achídu , nm: achitu Definitzione agiudu, su chi si ndhe tenet o bogat, de bonu, de calecuna cosa; cosa chi si ponet po ndhe mantènnere un'àtera coment’e puntedhu, arraiga, o fintzes sustentu, alimentu; in cobertantza, dannu mannu Sinònimos e contràrios agiudu, balanzu 1, lucru / arradicra, cerboni Frases si mi dades achidu faghimus custa faina ◊ ne achidu e ne ondra ti istrinant daghi rues! 2. su sarmentu nou sentza achidu no si rezet ◊ debbilesa sentza achidu no dat cunfortu a sa mente (B.Asili)◊ tue tantu adorada lassas de domo su nidu, tue chi cun dulche achidu sos passos mi sustenias! 3. za l'at tentu s'achidu, siscuru, a che li mòrrere sa muzere!… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu profit, avantage Ingresu advantage, profit Ispagnolu provecho Italianu ùtile, vantàggio Tedescu Nutzen.

conchistài, conchistàre , vrb Definitzione impreare sa cosa o su tempus a manera de ndhe bogare unu arresurtau bonu / conchistare su tempus, sa cosa = impreare su tempus, sa cosa, cun cabu, cun lúcuru, chentza ndhe pèrdere in debbadas Sinònimos e contràrios acanciare, lucurare 1 | ctr. perdimentare, sperditziai Frases est prus su tempus chi perdet in inghírios chi no su chi conchistat triballendhe ◊ a fàghere gai est a la frundhire, sa cosa, no a la conchistare! ◊ bi est chie su tempus lu perdet e chie lu cunchistat: su primu si ndhe agatat male, su de duos bene Ètimu spn. conquistar Tradutziones Frantzesu fructifier Ingresu to put to good use Ispagnolu prosperar Italianu méttere a frutto Tedescu nützen.

giuaméntu , nm Definitzione su giuare, su serbire a calecuna cosa de bonu, fàere bene Sinònimos e contràrios giudu, ingiuamentu, probamentu, prode, próigu Frases custa mexina no fait giuamentu perunu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu avantage, utilité Ingresu benefit Ispagnolu provecho Italianu giovaménto Tedescu Nutzen.

profétu , nm: profitu, prufetu, pruvetu Definitzione su lúcuru, su chi si ndhet bogat o tenet de bonu de una faina e de totu su chi si faet: cun prus precisione est su badàngiu netu de s'atividade produtiva, de su trebballu Sinònimos e contràrios badagnu, gadagnu, gagnu, gualanzu, lucru, torracontu / benefíssiu, brofetu | ctr. példua, pérdia Maneras de nàrrere csn: genti, ómini de profetu = de cabbale; bogai p. = bogàrendhe su lúcuru Frases de su tempus chi at passadu imbreagu no ndhe at a tènnere profetu perunu ◊ betat s'arzola cun tribàgliu e munza pro nachi ndh'àere achistu e profetu (M.Murenu)◊ sa Sardigna no ndh'at profetu de cúrrere fatu a partidos italianos! ◊ sa mexina ti at fatu profetu ◊ chi s'alimentu nosi serbat de profetu! ◊ Adamu no at connotu su profetu chi li at cossizadu s'Onnipotente! 2. chini cantat in letu est genti de pagu profetu ◊ mamma ti biat manna, de giudu e de profetu! ◊ apu domandau a pressonas de profetu ◊ fatzu papau e torrau: gei mi ndi ponit de profetu!… Ètimu itl. profetto Tradutziones Frantzesu profit Ingresu profit Ispagnolu provecho Italianu profitto, utilità Tedescu Gewinn, Nutzen.

próigu , nm Definitzione totu su chi est de bonu, de agiudu, chi faet bene, proe Sinònimos e contràrios giuamentu, probamentu, prode Frases si faghes custu già est a próigu e biadia tua ◊ de totu su chi faghet no ndhe tenet próigu perunu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu avantage, soulagement Ingresu relief Ispagnolu provecho, beneficio Italianu giovaménto, ristòro Tedescu Nutzen.

sufragài, sufragàre , vrb Sinònimos e contràrios agiadai, giuai, proicare Frases sa tanta iltimassione mi sufragas in azios? (P.Cherchi)◊ si su chi at no lu sufragat, ite at a pòdere fàghere? Tradutziones Frantzesu être utile, faire du bien Ingresu to support, to be useful Ispagnolu favorecer Italianu suffragare, giovare Tedescu nützen.

torracóntu , nm Definitzione cosa chi torrat a contu, cabbale, badàngiu, frutu, cosa de bonu chi si ndhe tenet fintzes in su sensu de andhare méngius, de èssere prus cumbeniosu Sinònimos e contràrios badagnu, gadagnu, gagnu, gualanzu, lucru, profetu / cumbénia | ctr. pérdua Frases sa zente crobaiat prus torracontu a si leare cartzamenta fata Tradutziones Frantzesu avantage, profit Ingresu profit Ispagnolu interés, provecho Italianu tornacónto Tedescu Nutzen.

«« Torra a chircare