dúmida , nf: dúmmida Definition
muina, sonu coment'e de cosa chi girat fúlia, nau pruschetotu de sa bardúfola, ma fintzes su fragassu de su fogu abbruxandho a fràmmula meda, zúmiu de bentu, de muscone
Synonyms e antonyms
drínnida,
zúmiu
Sentences
est tenendhe su focu a dúmidas de frama (G.Piga)◊ sas chícheras, chicherandhe a totu dúmida, irmedhighinabant a totus, zente e boes ◊ su bentu a dúmmida pilisat montes, badhes, chelu e mare
Etymon
srd.
Translations
French
tournoiement,
crépitement
English
crackilng
Spanish
trino,
estallido,
chisporroteo
Italian
prillo,
crepitìo
German
Schwirren,
Geknister.
stóchidu , nm: istóchidu*,
stóchiru Definition
genia de tzàcurru sighiu, coment'e de cosa iscopiandho (fintzes de isparu)
Synonyms e antonyms
istrachidhadura,
tràchida,
trachidada,
tzacarrada,
tzacàrridu,
tzàchidu
Sentences
s'arrúndili s'est fuia po su stóchidu ◊ piticu su stóchiru!
Translations
French
crépitement
English
crackle
Spanish
estallido
Italian
crepitìo
German
Geprassel.
trachédhu , nm: traghedhu,
tróchedhu Definition
su trachedhare; sonu coment'e de cosa àrrida e tostada segandho / t. de dentes = tzàcurru fatu a dentes faendho mòvere is barras a dentes sidhias
Synonyms e antonyms
istrachidhadura,
rúmulu,
tràchida,
trachidada,
tzacarrada,
tzacàrridu
Sentences
unu corbu a trachedhu mi che ischidat de irbotu ◊ sont mannicanne tzuculate a tróchedhu ◊ de meriadorzu movet su masone in paschimenta, a lucore de luna in s'istula a gramuzu e a trachedhu ◊ su pane de fresa àrridu si mànigat a traghedhu ◊ candho sas berbeghes remuzant ossu de olia s'intendhent a traghedhu
2.
Elias si aiat intesu sa carena artudhada e si fit torrau a sèdere a trachedhu de dentes (S.Spiggia)◊ in sa mandra s'intendhet sa robba gramuzandhe a trachedhu de barras
Etymon
srd.
Translations
French
crépitement
English
creaking
Spanish
estallido,
chisporroteo,
crepitación
Italian
crepitìo,
stridóre,
scròcchio
German
Geknister.
tràchida , nf: tràchita,
tràxida Definition
genia de sonu de linna isperrandho, de cosa àrrida segandho, linna frisca cun fògia abbruxandho
Synonyms e antonyms
trachedhada,
trachedhu,
trachidada,
tzacarrada
Sentences
a tràchitas fachent sas dentes, sos tronos, su fogu ◊ no s'intendhet de sa gherra sas tràchidas de fogu totu in tundhu ◊ si est intesa sa tràchida de sos ossos ◊ est sensada sa tràchida de sa trébbia ◊ in piata bi sunt sos ballos a tràchida
Etymon
srd.
Translations
French
crépitement
English
rattle
Spanish
chasquido,
chisporroteo,
crujido
Italian
scricchiolìo,
crepitìo
German
Geknarre,
Geknister.
trachidàda , nf: traghidada Definition
su trachidare
Synonyms e antonyms
intronnu,
isbómbiu,
istrachidhadura,
tràchida,
trechetada,
tzacarrada
Etymon
srd.
Translations
French
crépitement
English
crash
Spanish
crepitación
Italian
crepitìo,
fragóre
German
Geknister,
Getöse.
tzacarèdha , nf: itzacarredha,
tzacarredha 1 Definition
tzàcurru sighiu; furriadòrgia, arrana de canna, genia de aina po sonare in chida santa, o fintzes una genia de matraca fata cun tres tauledhas chi faent sonu iscudendhosi apare e fintzes su tzàcurru etotu; pipiriolu, pitariolu de canna de fenu; canna isperrada chi is bingiateris faiant tzacurrare po isciuliare is pigiones; aligusta pitica; genia de àghina niedha / èssiri una tz. = nau de ccn., abbarrare sèmpere foedhandho, a barra posta
Synonyms e antonyms
stóchidu,
trachedhu,
tzacàrridu
/
straciarana,
tzaculitas 1
/
tzacaredhu,
tzacarradore
Sentences
portàt is ogus giai allugerraus de su fogu arrabiosu de is fosilis e in is origas sa tzacarredha de sa mitràglia
2.
comenti a castiadori fiat bellu: cun sa tzacarredha in manu fadiat su fúrria fúrria in mesu de is giualis e su pilloni passàt atesu ◊ mi at lassau sa tzacarredha po agordai sa bíngia
Scientific Terminology
sjl, crx
Etymon
srd.
Translations
French
crépitement,
petite langouste
English
rattle,
small lobster
Spanish
estallido,
pequeña langosta
Italian
crepitìo,
aragostèlla
German
Geknister,
Heuschreckenkrebs.
tzacàrridu , nm: tzacarru,
tzàcurru Definition
su tzacarrai, sonu o tzàcurru a sa sighia coment'e de cosa àrrida o chídrina segandho, abbruxandho, fintzes traghedhu o tzàcurru de dentes
Synonyms e antonyms
isbómbiu,
isbomborada,
trachedhu,
trachidada,
tzacariu,
tzacarrada,
tzacarredha 1,
tzancurru
Sentences
si pesànt is trumbutus pariant tzacàrridus de linna frisca passionendu po fogu ◊ a candu intendeus custu tzacarru mannu pariat tronu ◊ s'intendit su tzacàrridu de s'erba chi tenit a pampa ◊ a mimmi mi pigat a tzàcurru de barras
Etymon
srd.
Translations
French
crépitement,
éclatement,
fracas
English
crackling,
burst,
rumble
Spanish
crepitación,
estallido
Italian
crepitìo,
scòppio,
fragóre
German
Geknister,
Bersten,
Knall.