

cumbeniéntzia , nf: cumbiniéntzia, cuminiéntzia, cunviniéntzia Definitzione cosa chi cumbenit, chi dhue at torracontu, badàngiu; trastu o àteru chi serbit a fàere calecuna cosa a discantzu Sinònimos e contràrios torracontu / codomidade, cumbénia Frases nosu iaus a bolli totu a cumbiniéntzia nosta! 2. sos àteros tenent sas cumbeniéntzias e no picant s'issilíssiu chi pico deo trabballandhe ◊ s'abba intro de domo, sa lughe elétrica, sa màchina, su telèfono sunt totu cumbeniéntzias de oe Ètimu spn. conveniencia Tradutziones Frantzesu avantage Ingresu suitability Ispagnolu conveniencia Italianu conveniènza Tedescu Angemessenheit, Vorteil.

giuaméntu , nm Definitzione su giuare, su serbire a calecuna cosa de bonu, fàere bene Sinònimos e contràrios giudu, ingiuamentu, probamentu, prode, próigu Frases custa mexina no fait giuamentu perunu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu avantage, utilité Ingresu benefit Ispagnolu provecho Italianu giovaménto Tedescu Nutzen.

lúcru , nm: lúcuru Definitzione torracontu, profetu, benefíciu, arresurtau bonu chi si ndhe tenet de calecuna cosa Sinònimos e contràrios badagnu, balanzu 1, gadagnu, gagnu, gualanzu, ingogna, profetu, torracontu | ctr. pérdia Frases sos terrinos no dant lucru mancu a sos pastores ◊ de su tou malu operadu, ite lúcuru ndh'as tentu? ◊ bae a istudiare, fizu meu, e assumancu chi siat cun lúcuru! ◊ a ite tiat èssere a triballare chentza lúcuru?! ◊ si no mi aggantzas a díligu a díligu dae me no ndhe bogas lúcuru meda Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu gain, lucre, avantage, profit Ingresu gain, profit Ispagnolu lucro, provecho Italianu lucro, profitto, vantàggio Tedescu Gewinn, Vorteil.

próigu , nm Definitzione totu su chi est de bonu, de agiudu, chi faet bene, proe Sinònimos e contràrios giuamentu, probamentu, prode Frases si faghes custu già est a próigu e biadia tua ◊ de totu su chi faghet no ndhe tenet próigu perunu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu avantage, soulagement Ingresu relief Ispagnolu provecho, beneficio Italianu giovaménto, ristòro Tedescu Nutzen.

torracóntu , nm Definitzione cosa chi torrat a contu, cabbale, badàngiu, frutu, cosa de bonu chi si ndhe tenet fintzes in su sensu de andhare méngius, de èssere prus cumbeniosu Sinònimos e contràrios badagnu, gadagnu, gagnu, gualanzu, lucru, profetu / cumbénia | ctr. pérdua Frases sa zente crobaiat prus torracontu a si leare cartzamenta fata Tradutziones Frantzesu avantage, profit Ingresu profit Ispagnolu interés, provecho Italianu tornacónto Tedescu Nutzen.

«« Torra a chircare