achídu , nm: achitu Definitzione
agiudu, su chi si ndhe tenet o bogat, de bonu, de calecuna cosa; cosa chi si ponet po ndhe mantènnere un'àtera coment’e puntedhu, arraiga, o fintzes sustentu, alimentu; in cobertantza, dannu mannu
Sinònimos e contràrios
agiudu,
balanzu 1,
lucru
/
arradicra,
cerboni
Frases
si mi dades achidu faghimus custa faina ◊ ne achidu e ne ondra ti istrinant daghi rues!
2.
su sarmentu nou sentza achidu no si rezet ◊ debbilesa sentza achidu no dat cunfortu a sa mente (B.Asili)◊ tue tantu adorada lassas de domo su nidu, tue chi cun dulche achidu sos passos mi sustenias!
3.
za l'at tentu s'achidu, siscuru, a che li mòrrere sa muzere!…
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
profit,
avantage
Ingresu
advantage,
profit
Ispagnolu
provecho
Italianu
ùtile,
vantàggio
Tedescu
Nutzen.
conchistài, conchistàre , vrb Definitzione
impreare sa cosa o su tempus a manera de ndhe bogare unu arresurtau bonu / conchistare su tempus, sa cosa = impreare su tempus, sa cosa, cun cabu, cun lúcuru, chentza ndhe pèrdere in debbadas
Sinònimos e contràrios
acanciare,
lucurare 1
| ctr.
perdimentare,
sperditziai
Frases
est prus su tempus chi perdet in inghírios chi no su chi conchistat triballendhe ◊ a fàghere gai est a la frundhire, sa cosa, no a la conchistare! ◊ bi est chie su tempus lu perdet e chie lu cunchistat: su primu si ndhe agatat male, su de duos bene
Ètimu
spn.
conquistar
Tradutziones
Frantzesu
fructifier
Ingresu
to put to good use
Ispagnolu
prosperar
Italianu
méttere a frutto
Tedescu
nützen.
giuaméntu , nm Definitzione
su giuare, su serbire a calecuna cosa de bonu, fàere bene
Sinònimos e contràrios
giudu,
ingiuamentu,
probamentu,
prode,
próigu
Frases
custa mexina no fait giuamentu perunu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
avantage,
utilité
Ingresu
benefit
Ispagnolu
provecho
Italianu
giovaménto
Tedescu
Nutzen.
profétu , nm: profitu,
prufetu,
pruvetu Definitzione
su lúcuru, su chi si ndhet bogat o tenet de bonu de una faina e de totu su chi si faet: cun prus precisione est su badàngiu netu de s'atividade produtiva, de su trebballu
Sinònimos e contràrios
badagnu,
gadagnu,
gagnu,
gualanzu,
lucru,
torracontu
/
benefíssiu,
brofetu
| ctr.
példua,
pérdia
Maneras de nàrrere
csn:
genti, ómini de profetu = de cabbale; bogai p. = bogàrendhe su lúcuru
Frases
de su tempus chi at passadu imbreagu no ndhe at a tènnere profetu perunu ◊ betat s'arzola cun tribàgliu e munza pro nachi ndh'àere achistu e profetu (M.Murenu)◊ sa Sardigna no ndh'at profetu de cúrrere fatu a partidos italianos! ◊ sa mexina ti at fatu profetu ◊ chi s'alimentu nosi serbat de profetu! ◊ Adamu no at connotu su profetu chi li at cossizadu s'Onnipotente!
2.
chini cantat in letu est genti de pagu profetu ◊ mamma ti biat manna, de giudu e de profetu! ◊ apu domandau a pressonas de profetu ◊ fatzu papau e torrau: gei mi ndi ponit de profetu!…
Ètimu
itl.
profetto
Tradutziones
Frantzesu
profit
Ingresu
profit
Ispagnolu
provecho
Italianu
profitto,
utilità
Tedescu
Gewinn,
Nutzen.
próigu , nm Definitzione
totu su chi est de bonu, de agiudu, chi faet bene, proe
Sinònimos e contràrios
giuamentu,
probamentu,
prode
Frases
si faghes custu già est a próigu e biadia tua ◊ de totu su chi faghet no ndhe tenet próigu perunu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
avantage,
soulagement
Ingresu
relief
Ispagnolu
provecho,
beneficio
Italianu
giovaménto,
ristòro
Tedescu
Nutzen.
sufragài, sufragàre , vrb Sinònimos e contràrios
agiadai,
giuai,
proicare
Frases
sa tanta iltimassione mi sufragas in azios? (P.Cherchi)◊ si su chi at no lu sufragat, ite at a pòdere fàghere?
Tradutziones
Frantzesu
être utile,
faire du bien
Ingresu
to support,
to be useful
Ispagnolu
favorecer
Italianu
suffragare,
giovare
Tedescu
nützen.
torracóntu , nm Definitzione
cosa chi torrat a contu, cabbale, badàngiu, frutu, cosa de bonu chi si ndhe tenet fintzes in su sensu de andhare méngius, de èssere prus cumbeniosu
Sinònimos e contràrios
badagnu,
gadagnu,
gagnu,
gualanzu,
lucru,
profetu
/
cumbénia
| ctr.
pérdua
Frases
sa zente crobaiat prus torracontu a si leare cartzamenta fata
Tradutziones
Frantzesu
avantage,
profit
Ingresu
profit
Ispagnolu
interés,
provecho
Italianu
tornacónto
Tedescu
Nutzen.