Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

ipianitàda , nf Definitzione passada de prana Sinònimos e contràrios apraniada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de rabot Ingresu planing Ispagnolu cepilladura Italianu piallata Tedescu Abhobeln.

irbrenugàda , nf: irbrinucada, isbenujada Definitzione cropu de benugu Sinònimos e contràrios ilgrenucata Frases si l'at cotadu suta e leadu a irbrenugadas ◊ peta de anzone arrustu… manigade, no sunt mancu irbrenugadas, no! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de genou Ingresu blow with the knee Ispagnolu rodillazo Italianu ginocchiata Tedescu Kniestoß.

irbruinàda , nf: isproinada Definitzione su irbruinare, su limpiare su pruine / giare un'isproinada a ccn. = fàghere meda menzus o prus de isse, lassàreli su bruine coment'e binchíndhelu currindhe Sinònimos e contràrios ispiugherada / ttrs. ipiubarada | ctr. impiubarada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de chiffon Ingresu to dust Ispagnolu desempolvadura Italianu spolverata Tedescu Abstauben.

irfoetàda , nf: irvoetada, isfoetada, isfuetada Definitzione cropu de foete; tzàcurru chi faet su foete iscudendho Sinònimos e contràrios aciotada, afuetada, iscorriada, iscuitzada / iscóchidu / cdh. sfuitata Frases at coitadu a ch'essire càdriu a s'irfoetada! ◊ no apo bidu nudha, ma s'intendhiant sas irfoetadas ◊ che un'isfoetada iscuta a carres nudas e a s'iscunfidada mi as pienu su coro de assuconu 2. sas irfoetadas de s'abba, mulinada dae sa tramuntana, lis marmurabat sa carena Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de cravache, coup de fouet Ingresu lash Ispagnolu latigazo Italianu scudisciata, sferzata Tedescu Peitschenhieb.

ischinàda , nf Definitzione cropu de ischina, genia de móvia lestra Sinònimos e contràrios innadu, ischitzinada, sédhidu Frases iscúdere un'ischinada pro sere a cadhu ◊ s'àinu cun duas ischinadas sàrtiat concas de perda e prantones ◊ in pagas ischinadas ch'est pigadu a s'àrbure Tradutziones Frantzesu coup de reins, frétillement Ingresu blow with one's back Ispagnolu golpe de riñones, esguince Italianu schienata, guizzo Tedescu Rückenstoß, Ruck.

ischirriolàda , nf Sinònimos e contràrios iscorriada, nerbiada / ttrs. ischirriurada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de cravache, coup violent et imprévu Ingresu whipping Ispagnolu latigazo, golpazo Italianu scudisciata, cólpo violènto e improvviso Tedescu Peitschenhieb.

ischisinàda , nf: ischixinada Definitzione su ischisinare; cropu chi si giaet a forte Sinònimos e contràrios illempiada, ischixinadura, limpiamentu, samunada / addobbada, arropada, bultzonada, ischichinada, isciuta, istrilla, trempa 2 2. s'ischixinada de sa gafetera a chelvedhos e già l'apo tassidhadu: sa cara pariat unu panetone! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bousculade, coup Ingresu shake, stroke Ispagnolu sacudida, golpe Italianu scossóne, percòssa Tedescu heftiger Stoß, Schlag.

isconcàda , nf: isconcata, sconcada Definitzione cropu giau cun sa conca; decisione leada chentza istare pentzandhodhoe meda / dare isconcadas a boinu = iscúdere a conca bassa Sinònimos e contràrios atumbada, istumbada / aconcada, acucada, ancada, ciancarronada, isconchinada, meleda 2. no ia dépiu fàere custa isconcada, no mi fui dépiu pònnere cun custa gioventude! ◊ su piciochedhu fut timendho a dhu brigare po s'isconcada chi iat fatu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de tête Ingresu butt, header Ispagnolu cabezazo Italianu testata Tedescu Kopfstoß.

iscopetàda , nf: iscupetada, scupetada Definitzione cropu, isparu de iscupeta Sinònimos e contràrios archibbusada, fusilada, ischibbusada Tradutziones Frantzesu coup de fusil Ingresu shot Ispagnolu escopetazo Italianu schioppettata Tedescu Büchsenschuß.

iscorriàda , nf: iscorriata, iscurriada, scorriada Definitzione cropu de corria, de foete o fintzes de àteru; segada, segadura in s'orrobba Sinònimos e contràrios aciotada, illatigada, iscorriolada / dannu, irbrúnchiu, iscórriu, male Maneras de nàrrere csn: onzunu picat s'i. sua = onzunu tenet sos males suos; i. de fogu = pampada Frases a su fizu li at dadu un'iscorriada de tzinta ◊ li at allutu sa cara chin d-un'iscorriada de chicone 2. no bastat su tzàpulu a s'iscorriada 3. si nche intenniant sos cànticos e sas iscorriatas de sonete dae unu capu a s'àteru de sa vidha ◊ comente finit de narre su frastimu, cudhu piciochedhu at giau un'iscorriada de fogu e ispariu: fiat su maschinganna! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de fouet Ingresu stroke Ispagnolu azote (m), latigazo Italianu frustata Tedescu Peitschenhieb.

iscubidalàda , nf: iscuitalata Definitzione cropu giau cun su cuidu Sinònimos e contràrios iscúbidu, iscuidada Frases fint totu a iscuitalatas pro s'impercare ◊ donzi tantu nche li porria un'iscubidalada a brente e tandho s'ischidabat Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de coude Ingresu elbowing Ispagnolu codazo Italianu sgomitata Tedescu Stoß mit dem Ellbogen.

iscuidàda , nf: iscuvidada, scuidada Definitzione cropu giau cun su cuidu Sinònimos e contràrios incuidada, iscubidalada Frases mi desit un'iscuidada ◊ si no rispondhia a tonu fit un'iscuidada bene dada! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de coude Ingresu push with the elbow Ispagnolu codazo Italianu gomitata Tedescu Stoß mit dem Ellbogen.

isculivíta , nf: sculivita Definitzione cropu giau cun sa manu aperta a nàdigas Sinònimos e contràrios culifita, innadiada, innannariada, nadiada / ttrs. iscurivita Frases sa mama li at sestadu duas isculivitas tzochedhosas, a su pitzinnu, ca at fatu dannu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup sur le derrière Ingresu spank (ing) Ispagnolu nalgada Italianu sculaccióne Tedescu kräftiger Schlag auf den Hintern.

isprammetàda , nf: spalmetada Definitzione cropu de isprammeta giau a sa pranta de sa manu Sinònimos e contràrios palmetada 2. ite nos restat candho isprammetadas de ingannia lódhurant faedhos e mentes e no lis dant pasu? (G.Maieli) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de baguette Ingresu blow (with a stich) Ispagnolu palmetazo Italianu bacchettata Tedescu Gertenhieb.

ispronàda , nf: spronada Definitzione cracada, cropu o frigada de isprone; fintzes arrasigada o singiale chi s'isprone lassat in sa pedhe Sinònimos e contràrios ispronizada 2. mi che so acoltziadu e l'apo in costas averiguada: giughiat ancora s'ispronada frisca Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup d'éperon Ingresu spurring Ispagnolu espolada, espolazo Italianu spronata Tedescu Spornstich.

issannàda, issanniàda , nf Definitzione su issannare; cropu de sanna, fintzes aungada, iscarràfiu / issannada de porcu, de rú Sinònimos e contràrios assannigada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de défense Ingresu blow with the tusk Ispagnolu colmillazo Italianu zannata Tedescu Hieb mit den Hauern.

istiletàda , nf: istilletada Definitzione cropu o istichia de istilete, de istillu Sinònimos e contràrios istillada, istocada Tradutziones Frantzesu coup de poignard Ingresu stab Ispagnolu puñalada Italianu pugnalata Tedescu Dolchstich.

istocàda , nf: istocata, istucada, stocada Definitzione istichia de istocu, de lepedha, acirrada de gurtedhu, istichia cun aina puntuda e segante: su foedhu dh narant fintzes cun arrennegu in parte de css. cosa Sinònimos e contràrios apugnalada, issacada, istichia, istochedhada, sticada, stochigiada Frases li at infertu un'istocada a petorras ◊ circa de t'iscabbúlliri, fillu miu, e sempri cun sa língua, lah: dhis at a intrai prus de is istocadas! 2. it'istocada cheret, como, cussu porcu: no at manigadu, chi est torra a boghes?! Ètimu itl. stoccata Tradutziones Frantzesu coup de stylet, de poignard Ingresu stab Ispagnolu puñalada Italianu stilettata, pugnalata Tedescu Dolchstich.

istrampída, istràmpida , nf, nm: istrampidu, istràmpidu Definitzione su istrampare, su pònnere o betare de botu, a cropu, s'isciorrocu chi faet orruendho a cropu una cosa (e sa persona etotu), atzapulandho a terra / a i. = istrampendhe, a faladura a corpu, a frundhinu Sinònimos e contràrios istrampa, istrampada / istràmpinu 2. che l'ant postu a istràmpidu e l'ant segadu ◊ rúere a istràmpidu ◊ comente l'ant puntu, ndh'est istupadu su sàmbene a bullone e rutu est a istràmpidu ◊ lassesit annare sas valígias a istràmpidu ◊ comente l'ant dassadu andhare a istràmpidu at iscumeradu che cadhu ◊ in s'iscala no fales a istràmpidu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu chute, coup, bruit sourd Ingresu bump, fall Ispagnolu caída, ruido producido al caerse Italianu caduta, bòtto, tónfo Tedescu Sturz.

istrudhàda , nf Definitzione cropu de terudha; su tanti de cosa chi leat una terudha Sinònimos e contràrios istrudhonada, terudhada / palte, partzida 2. za la zughet una bella istrudhada de machine, cussu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de louche Ingresu blow with a ladle Ispagnolu cacillo Italianu mestolata Tedescu Schlag mit der Schöpfkelle, Schöpfkellevoll.