atacazàre , vrb Definition
fàere tzàcurros e moida forte, nau fintzes de su bestiàmene chi istat a iscràmios
Synonyms e antonyms
atamazare,
intrigliare
Etymon
srd.
Translations
French
faire du vacarme,
criailler
English
to make an uproar
Spanish
hacer ruido
Italian
strepitare
German
Krach machen.
ciaramèdha , nf, nm: ciaramedhu,
tzaramedha Definition
chistionu, prus che àteru chentza cabu e ne coa, boghes de gente a chistionu, lega, bodheta
Synonyms e antonyms
apísciulu,
argiolu 1,
bàdula,
ciaciarra,
lúlluru,
paraleta,
ragàglia
/
argioleri
/
bodheta,
naravèglia
Sentences
in sos ciaramedhos insoro si faedhaiat finas de cosas importantes ◊ resessimos a evitare ciaramedhos, disgràscias e ispesas ◊ e cantos ciaramedhos cunfidados in annos de fainas tra amigos disizosos de lorodhos!…◊ ischire si fit fàula cheriat su ciaramedhu chi aiant bogadu (A.Rubattu)
Etymon
itl.
ciaramella
Translations
French
bavardage,
chahut
English
uproar
Spanish
(cirimía),
charla
Italian
ciarla,
cagnara
German
Gerede,
Krach.
fazéllu , nm Synonyms e antonyms
abbalàviu,
atàviu,
pedighinu,
pestighinzu,
ischinitzu
Etymon
srd.
Translations
French
agitation,
tapage,
bruit
English
restlessness,
uproar
Spanish
inquietud,
ruido
Italian
irrequietézza,
chiasso
German
Unruhe,
Lärm,
Krach.
fracàssu , nm: fragassu,
fregassu,
fricassu Definition
moida manna de cosa movendho o segandho; degollu, dannu chi si faet a meda
Synonyms e antonyms
chimentu,
isfragassu,
sciacu,
sciarrocu,
sdorrocu,
stragàsciu
/
degógliu,
flagellu
Sentences
at intesu fracassu de tronu ◊ candho unu ndhe lassinaiat a terra dae s'àrvure de sa cucagna, a su fregassu sa zente istaiat totu rindhe ◊ intendhindhe cussu fragassu, sa zente si est atrumada ◊ apo intesu unu tocu de trumba e fricassu de gherra ◊ candho che istratzas sas carvas fachent fricassu
2.
no fait a contai su fricassu chi iat fatu s'ispanniola, sa genti morendisia a muntonis!
Translations
French
fracas
English
hubbub
Spanish
estruendo
Italian
fracasso
German
Lärm,
Krach.
isciarrocàda , nf: sciarrocada Definition
su isciarrocai, distrúere totu, cosa manna, betare faendho tzàcurru o fragassu meda; tzàcurru mannu e fintzes cropu o sonu de cropu
Synonyms e antonyms
isorrocadura
/
ttrs. isciarada
Etymon
srd.
Translations
French
fracas,
vacarme
English
hubbub,
hail (of blows)
Spanish
estruendo
Italian
fracasso fragoróso,
scàrica
German
Krach,
Hagel.
isciarrócu , nm: isciorrocu,
isorrocu 1,
sciarrocu Definition
su isciarrocai, idorrocare, betare o orrúere totu de mala manera; mescamente sa moida manna o fragassu chi faet sa cosa idorrocandho
Synonyms e antonyms
destrossa
/
ttrs. isciarada
/
isolocu
2.
s'intendit isciarrocu in crésia: depint èssi movendi bancus ◊ sa brochera fait isciarrocu meda, trabballendi
Etymon
srd.
Translations
French
écroulement,
fracas
English
collapse,
din
Spanish
derrumbamiento,
estruendo
Italian
cròllo,
fragóre,
schianto
German
Einsturz,
Krach.
tzacarràda , nf Definition
su tzacarrare, su sonu o tzàcurru mannu de cosa chi tzàcurrat; fintzes cropu giau a forte
Synonyms e antonyms
intronnu,
tracada,
trachedhada,
tràchida,
trachidada,
tzocu
/
ibbatulada,
iscratzada
Sentences
arratza de tzacarrada de tronu!…
2.
chini a fusti e chini a matzoca dh'ant donau una tzacarrada a conca ◊ mischinu… una tzacarrada de ispadinu, a su tzugu! ◊ gei bit una tzacarrada de cundennedha, in tribbunali, oi!…
Etymon
srd.
Translations
French
éclatement
English
crash
Spanish
estallido,
golpe
Italian
schianto
German
Bruch,
Krach.
tzócu , nm: tzoncu 1 Definition
su sonu surdu chi faet unu cropu, mescamente in cosa chi no est fata po sonare (es. linna, pedra, terra) o una cosa chi orruet de artu, o fintzes cosa chi iscópiat / min. tzochitu, tzochighedhu
Synonyms e antonyms
cocu,
corpedhu,
istódhicu,
tzàchidu,
tzóchida
/
píchiu
/
cdh. ciocu
Idioms
csn:
tènnere musca a tz. = fai un'istampu in s'àcua, no arrènnesciri, picai o pretèndiri in debbadas; basu a tzocu = manera de basare lassendhe andhare a corpu sas laras serradas afissas; ríere a tz. = a iscracàllios; èssere in su tz. de… = in su grofu, própiu in su menzus…, in mesu; èssere chin su tzocu in s'ischina = èssere ispetendhe carchi cosa de grave
Sentences
si est intesu su tzocu de un'isparu ◊ sos tzocos de sas manos ◊ iscatat su grillete de s'archibbusu: unu tzocu introneit in s'aera ◊ apo intesu unu tzocu in su tauladu: bae a bídere ite che at rutu! ◊ cun cussos tzocos de martedhu mi ndhe as ischidadu ◊ at iscutu una pedra a intro de sa perca e at fatu tzoncu de abba
2.
cudhu aturdidu, sos àteros riendhe a tzocu, no apeint sos àschidos de lu frimmare ◊ de su fele, de s'arrennegu, bi ndhe at de fàghere tzocu! ◊ za ti n'as a tènnere de musca a tzocu!…
Surnames and Proverbs
smb:
Zoncu
Etymon
srd.
Translations
French
coup,
éclatement
English
stroke,
percussion,
crack,
crash
Spanish
golpe,
chasquido,
estallido
Italian
bòtto,
schiòcco,
schianto,
cólpo,
percussióne
German
Krach,
Knall,
Schlag.