achídu , nm: achitu Definition
agiudu, su chi si ndhe tenet o bogat, de bonu, de calecuna cosa; cosa chi si ponet po ndhe mantènnere un'àtera coment’e puntedhu, arraiga, o fintzes sustentu, alimentu; in cobertantza, dannu mannu
Synonyms e antonyms
agiudu,
balanzu 1,
lucru
/
arradicra,
cerboni
Sentences
si mi dades achidu faghimus custa faina ◊ ne achidu e ne ondra ti istrinant daghi rues!
2.
su sarmentu nou sentza achidu no si rezet ◊ debbilesa sentza achidu no dat cunfortu a sa mente (B.Asili)◊ tue tantu adorada lassas de domo su nidu, tue chi cun dulche achidu sos passos mi sustenias!
3.
za l'at tentu s'achidu, siscuru, a che li mòrrere sa muzere!…
Etymon
srd.
Translations
French
profit,
avantage
English
advantage,
profit
Spanish
provecho
Italian
ùtile,
vantàggio
German
Nutzen.
allibbiaméntu , nm: allibiamentu Synonyms e antonyms
gaju,
gódiu,
gosa,
gosamentu,
isciúscia,
ispaju,
lobru,
reconsizu
Etymon
srd.
Translations
French
plaisir,
jouissance
English
profit,
enjoyment
Spanish
provecho,
beneficio
Italian
godiménto,
profitto
German
Genuß.
badàgnu , nm: badàngiu,
badanzu,
balàngiu,
balanzu Definition
torracontu, benefíciu chi si ndhe tenet de calecuna cosa; segundhu comente si narat, bolet nàrrere dannu
Synonyms e antonyms
badagnu,
gadagnu*,
gagnu,
gualanzu,
intróitu,
lucru,
profetu,
torracontu
/
achidu
| ctr.
dannu,
példua
Sentences
ite badagnu ndhe godis ca s'aera est sana! ◊ balanzos de cocoi… aficos mortos: su tantu de si campare! ◊ divide su badanzu ca su fundhu est su meu! ◊ bois de balanzu perunu a domo no ndhe sezis batindhe
2.
odheu, fizu meu, no ti gherres cun neune, no mi batas balanzu!…
Translations
French
gain,
bénéfice
English
gain,
earnings
Spanish
ganancia,
beneficio,
provecho
Italian
guadagno
German
Gewinn.
giuaméntu , nm Definition
su giuare, su serbire a calecuna cosa de bonu, fàere bene
Synonyms e antonyms
giudu,
ingiuamentu,
probamentu,
prode,
próigu
Sentences
custa mexina no fait giuamentu perunu
Etymon
srd.
Translations
French
avantage,
utilité
English
benefit
Spanish
provecho
Italian
giovaménto
German
Nutzen.
giúdu , nm: zudu Definition
su serbire, su bàlere o èssere bonu de unu o de una cosa: si manígiat prus che àteru in sa nada èssere de g. / èssiri cosa de giudu = cosa de tzou, bonu, capatzu, àbbile, cabosu, de pòdere serbire, chi giuat
Synonyms e antonyms
giuamentu,
valore,
valuda,
zua 1
Sentences
at méritu pro àere fatu òperas de giudu (F.Paba)◊ ajó torrade, giòvanos de preséntzia e de giudu! (B.Trudhaju)◊ cussus no fadiant faina de giudu ◊ mamma ti biat manna, de giudu e de profetu! ◊ nci dh'ant ispotallitada, poita no fiat cosa de giudu! ◊ su istimentu fut pagu de giudu
Etymon
srd.
Translations
French
valeur,
utilité
English
esteem,
use
Spanish
valor,
utilidad,
provecho
Italian
prègio,
utilità,
giovaménto
German
Wert,
Nützlichkeit,
Vorteil.
lúcru , nm: lúcuru Definition
torracontu, profetu, benefíciu, arresurtau bonu chi si ndhe tenet de calecuna cosa
Synonyms e antonyms
badagnu,
balanzu 1,
gadagnu,
gagnu,
gualanzu,
ingogna,
profetu,
torracontu
| ctr.
pérdia
Sentences
sos terrinos no dant lucru mancu a sos pastores ◊ de su tou malu operadu, ite lúcuru ndh'as tentu? ◊ bae a istudiare, fizu meu, e assumancu chi siat cun lúcuru! ◊ a ite tiat èssere a triballare chentza lúcuru?! ◊ si no mi aggantzas a díligu a díligu dae me no ndhe bogas lúcuru meda
Etymon
itl.
Translations
French
gain,
lucre,
avantage,
profit
English
gain,
profit
Spanish
lucro,
provecho
Italian
lucro,
profitto,
vantàggio
German
Gewinn,
Vorteil.
pròde , nm: proe,
proi Definition
cosa de bonu, torracontu po ccn., nau mescamente in augúrios
Synonyms e antonyms
giuamentu,
probamentu,
próigu
/
cabbale,
frutu
Idioms
csn:
bonu proe! = augúriu chi si torrat a chie at nadu "Saludu!" bufendhe; bonu proe ti fatat! = si narat fintzas candho unu no bi podet fàghere prus nudha, no si ndhe podet pagare de unu dannu o male chi li ant fatu; pònniri in proi su dinai, sa cosa = ispèndhere cun cabu, pro cosas de zudu
Sentences
a proe insoro su de totu impreant, títulos altos a trampa si dant ◊ po no ndi tenni proi, gravellu, ti apu amau! ◊ tota sa vida sua l'at impreada a proe de sa zente sarda ◊ logres bonos proes! ◊ allegru indovinendhe su beneditu proe (A.Casula)◊ ita malu proi, ita légiu pratu!
2.
bonu proi ti fatzat… che s'ambuatza a is gatus! ◊ sa fortuna fut tocada a Luisicu e nemus fut imbidiosu: bonu proi dhi fatzat! ◊ bonu prode e saludu! ◊ bonu prode bos facat su meda brostu! ◊ bonu proe ti fetat chi mi che ses fuidu: ma si m'intras in ungras!…
3.
at comperau sa televisioni: ge dh'at postu in proi su dinai!…
Surnames and Proverbs
prb:
sa cosa furada no fait mai proi
Etymon
ltn.
prode
Translations
French
profit
English
cheerio
Spanish
pro,
provecho
Italian
prò
German
Vorteil.
profétu , nm: profitu,
prufetu,
pruvetu Definition
su lúcuru, su chi si ndhet bogat o tenet de bonu de una faina e de totu su chi si faet: cun prus precisione est su badàngiu netu de s'atividade produtiva, de su trebballu
Synonyms e antonyms
badagnu,
gadagnu,
gagnu,
gualanzu,
lucru,
torracontu
/
benefíssiu,
brofetu
| ctr.
példua,
pérdia
Idioms
csn:
genti, ómini de profetu = de cabbale; bogai p. = bogàrendhe su lúcuru
Sentences
de su tempus chi at passadu imbreagu no ndhe at a tènnere profetu perunu ◊ betat s'arzola cun tribàgliu e munza pro nachi ndh'àere achistu e profetu (M.Murenu)◊ sa Sardigna no ndh'at profetu de cúrrere fatu a partidos italianos! ◊ sa mexina ti at fatu profetu ◊ chi s'alimentu nosi serbat de profetu! ◊ Adamu no at connotu su profetu chi li at cossizadu s'Onnipotente!
2.
chini cantat in letu est genti de pagu profetu ◊ mamma ti biat manna, de giudu e de profetu! ◊ apu domandau a pressonas de profetu ◊ fatzu papau e torrau: gei mi ndi ponit de profetu!…
Etymon
itl.
profetto
Translations
French
profit
English
profit
Spanish
provecho
Italian
profitto,
utilità
German
Gewinn,
Nutzen.
próigu , nm Definition
totu su chi est de bonu, de agiudu, chi faet bene, proe
Synonyms e antonyms
giuamentu,
probamentu,
prode
Sentences
si faghes custu già est a próigu e biadia tua ◊ de totu su chi faghet no ndhe tenet próigu perunu
Etymon
srd.
Translations
French
avantage,
soulagement
English
relief
Spanish
provecho,
beneficio
Italian
giovaménto,
ristòro
German
Nutzen.
torracóntu , nm Definition
cosa chi torrat a contu, cabbale, badàngiu, frutu, cosa de bonu chi si ndhe tenet fintzes in su sensu de andhare méngius, de èssere prus cumbeniosu
Synonyms e antonyms
badagnu,
gadagnu,
gagnu,
gualanzu,
lucru,
profetu
/
cumbénia
| ctr.
pérdua
Sentences
sa zente crobaiat prus torracontu a si leare cartzamenta fata
Translations
French
avantage,
profit
English
profit
Spanish
interés,
provecho
Italian
tornacónto
German
Nutzen.