fracàssu , nm: fragassu,
fregassu,
fricassu Definitzione
moida manna de cosa movendho o segandho; degollu, dannu chi si faet a meda
Sinònimos e contràrios
chimentu,
isfragassu,
sciacu,
sciarrocu,
sdorrocu,
stragàsciu
/
degógliu,
flagellu
Frases
at intesu fracassu de tronu ◊ candho unu ndhe lassinaiat a terra dae s'àrvure de sa cucagna, a su fregassu sa zente istaiat totu rindhe ◊ intendhindhe cussu fragassu, sa zente si est atrumada ◊ apo intesu unu tocu de trumba e fricassu de gherra ◊ candho che istratzas sas carvas fachent fricassu
2.
no fait a contai su fricassu chi iat fatu s'ispanniola, sa genti morendisia a muntonis!
Tradutziones
Frantzesu
fracas
Ingresu
hubbub
Ispagnolu
estruendo
Italianu
fracasso
Tedescu
Lärm,
Krach.
isciarrocàda , nf: sciarrocada Definitzione
su isciarrocai, distrúere totu, cosa manna, betare faendho tzàcurru o fragassu meda; tzàcurru mannu e fintzes cropu o sonu de cropu
Sinònimos e contràrios
isorrocadura
/
ttrs. isciarada
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
fracas,
vacarme
Ingresu
hubbub,
hail (of blows)
Ispagnolu
estruendo
Italianu
fracasso fragoróso,
scàrica
Tedescu
Krach,
Hagel.
isciarrócu , nm: isciorrocu,
isorrocu 1,
sciarrocu Definitzione
su isciarrocai, idorrocare, betare o orrúere totu de mala manera; mescamente sa moida manna o fragassu chi faet sa cosa idorrocandho
Sinònimos e contràrios
destrossa
/
ttrs. isciarada
/
isolocu
2.
s'intendit isciarrocu in crésia: depint èssi movendi bancus ◊ sa brochera fait isciarrocu meda, trabballendi
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
écroulement,
fracas
Ingresu
collapse,
din
Ispagnolu
derrumbamiento,
estruendo
Italianu
cròllo,
fragóre,
schianto
Tedescu
Einsturz,
Krach.
mamudínu , nm: mamutinu,
maudinu,
momodinu,
mumudinu,
mumurinu Definitzione
est sa sonada airada chi faent in crésia cun matracas e furriadòrgias sa chenàbura santa candho si arregodat sa morte de Gesugristu; boghes de animales, cropos aira de botes e istrègios de làuna a befa, ma fintzes solu sonos, carraxu mannu; aina po sonare in chida santa / iscuru mamudinu = un'iscuriu chi no si bit mancu a frastimai…
Sinònimos e contràrios
abbatúliu,
abbolotu,
abbuluzu,
atutina,
baraundha,
mammarinu,
sciumbullu,
stragambullu,
tifitanu,
trambullu,
tregollu,
tremutu
Frases
mi parit ca apu inténdiu mumudinu, o istraciendi est? ◊ sos puzones cantant cun dulches maudinos ◊ candho si cojaiat unu fiudu o fiuda, una chedha de pitzocos faiant su momodinu a sonu de botos ◊ su maudinu de sos pitzinnos, cussos tichírrios e risos mi che intraint in cherbedhos
2.
"Pésperu maudinu!" abbóchinant sos pitzinnos in sas carrelas in chida santa
3.
su mumudinu est una cóciula manna e si sulat aintru
Tradutziones
Frantzesu
vacarme,
tapage,
bruit
Ingresu
noise,
uproar
Ispagnolu
matraqueo,
estruendo,
matraca
Italianu
strèpito,
rumóre
Tedescu
Lärm.
moída , nf, nm: mughida,
múghida,
múghita,
muida,
múida,
muídu,
múidu,
múita Definitzione
su sonu sighiu de cosa movendho, mescamente candho est meda e po su prus ifadosu / min. moidedha; lassare sa m. a unu = lassaidhu asséliu, lassaidhu stai sentz'e dhi narri nudha
Sinònimos e contràrios
ammuina,
arremóriu,
mughina,
remore,
triuliu
Frases
sa moida de su riu, de s'abba proindhe, de su bentu, de su trenu, de sa betoniera, de sas màchinas ◊ tengu una múida a conca chi mi parit de portai una scursura de abis ◊ chin sa conca a múghitas, che moju, mesu atolondrau ses galu andhandhe (N.Trunfio)◊ sa múghida coment'e de apiarju dae largu s'intendhet meda tretu ◊ s'àghera fit prena de sas múghidas de sas campanedhas de sas berbeches
2.
làssami sa moida, tantu de su chi mi ses nendhe no ndhe fato!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bruit,
bourdonnement,
ronflement,
grondement,
vrombissement
Ingresu
noise,
rumble,
buzzing
Ispagnolu
ruido,
zumbido,
estruendo
Italianu
rumóre,
ronzìo,
rómbo
Tedescu
Geräusch,
Lärm,
Summen,
Brummen,
Donner.
ragàglia, ragàlla , nf: regàglia Definitzione
chistionu a meda e a boghe arta de una cambarada, tanti po istare a chistionu o fintzes a briga
Sinònimos e contràrios
apísciulu,
argiolu 1,
bàdula,
bataloca,
ciaciarra,
ciaramedha,
ciarra,
lúlluru,
paraleta
/
ttrs. ragàglia
Frases
sunt a regàglia fata, chi nachi como sos tempos sunt giambados ◊ intendhendhe sa ragalla, si sunt acurtziados pro ndhe collire s'assuntu de su cuntrestu ◊ custa ragalla a cust'ora in sa carrela, ite bi at?
Sambenados e Provèrbios
smb:
Ragàglia, Regaglia
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
vacarme,
brouhaha
Ingresu
noise,
bawling
Ispagnolu
estrépito,
estruendo,
parloteo
Italianu
chiasso,
frastuòno di vóci,
vocìo
Tedescu
Geschwätz,
Quasselei.
tremútu , nm: trimutu Definitzione
stragamullu mannu, agiummai coment'e terremotu; terremotu puru, trémia forte
Sinònimos e contràrios
abbatúliu,
baraundha,
irburbutzu,
mamudinu,
sciumbullu,
stragambullu,
tifitanu,
trambullu,
tregollu
/
cdh. trimutu
/
terremotu
Frases
trimutu de ómines e de cadhos ◊ sa zente pranghiat a tremutu intendhendhe cudhu cundennau a s'impicu ca fachiat dolu a sas predas
Tradutziones
Frantzesu
vacarme,
remue-ménage
Ingresu
rummaging,
uproar
Ispagnolu
estruendo
Italianu
frastuòno,
tramestìo
Tedescu
Lärm,
Durcheinander.