aferritadúra , nf Definitzione
est sa marcadura de su bestiàmene fata a ferru abbrigau; su segare cosa a ferros e, in cobertantza, su nàrrere male de s'àteru
Sinònimos e contràrios
malcadura
/
aferritamentu,
allimbamentu,
tragàgiu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
action de marquer,
médisance
Ingresu
branding,
slander
Ispagnolu
marca,
herrado
Italianu
marchiatura,
maldicènza
Tedescu
Kennzeichnung,
übles Gerede.
arràlla , nf Definitzione
chistionu, prus che àteru chentza cabu
Sinònimos e contràrios
argiolu 1,
badàcia,
bataralla,
ciaciarra,
ciàvana,
prafata
Frases
s'arralla manna est iscopiada sa die chi su frade los at acataos a pretu ◊ teniat pagu ganas de fai arrallas ◊ innui at arralla at genti
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bavardages
Ingresu
gossip
Ispagnolu
habladuría,
charla
Italianu
mormorazióne,
ciarla
Tedescu
Murmeln,
Gerede.
bodhèta , nf Definitzione
cosa chi si narat a s'afaiu, de s'unu e de s'àteru; una cambarada, chedha, unas cantu personas impare
Sinònimos e contràrios
colessu,
contulàntzia,
crítica,
istrísina,
licutu,
limbizada,
naravèglia,
noedha,
prillissu
/
cdh. budheu
Frases
ti dha faint, sa bodheta, chi dhu scit sa genti!
2.
una bodheta de féminas iat pesau avolotu po nci bogari su segretàriu cumunali
Tradutziones
Frantzesu
racontar
Ingresu
gossip
Ispagnolu
murmuración,
habladuría
Italianu
dicerìa
Tedescu
Gerücht,
Gerede.
ciàciara , nf: ciànciara,
tzàntzara Definitzione
boghes chi s'intendhent a meda de gente foedhandho, a chistionu / lassare a unu in ciàciaras = lassàrelu solu, lassaidhu a perdi
Sinònimos e contràrios
apísciulu,
argiolu 1,
arralla,
bàdula,
ciaciarra,
ciaramedha,
ciarra,
lillora,
lúlluru,
paraleta,
prafata,
ragàglia
Ètimu
spn.
chàchara
Tradutziones
Frantzesu
bavardage
Ingresu
chatter
Ispagnolu
charlas
Italianu
chiàcchiera,
ciarla
Tedescu
Gerede.
ciaramèdha , nf, nm: ciaramedhu,
tzaramedha Definitzione
chistionu, prus che àteru chentza cabu e ne coa, boghes de gente a chistionu, lega, bodheta
Sinònimos e contràrios
apísciulu,
argiolu 1,
bàdula,
ciaciarra,
lúlluru,
paraleta,
ragàglia
/
argioleri
/
bodheta,
naravèglia
Frases
in sos ciaramedhos insoro si faedhaiat finas de cosas importantes ◊ resessimos a evitare ciaramedhos, disgràscias e ispesas ◊ e cantos ciaramedhos cunfidados in annos de fainas tra amigos disizosos de lorodhos!…◊ ischire si fit fàula cheriat su ciaramedhu chi aiant bogadu (A.Rubattu)
Ètimu
itl.
ciaramella
Tradutziones
Frantzesu
bavardage,
chahut
Ingresu
uproar
Ispagnolu
(cirimía),
charla
Italianu
ciarla,
cagnara
Tedescu
Gerede,
Krach.
ciàrra , nf: tzarra* Definitzione
boghes de gente foedhandho, chistionu de pagu importu
Sinònimos e contràrios
apísciulu,
argiolu 1,
arralla,
bàdula,
ciaciarra,
ciaramedha,
ciarrone,
lúlluru,
paraleta,
prafata,
ragàglia
/
barrosia
Frases
fit ómine de pagas ciarras ◊ s'ómine atinat faghendhe e no cun sas ciarras!
Tradutziones
Frantzesu
bavardages
Ingresu
tittle-tattle
Ispagnolu
charla
Italianu
ciarla,
parlottìo
Tedescu
Gerede,
Getuschel.
ibbariòne , nm: ibarione,
irbarione,
irvarione,
isvarione,
ivarioni Definitzione
su chi si narat o chi si faet candho unu est fora de sèi, ammachiandhosi, candho est a callentura arta meda; fintzes cosa fata in fadhina po sa paga atentzione, ibbàlliu mannu
Sinònimos e contràrios
avarioni,
istentériu,
isvarionzu
/
ttrs. ivariumu
Frases
mi ant inferchidu a rosas sos lidones pro mi ghelare sa mente de profumu, ma fint irbariones, bentu e fumu
2.
perdona si in custu tribàgliu bi at imbàglios e isvariones
Tradutziones
Frantzesu
délire,
radotage
Ingresu
raving,
empty talk
Ispagnolu
desvarío,
vaniloquio
Italianu
vaneggiaménto,
vanilòquio
Tedescu
Irrereden,
leeres Gerede.
illimbaméntu , nm Definitzione
totu su chi de malu e chentza arrexone si narat de s’àteru
Sinònimos e contràrios
aferritadura,
aferritamentu,
bodheta,
tragàgiu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
médisance
Ingresu
gossip
Ispagnolu
maledicencia
Italianu
maldicènza
Tedescu
übles Gerede.
intzúgliu , nm, nf: inzulzu,
inzúriu,
inzurja,
inzurju,
inzurza Definitzione
male chi si narat de s'àteru, fintzes acusa falsa, cosa chi si narat a unu a disonore, a befa, po dhu bogare in bregúngia e ofèndhere; a logos, inzurju est annomíngiu, ingiúliu
Sinònimos e contràrios
abbómbinu,
bergugna,
inzurjadura,
menisprésiu,
ofensa
Frases
no mi movent pro nudha sos inzulzos de tzertos nanos chi si crent zigantes (P.Casu)◊ bi at càntidos de inzúriu, de tzascu e de allerghia ◊ a fortza de intzúglios nche ghetant mancari a Zobbe!
2.
sos ammentos li fint brinchendhe in conca, paris cun s'inzurza chi li aiant ghetadu sos cumpanzos ◊ cussu est inzurju chi dolet! ◊ Elias l'aiat bocau fora garrigándhelu de inzurja, e bochinándheli de non si torrare a acrarare a su cubile
Tradutziones
Frantzesu
médisance,
injure
Ingresu
gossip (malicious),
affront
Ispagnolu
maledicencia,
injuria
Italianu
maldicènza,
ingiùria,
contumèlia
Tedescu
übles Gerede,
Beleidigung.