atacazàre , vrb Definitzione
fàere tzàcurros e moida forte, nau fintzes de su bestiàmene chi istat a iscràmios
Sinònimos e contràrios
atamazare,
intrigliare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
faire du vacarme,
criailler
Ingresu
to make an uproar
Ispagnolu
hacer ruido
Italianu
strepitare
Tedescu
Krach machen.
ciaramèdha , nf, nm: ciaramedhu,
tzaramedha Definitzione
chistionu, prus che àteru chentza cabu e ne coa, boghes de gente a chistionu, lega, bodheta
Sinònimos e contràrios
apísciulu,
argiolu 1,
bàdula,
ciaciarra,
lúlluru,
paraleta,
ragàglia
/
argioleri
/
bodheta,
naravèglia
Frases
in sos ciaramedhos insoro si faedhaiat finas de cosas importantes ◊ resessimos a evitare ciaramedhos, disgràscias e ispesas ◊ e cantos ciaramedhos cunfidados in annos de fainas tra amigos disizosos de lorodhos!…◊ ischire si fit fàula cheriat su ciaramedhu chi aiant bogadu (A.Rubattu)
Ètimu
itl.
ciaramella
Tradutziones
Frantzesu
bavardage,
chahut
Ingresu
uproar
Ispagnolu
(cirimía),
charla
Italianu
ciarla,
cagnara
Tedescu
Gerede,
Krach.
fazéllu , nm Sinònimos e contràrios
abbalàviu,
atàviu,
pedighinu,
pestighinzu,
ischinitzu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
agitation,
tapage,
bruit
Ingresu
restlessness,
uproar
Ispagnolu
inquietud,
ruido
Italianu
irrequietézza,
chiasso
Tedescu
Unruhe,
Lärm,
Krach.
fracàssu , nm: fragassu,
fregassu,
fricassu Definitzione
moida manna de cosa movendho o segandho; degollu, dannu chi si faet a meda
Sinònimos e contràrios
chimentu,
isfragassu,
sciacu,
sciarrocu,
sdorrocu,
stragàsciu
/
degógliu,
flagellu
Frases
at intesu fracassu de tronu ◊ candho unu ndhe lassinaiat a terra dae s'àrvure de sa cucagna, a su fregassu sa zente istaiat totu rindhe ◊ intendhindhe cussu fragassu, sa zente si est atrumada ◊ apo intesu unu tocu de trumba e fricassu de gherra ◊ candho che istratzas sas carvas fachent fricassu
2.
no fait a contai su fricassu chi iat fatu s'ispanniola, sa genti morendisia a muntonis!
Tradutziones
Frantzesu
fracas
Ingresu
hubbub
Ispagnolu
estruendo
Italianu
fracasso
Tedescu
Lärm,
Krach.
isciarrocàda , nf: sciarrocada Definitzione
su isciarrocai, distrúere totu, cosa manna, betare faendho tzàcurru o fragassu meda; tzàcurru mannu e fintzes cropu o sonu de cropu
Sinònimos e contràrios
isorrocadura
/
ttrs. isciarada
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
fracas,
vacarme
Ingresu
hubbub,
hail (of blows)
Ispagnolu
estruendo
Italianu
fracasso fragoróso,
scàrica
Tedescu
Krach,
Hagel.
isciarrócu , nm: isciorrocu,
isorrocu 1,
sciarrocu Definitzione
su isciarrocai, idorrocare, betare o orrúere totu de mala manera; mescamente sa moida manna o fragassu chi faet sa cosa idorrocandho
Sinònimos e contràrios
destrossa
/
ttrs. isciarada
/
isolocu
2.
s'intendit isciarrocu in crésia: depint èssi movendi bancus ◊ sa brochera fait isciarrocu meda, trabballendi
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
écroulement,
fracas
Ingresu
collapse,
din
Ispagnolu
derrumbamiento,
estruendo
Italianu
cròllo,
fragóre,
schianto
Tedescu
Einsturz,
Krach.
tzacarràda , nf Definitzione
su tzacarrare, su sonu o tzàcurru mannu de cosa chi tzàcurrat; fintzes cropu giau a forte
Sinònimos e contràrios
intronnu,
tracada,
trachedhada,
tràchida,
trachidada,
tzocu
/
ibbatulada,
iscratzada
Frases
arratza de tzacarrada de tronu!…
2.
chini a fusti e chini a matzoca dh'ant donau una tzacarrada a conca ◊ mischinu… una tzacarrada de ispadinu, a su tzugu! ◊ gei bit una tzacarrada de cundennedha, in tribbunali, oi!…
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
éclatement
Ingresu
crash
Ispagnolu
estallido,
golpe
Italianu
schianto
Tedescu
Bruch,
Krach.
tzócu , nm: tzoncu 1 Definitzione
su sonu surdu chi faet unu cropu, mescamente in cosa chi no est fata po sonare (es. linna, pedra, terra) o una cosa chi orruet de artu, o fintzes cosa chi iscópiat / min. tzochitu, tzochighedhu
Sinònimos e contràrios
cocu,
corpedhu,
istódhicu,
tzàchidu,
tzóchida
/
píchiu
/
cdh. ciocu
Maneras de nàrrere
csn:
tènnere musca a tz. = fai un'istampu in s'àcua, no arrènnesciri, picai o pretèndiri in debbadas; basu a tzocu = manera de basare lassendhe andhare a corpu sas laras serradas afissas; ríere a tz. = a iscracàllios; èssere in su tz. de… = in su grofu, própiu in su menzus…, in mesu; èssere chin su tzocu in s'ischina = èssere ispetendhe carchi cosa de grave
Frases
si est intesu su tzocu de un'isparu ◊ sos tzocos de sas manos ◊ iscatat su grillete de s'archibbusu: unu tzocu introneit in s'aera ◊ apo intesu unu tzocu in su tauladu: bae a bídere ite che at rutu! ◊ cun cussos tzocos de martedhu mi ndhe as ischidadu ◊ at iscutu una pedra a intro de sa perca e at fatu tzoncu de abba
2.
cudhu aturdidu, sos àteros riendhe a tzocu, no apeint sos àschidos de lu frimmare ◊ de su fele, de s'arrennegu, bi ndhe at de fàghere tzocu! ◊ za ti n'as a tènnere de musca a tzocu!…
Sambenados e Provèrbios
smb:
Zoncu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
coup,
éclatement
Ingresu
stroke,
percussion,
crack,
crash
Ispagnolu
golpe,
chasquido,
estallido
Italianu
bòtto,
schiòcco,
schianto,
cólpo,
percussióne
Tedescu
Krach,
Knall,
Schlag.