pistònca , nf, nm: bistonca, pistoncu, pistroncu, pistuncu Definition su cropu chi giaet in sa manu su pódhighe de mesu frigau cun su pódhighe mannu e lassau andhare totinduna; cropighedhu, giau in cunfidàntzia cun is pódhighes a trempas de unu (piciochedhu)/ zocare a su pistroncu = giogare a birillas Synonyms e antonyms bidhighitada, bidhighitu, bistínchidu, isbillongu, pistóriga, spistoncu, tzinchillitu Sentences si acurtzat a unu pipiu po dhi donai unu pistoncu a una trempa Etymon srd. Translations French chiquenaude English light-blow Spanish chasquido Italian buffétto German Schnippchen.
tracàda , nf Definition su tracare; fintzes s'isperrada chi si faet in sa linna candho tracat Synonyms e antonyms tzacarrada / afilada, isperrada, tzacadura Etymon srd. Translations French crépitation English crackling Spanish chasquido Italian crepitazióne German Geknister.
tràchida , nf: tràchita, tràxida Definition genia de sonu de linna isperrandho, de cosa àrrida segandho, linna frisca cun fògia abbruxandho Synonyms e antonyms trachedhada, trachedhu, trachidada, tzacarrada Sentences a tràchitas fachent sas dentes, sos tronos, su fogu ◊ no s'intendhet de sa gherra sas tràchidas de fogu totu in tundhu ◊ si est intesa sa tràchida de sos ossos ◊ est sensada sa tràchida de sa trébbia ◊ in piata bi sunt sos ballos a tràchida Etymon srd. Translations French crépitement English rattle Spanish chasquido, chisporroteo, crujido Italian scricchiolìo, crepitìo German Geknarre, Geknister.
tzàchida , nf, nm: ciàchidu, tàchida, tzàchidu, tzàchiru Definition genia de sonu a cropu o de moida puru, forte, sighia Synonyms e antonyms ciacu, iscópiu, itzàchidu, tracada, tzacarrada, tzacàrridu, tzàcurru, tzóchida, tzocu Idioms csn: tzàchida de dentes = traghedhu; tzàchidu de tronu = sciarrocada, traghidada; tzàchida de tonca = càntigu o boghe de tonca Sentences intendemu su tzàchidu de is ferrus acomenti fiast pudendi su sarmentu ◊ s'intendiat su tzàchidu de is ferrus de is cuadhus chi atobiamus ◊ apu inténdiu unu tzàchidu a is ossus ◊ s'intendit su tzàchidu de is bombas ◊ su tzàchidu de is tronus fait tremi is murus Etymon srd. Translations French éclatement, craquement English boom, creaking Spanish estallido, chasquido Italian scòppio, scricchiolìo German Bersten, Geknister.
tzócu , nm: tzoncu 1 Definition su sonu surdu chi faet unu cropu, mescamente in cosa chi no est fata po sonare (es. linna, pedra, terra) o una cosa chi orruet de artu, o fintzes cosa chi iscópiat / min. tzochitu, tzochighedhu Synonyms e antonyms cocu, corpedhu, istódhicu, tzàchidu, tzóchida / píchiu / cdh. ciocu Idioms csn: tènnere musca a tz. = fai un'istampu in s'àcua, no arrènnesciri, picai o pretèndiri in debbadas; basu a tzocu = manera de basare lassendhe andhare a corpu sas laras serradas afissas; ríere a tz. = a iscracàllios; èssere in su tz. de… = in su grofu, própiu in su menzus…, in mesu; èssere chin su tzocu in s'ischina = èssere ispetendhe carchi cosa de grave Sentences si est intesu su tzocu de un'isparu ◊ sos tzocos de sas manos ◊ iscatat su grillete de s'archibbusu: unu tzocu introneit in s'aera ◊ apo intesu unu tzocu in su tauladu: bae a bídere ite che at rutu! ◊ cun cussos tzocos de martedhu mi ndhe as ischidadu ◊ at iscutu una pedra a intro de sa perca e at fatu tzoncu de abba 2. cudhu aturdidu, sos àteros riendhe a tzocu, no apeint sos àschidos de lu frimmare ◊ de su fele, de s'arrennegu, bi ndhe at de fàghere tzocu! ◊ za ti n'as a tènnere de musca a tzocu!… Surnames and Proverbs smb: Zoncu Etymon srd. Translations French coup, éclatement English stroke, percussion, crack, crash Spanish golpe, chasquido, estallido Italian bòtto, schiòcco, schianto, cólpo, percussióne German Krach, Knall, Schlag.