Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbadiàda , nf: abbaidada Definition su castiare, su furriare is ogos a castiare, su castiare a sa lestra Synonyms e antonyms annotada, castiada, cumpassada, mirada, ocrada Sentences dàeli un'abbaidada a cussa cosa! ◊ l'at sighida cun s'abbaidada e l'at bida bolendhesiche ◊ bi aiat totu unu troboju de abbaidadas pro fàghere a cumprèndhere a su cumpanzu su vàgliu e rivàgliu, zoghendhe a cartas ◊ s'abbaidada de cussu corvu naraiant chi batiat disaura Etymon srd. Translations French coup d’oeil English glance, peep, check Spanish ojeada, mirada, vistazo Italian guardata, scórsa, sbirciata, contròllo German Durchsicht.

abbentàda , nf Definition bentu chi portat fragu pudésciu, fragu meda chi si pigat agiummai coment’e chi siat una nue de bentu; idea, pentzada chi benit a conca; su abbentare, asciutare Synonyms e antonyms abbentu, abburata, afrusada, arrancu, arrasta, fiacu 1, pudescioi / meleda, seledu Sentences comente colas acurtzu leas s'abbentada de su fragu chi lassat andhare ◊ at bénnidu un'abbentada de pudidore chi no si bi podiat parare! ◊ comente ant picau s'abbentada de su pudiore ant bochinau ispaporicaos 2. li at bénnidu un'abbentada a conca!… 3. a custa robba li cheret dadu un'abbentada, ca est ifusta Etymon srd. Translations French coup de vent, fig. vague English gust of wind, stench Spanish vaharada, ventada Italian zaffata, ventata German übelriechende Dunstwolke, Windstoß.

abbrúnchidu , nm: abbrúnchiu Definition cropu, atumbada a calecuna cosa; briga chi si giaet a unu po dhu currègere Synonyms e antonyms abbruncadura, abbruncu, agghégiu, atumbada, irbrúnchiu / ispórchidu Etymon srd. Translations French coup, heurt English impact Spanish golpe Italian urto German Stoß.

aciotàda , nf: aciotara, atzotada Definition cropu de aciota Synonyms e antonyms corriada, illatigada, iscorriada, nerbiada / cdh. aciutatura Sentences is dis fiant passadas cun lentesa infinia, tochendi is oras e is minutus coment'e aciotadas ◊ candho nos intendhiat alleghendhe in sardu, su mastru nos daiat tres atzotadas Etymon srd. Translations French coup de fouet English lash Spanish azote, latigazo Italian frustata German Peitschenhieb.

addobbàda , nf: addubbada Definition cropu chi si giaet apostadamente o de malesaura; su marcu chi abbarrat in su trastu po su cropu chi at leau Synonyms e antonyms addrobbulada, arropada, bultzonada, isciuta, trempa 2 Sentences a s'addobbada chi li at dadu ch'est rutu a buca a terra 2. ndhe at leadu, ndhe at tentu de addobbadas, cuss'isterzu, a s'imbola imbola de unu logu a s'àteru! Etymon srd. Translations French coup English stroke Spanish golpe, cardenal Italian percòssa, urto violènto German Schlag, Stoß.

addóbbu , nm Definition su acropare, is cropos Synonyms e antonyms banzu, bultzonada, colpu, dobbe, irdóbbiu Sentences at inténdiu un'addobbu légiu a s'enna de ndi fai assustrai povintzas su prus abbistu Etymon srd. Translations French coup English blow Spanish golpe Italian percòssa German Hieb.

afachiàda , nf Definition su afachiare, su ammuntonare cosa e mescamente àliga cun s'iscova Synonyms e antonyms mundhada, scovada Sentences dae un'afachiada a s'arga! Etymon srd. Translations French coup de balai English sweep-out Spanish barrido Italian spazzata German Kehren.

afortigàda , nf Definition passada de serros (fórtighes) segandho cosa Synonyms e antonyms isfoscigada Sentences cherzo andhadu a binza a bi dare un'afortigada ca sa bide est tropu longa ◊ bae a s'arbieri a ti dare un'afortigada a pilos! Etymon srd. Translations French coup de ciseaux English snip Spanish tijeretazo Italian sforbiciata German Scherenschnitt.

ammarmuraméntu , nm Definition su ammarmurai, su si che ifridare tropu de sa carena Synonyms e antonyms artanadura, ateterigamentu, sfritoru Etymon srd. Translations French coup de froid English frostbite Spanish aterimiento Italian assideraménto German Erfrierung.

anchiàda , nf: Definition cropu de camba (anca), de pei (de ananti), nau de animales Synonyms e antonyms anchionada Etymon srd. Translations French coup de patte English blow with a paw Spanish patada Italian zampata German Pfotenhieb.

annotàda , nf Definition su annotare, su castiare Synonyms e antonyms abbaidada, castiada Etymon srd. Translations French coup d'œil English glance Spanish mirada Italian guardata German Durchsicht.

apipiàda , nf Definition passada de calecuna cosa a frigadura Synonyms e antonyms pinzellada Sentences mi seu donada una bella apipiada de crema ◊ a sa linna dhi apu donau un'apipiada de vernissu (M.A.Cappai) Translations French coup de pinceau English painting Spanish pincelada Italian spennellata German Anstrich.

apranàda , nf Definition su apraniare Synonyms e antonyms aplanadura, ipianitada Etymon srd. Translations French coup de rabot English planing Spanish cepilladura Italian piallata German Abhobeln.

apraniàda , nf Definition su apraniare, fàere lisu a prana; nau in cobertantza, su chi si narat o si faet po ammodhigare a unu giaendhodhi bàntidos Synonyms e antonyms ipianitada Etymon srd. Translations French coup de rabot English planing Spanish cepilladura Italian piallata German Abhobeln.

arrasogiàda , nf: arrasojada, arresojada Definition istichia de lepedha, segada fata a lepedha Synonyms e antonyms sticada Translations French coup de couteau English stab Spanish navajada, navajazo Italian coltellata German Messerstich.

assanniàda, assannigàda , nf Definition cropu de sanna Synonyms e antonyms issannada Sentences assanniadas e mossos de sirbone ◊ lassa istare sa figu biculada, ca si bi agatas calchiunu bobboi ndhe podes àere un'assannigada… (B.Mureddu) Etymon srd. Translations French coup de défense English bite with the fangs Spanish colmillazo Italian zannata German Hieb mit den Hauern.

atapàda , nf Definition cropu chi si giaet a ccn. cosa o a ccn. logu / leare o dare a. Synonyms e antonyms addóbbida, atàbbida, atopu 1, atumbada, atzapulada, imbrúnchinu, imbrunchioni, irdumbonada, istumbaratzada, trambucada Sentences a su pódhighe malu dogni atapada! ◊ no bi lu naraiat in cara ma… onzi atapada fit a su pódhighe malàidu! ◊ un'isterzu totu tzurumbones conta chi ndh'at leadu de atapadas!…◊ si ndhe li daes un'àtera, de atapada, cuss'isterzu si segat! Etymon srd. Translations French coup, choc English ìmpact Spanish golpe, choque Italian urto German Stoß.

atumbàda , nf: atzumbada, tumbada Definition cropu chi, de malesaura o apostadamente, si giaet a calecuna cosa Synonyms e antonyms abbrúnciu, addóbbida, atàbbida, atopu 1, atúmbidu, atzapulada, imbrúnchinu, imbrunchioni, irdumbonada, istumbada, istumbaratzada, stumbamentu / cdh. atumbata / agghégiu Sentences dogni atzumbada a su pódhighe malàidu! ◊ mi donat un'atumbada su mascu… e seu abarrau cuíndixi dis itzopu! Etymon srd. Translations French choc, coup English collision Spanish choque, golpe Italian urto, cozzata German Stoß.

batidúra , nf Definition su corpare, su iscúdere, ma mescamente nau de iscritura a màchina Synonyms e antonyms corpadura, matzucadura Translations French coup English beating Spanish tecleado Italian battitura German Schlagen, Tippen.

bicàda , nf Definition corpu giau cun su bicu, ispítzulu cun su bicu Synonyms e antonyms abbíchidu, bicu 2, isbicada, ispitzulata, pitulada / cdh. sbiticata Sentences s'àbbile desulesu ti at dadu calchi bicada, o canarinu ◊ m'abbàida custu pudhu lendhe a bicadas a chie li colat acurtzu! ◊ sa pudha che ingullit intreu su chi no segat a bicadas Etymon srd. Translations French coup de bec English peck Spanish picotazo Italian beccata German Schnabelhieb.