Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
abbadiàda , nf: abbaidada Definitzione
su castiare, su furriare is ogos a castiare, su castiare a sa lestra
Sinònimos e contràrios
annotada,
castiada,
cumpassada,
mirada,
ocrada
Frases
dàeli un'abbaidada a cussa cosa! ◊ l'at sighida cun s'abbaidada e l'at bida bolendhesiche ◊ bi aiat totu unu troboju de abbaidadas pro fàghere a cumprèndhere a su cumpanzu su vàgliu e rivàgliu, zoghendhe a cartas ◊ s'abbaidada de cussu corvu naraiant chi batiat disaura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
coup d’oeil
Ingresu
glance,
peep,
check
Ispagnolu
ojeada,
mirada,
vistazo
Italianu
guardata,
scórsa,
sbirciata,
contròllo
Tedescu
Durchsicht.
ciulài, ciulàre, ciulàri , vrb: (ci-u-la-i
ci-u-la-re)
tziulare Definitzione
istare a tzíulu, a píliu, comente faent is pigiones, is pudhighinos chi faent sa boghighedha
Sinònimos e contràrios
ciarrulare,
cirolitare,
ciurulare,
ischeliare,
piliare,
piulai,
spibisai
Frases
mischinos, ciulendhe in tantu dolu finas a s'últimu estremu sunt istados isetendhe sa mama benner a bolu (F.Manca)◊ mi ndhe torrat a ischidare su ciulare de unu bidhisone ◊ sas gardolinas babbu e mama ciulavant pro sos pugionedhos pariant pranghendhe
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pépier,
piauler
Ingresu
to peep
Ispagnolu
piar
Italianu
pigolare
Tedescu
piepen.
piulài , vrb: piulare Definitzione
istare a píulos, comente faent is pigiones mescamente is piticos, is pudhighinos; fintzes fàere sa moida de cosa brillada atesu a fortza / no píulat (nau de ccn) = no fuedhat, no narat nudha
Sinònimos e contràrios
cirolitare,
ciulai,
ciurulare,
piliare,
piulai,
spibisai
/
múere
Frases
prite restas semper solu, puzonedhu, piulendhe?
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pépier
Ingresu
to peep
Ispagnolu
piar
Italianu
pigolare
Tedescu
piepen.
schiài, schibiài , vrb: ischeliare*,
schiliai,
schiulai,
schiullai Definitzione
fàere a boghe una genia de tzinchírriu, de súrbiu, de sonu acutzu; nau in cobertantza, istare a murrúngiu, a chèscia
Sinònimos e contràrios
grariare,
grarire,
piulai,
tichirriare
/
chesciai
Frases
su schiliai de sa genti iat incarrerau s'intrada de su palàtziu ◊ schiliànt totus: pariat un'arrisixedhu ligeru e schinniu ◊ su procu schiat ◊ ma càstia cust'origa: mi parit de intendi animalis schiendi! ◊ sa papagalledha est sempri schiulendi ◊ is marabigas ant cumentzau a schiulai
2.
custa bateria schiat candu est ispacendi sa currenti
Tradutziones
Frantzesu
piailler,
grincer,
pleurnicher
Ingresu
to peep,
to creek,
to moan
Ispagnolu
piar,
chirriar,
lloriquear
Italianu
pigolare,
garrire,
strìdere,
frignare
Tedescu
piepen,
kreischen,
wimmern.