abbadiàda , nf: abbaidada Definitzione su castiare, su furriare is ogos a castiare, su castiare a sa lestra Sinònimos e contràrios annotada, castiada, cumpassada, mirada, ocrada Frases dàeli un'abbaidada a cussa cosa! ◊ l'at sighida cun s'abbaidada e l'at bida bolendhesiche ◊ bi aiat totu unu troboju de abbaidadas pro fàghere a cumprèndhere a su cumpanzu su vàgliu e rivàgliu, zoghendhe a cartas ◊ s'abbaidada de cussu corvu naraiant chi batiat disaura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup d’oeil Ingresu glance, peep, check Ispagnolu ojeada, mirada, vistazo Italianu guardata, scórsa, sbirciata, contròllo Tedescu Durchsicht.
abbentàda , nf Definitzione bentu chi portat fragu pudésciu, fragu meda chi si pigat agiummai coment’e chi siat una nue de bentu; idea, pentzada chi benit a conca; su abbentare, asciutare Sinònimos e contràrios abbentu, abburata, afrusada, arrancu, arrasta, fiacu 1, pudescioi / meleda, seledu Frases comente colas acurtzu leas s'abbentada de su fragu chi lassat andhare ◊ at bénnidu un'abbentada de pudidore chi no si bi podiat parare! ◊ comente ant picau s'abbentada de su pudiore ant bochinau ispaporicaos 2. li at bénnidu un'abbentada a conca!… 3. a custa robba li cheret dadu un'abbentada, ca est ifusta Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de vent, fig. vague Ingresu gust of wind, stench Ispagnolu vaharada, ventada Italianu zaffata, ventata Tedescu übelriechende Dunstwolke, Windstoß.
abbrúnchidu , nm: abbrúnchiu Definitzione cropu, atumbada a calecuna cosa; briga chi si giaet a unu po dhu currègere Sinònimos e contràrios abbruncadura, abbruncu, agghégiu, atumbada, irbrúnchiu / ispórchidu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup, heurt Ingresu impact Ispagnolu golpe Italianu urto Tedescu Stoß.
aciotàda , nf: aciotara, atzotada Definitzione cropu de aciota Sinònimos e contràrios corriada, illatigada, iscorriada, nerbiada / cdh. aciutatura Frases is dis fiant passadas cun lentesa infinia, tochendi is oras e is minutus coment'e aciotadas ◊ candho nos intendhiat alleghendhe in sardu, su mastru nos daiat tres atzotadas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de fouet Ingresu lash Ispagnolu azote, latigazo Italianu frustata Tedescu Peitschenhieb.
addobbàda , nf: addubbada Definitzione cropu chi si giaet apostadamente o de malesaura; su marcu chi abbarrat in su trastu po su cropu chi at leau Sinònimos e contràrios addrobbulada, arropada, bultzonada, isciuta, trempa 2 Frases a s'addobbada chi li at dadu ch'est rutu a buca a terra 2. ndhe at leadu, ndhe at tentu de addobbadas, cuss'isterzu, a s'imbola imbola de unu logu a s'àteru! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup Ingresu stroke Ispagnolu golpe, cardenal Italianu percòssa, urto violènto Tedescu Schlag, Stoß.
addóbbu , nm Definitzione su acropare, is cropos Sinònimos e contràrios banzu, bultzonada, colpu, dobbe, irdóbbiu Frases at inténdiu un'addobbu légiu a s'enna de ndi fai assustrai povintzas su prus abbistu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup Ingresu blow Ispagnolu golpe Italianu percòssa Tedescu Hieb.
afachiàda , nf Definitzione su afachiare, su ammuntonare cosa e mescamente àliga cun s'iscova Sinònimos e contràrios mundhada, scovada Frases dae un'afachiada a s'arga! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de balai Ingresu sweep-out Ispagnolu barrido Italianu spazzata Tedescu Kehren.
afortigàda , nf Definitzione passada de serros (fórtighes) segandho cosa Sinònimos e contràrios isfoscigada Frases cherzo andhadu a binza a bi dare un'afortigada ca sa bide est tropu longa ◊ bae a s'arbieri a ti dare un'afortigada a pilos! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de ciseaux Ingresu snip Ispagnolu tijeretazo Italianu sforbiciata Tedescu Scherenschnitt.
ammarmuraméntu , nm Definitzione su ammarmurai, su si che ifridare tropu de sa carena Sinònimos e contràrios artanadura, ateterigamentu, sfritoru Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de froid Ingresu frostbite Ispagnolu aterimiento Italianu assideraménto Tedescu Erfrierung.
anchiàda , nf: Definitzione cropu de camba (anca), de pei (de ananti), nau de animales Sinònimos e contràrios anchionada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de patte Ingresu blow with a paw Ispagnolu patada Italianu zampata Tedescu Pfotenhieb.
annotàda , nf Definitzione su annotare, su castiare Sinònimos e contràrios abbaidada, castiada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup d'œil Ingresu glance Ispagnolu mirada Italianu guardata Tedescu Durchsicht.
apipiàda , nf Definitzione passada de calecuna cosa a frigadura Sinònimos e contràrios pinzellada Frases mi seu donada una bella apipiada de crema ◊ a sa linna dhi apu donau un'apipiada de vernissu (M.A.Cappai) Tradutziones Frantzesu coup de pinceau Ingresu painting Ispagnolu pincelada Italianu spennellata Tedescu Anstrich.
apranàda , nf Definitzione su apraniare Sinònimos e contràrios aplanadura, ipianitada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de rabot Ingresu planing Ispagnolu cepilladura Italianu piallata Tedescu Abhobeln.
apraniàda , nf Definitzione su apraniare, fàere lisu a prana; nau in cobertantza, su chi si narat o si faet po ammodhigare a unu giaendhodhi bàntidos Sinònimos e contràrios ipianitada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de rabot Ingresu planing Ispagnolu cepilladura Italianu piallata Tedescu Abhobeln.
arrasogiàda , nf: arrasojada, arresojada Definitzione istichia de lepedha, segada fata a lepedha Sinònimos e contràrios sticada Tradutziones Frantzesu coup de couteau Ingresu stab Ispagnolu navajada, navajazo Italianu coltellata Tedescu Messerstich.
assanniàda, assannigàda , nf Definitzione cropu de sanna Sinònimos e contràrios issannada Frases assanniadas e mossos de sirbone ◊ lassa istare sa figu biculada, ca si bi agatas calchiunu bobboi ndhe podes àere un'assannigada… (B.Mureddu) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de défense Ingresu bite with the fangs Ispagnolu colmillazo Italianu zannata Tedescu Hieb mit den Hauern.
atapàda , nf Definitzione cropu chi si giaet a ccn. cosa o a ccn. logu / leare o dare a. Sinònimos e contràrios addóbbida, atàbbida, atopu 1, atumbada, atzapulada, imbrúnchinu, imbrunchioni, irdumbonada, istumbaratzada, trambucada Frases a su pódhighe malu dogni atapada! ◊ no bi lu naraiat in cara ma… onzi atapada fit a su pódhighe malàidu! ◊ un'isterzu totu tzurumbones conta chi ndh'at leadu de atapadas!…◊ si ndhe li daes un'àtera, de atapada, cuss'isterzu si segat! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup, choc Ingresu ìmpact Ispagnolu golpe, choque Italianu urto Tedescu Stoß.
atumbàda , nf: atzumbada, tumbada Definitzione cropu chi, de malesaura o apostadamente, si giaet a calecuna cosa Sinònimos e contràrios abbrúnciu, addóbbida, atàbbida, atopu 1, atúmbidu, atzapulada, imbrúnchinu, imbrunchioni, irdumbonada, istumbada, istumbaratzada, stumbamentu / cdh. atumbata / agghégiu Frases dogni atzumbada a su pódhighe malàidu! ◊ mi donat un'atumbada su mascu… e seu abarrau cuíndixi dis itzopu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu choc, coup Ingresu collision Ispagnolu choque, golpe Italianu urto, cozzata Tedescu Stoß.
batidúra , nf Definitzione su corpare, su iscúdere, ma mescamente nau de iscritura a màchina Sinònimos e contràrios corpadura, matzucadura Tradutziones Frantzesu coup Ingresu beating Ispagnolu tecleado Italianu battitura Tedescu Schlagen, Tippen.
bicàda , nf Definitzione corpu giau cun su bicu, ispítzulu cun su bicu Sinònimos e contràrios abbíchidu, bicu 2, isbicada, ispitzulata, pitulada / cdh. sbiticata Frases s'àbbile desulesu ti at dadu calchi bicada, o canarinu ◊ m'abbàida custu pudhu lendhe a bicadas a chie li colat acurtzu! ◊ sa pudha che ingullit intreu su chi no segat a bicadas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de bec Ingresu peck Ispagnolu picotazo Italianu beccata Tedescu Schnabelhieb.