atabàzu , nm: atamàzidu,
atamazu Definition
avolotu e moida, sonos a meda
Synonyms e antonyms
atacazu,
carralzu,
chimentu,
mamudinu,
tifitanu
Sentences
sa bama est in atamazu, recuindhe ◊ s'atamazu de su bentu indrughet sos ozastros muilanne ◊ candho si pesaiat s'atamazu fint órulos, colpos, tichírrios e piantos
Etymon
srd.
Translations
French
tapage
English
uproar
Spanish
estrépito,
jaleo
Italian
strèpito,
chiasso
German
Lärm.
bacànu , nm Definition
moida meda o avolotu chi faet gente chi foedhat a tzérrios, e si movet, e faet isciorrocu
Synonyms e antonyms
biuldu,
carralzu,
intrígliu,
strebessu,
tréulu
/
cdh. intirruzu
| ctr.
assébiu
Etymon
itl.
Translations
French
vacarme,
tapage,
chahut
English
row
Spanish
alboroto,
jaleo
Italian
baccano
German
Lärm.
batugliàre , vrb: batuliai Definition
fàere carraxu, bacanu a boghes e a tzérrios
Synonyms e antonyms
abbochinare,
chichigliare,
stragamullai
Translations
French
faire du tapage,
chahuter
English
to make a din
Spanish
alborotar
Italian
schiamazzare
German
kreischen.
batúgliu , nm: abbatúliu*,
batúliu,
batúlliu Definition
tréulu, carraxu mannu, sonos
Synonyms e antonyms
abbolotu,
arrevolotu,
atrepógliu,
sciumbullu,
tregollu
/
abbulizu,
mamudinu,
murísima,
pilissu,
stragambullu,
trambullu,
tremutu
Sentences
abarrai firmus, chi seis fendi unu tríbbulu batúliu! ◊ che intro a su batúgliu e bi l'agato che cane aggantzadu: a fortza intro in mesu e briga e chistione apo suspesu (Limbudu)◊ sonus, batúllius de dónnia genia, isciarrocus che tronus móvius de bentu non timu (G.Porru)
Translations
French
pagaille,
tapage,
vacarme
English
confusion,
din
Spanish
barullo
Italian
scompìglio,
schiamazzo
German
Geschrei.
biliúldu, biliúrdu , nm: buliurdu Synonyms e antonyms
biuldu,
carralzu,
strebessu
Sentences
a fortza de rustaza, istrale e picu cun tota calma o forte buliurdu s'ortu s'est fatu de frútules ricu (S.Casu)◊ ant postu su boliurdu in sas pijas de s'ànimu pro nàrrere a sos àteros sa grandhesa chi s'ómine costoit in su coro
Translations
French
vacarme,
tapage,
chaos
English
uproar
Spanish
estrépito,
jaleo,
alboroto
Italian
strèpito,
caos
German
Lärm,
Wirrwarr.
biúldu , nm: biurdu Definition
burdellu mannu de tzérrios e sonos
Synonyms e antonyms
biliuldu,
carralzu,
chichígliu,
intrígliu,
strebessu
Sentences
est unu veru biurdu, una Babbele! ◊ cagliados istent sos cantadores, sentza pònnere tantos biurdos ◊ sas mérulas sont assuconatas dae su biurdu de sa tzente ◊ intendho biurdu de proja
Translations
French
vacarme,
tapage,
chahut,
fracas
English
uproar
Spanish
alboroto,
jaleo
Italian
baccano,
strèpito
German
Heidenlärm.
budréllu , nm: buldedhu,
buldellu,
burdedhu,
burdellu Definition
foedhare a s'airada, a boghes, coment'e brigandho e ponendho tréulu / pesare b. = fai carraxu, pònniri avolotu, pesai badharocu
Synonyms e antonyms
abbatúliu,
biuldu,
carralzu,
chichígliu,
chimentu
Sentences
balit prus su sonu de sa mola chi no custu burdellu de genti arrica! ◊ sos canes ant pesatu unu burdellu de sos diàulos ◊ fatzu meigama: a su piciochedhu naradhi a no fai budrellu ◊ su mundhu, oe, est unu burdellu niedhu
Etymon
itl.
Translations
French
tapage,
vacarme,
bordel,
boucan
English
uproar
Spanish
alboroto
Italian
chiasso,
bordèllo
German
Lärm.
chichígliu , nm: chighígliu,
chighílliu,
chighillu,
ghighílliu Definition
boghes, tzérrios, carraxu, zúmiu chi faet sa gente, is animales, ma fintzes àteru / ríere a chichígliu = a iscracàlliu
Synonyms e antonyms
abbatúliu,
biuldu,
budrellu,
carralzu,
chimentu,
digorju,
moida,
ragàglia
Sentences
fint a chighígliu fatu cun càntigos e sonos ◊ sa canàglia fit totu a tzarra e a chighíglios ◊ a iscutas mi pariat de intèndhere chighílliu de pessones brighèndhesi (G.Ruju)◊ si calchi pecu li connoschides, narademilu sentza fàghere chighílliu e chimentu! ◊ solu calecunu faghet s'ala a Cristos istendhe mudu e no lendhe parte a su chighílliu de sa zente
2.
so intendhendhe chighígliu de columbas e de caos in s'aera ◊ unu chighílliu innotzente nos at a abbèrrere su coro
3.
mi faedhant de chighíglios de rios
Etymon
srd.
Translations
French
tapage,
clameur
English
clamor
Spanish
alboroto
Italian
schiamazzo,
baccano,
clamóre
German
Lärm.
chiméntu , nm: cimentu 1 Definition
moida coment'e de cosa chi funt segandho; boghes de unu chistionu airadu; maltratamentu de un'animale; su fàere calecuna prova atrivia / su chimentu de su tronu = s'istragada manna chi faghet su tronu, coment'e seghendhe cosa
Synonyms e antonyms
abbolotu,
atabazu,
carralzu,
chichígliu,
fracassu,
siliestu
/
cadha,
matratamentu,
podha
/
arriscu
| ctr.
assébiu
Sentences
pistichinzos, chimentos, birgonzas, dúbbios fint cosas coladas e irmenticadas ◊ fàghere chimentu e degógliu ◊ a boghes, a chimentu, giogaimus a pípiris de nughe
2.
pisedhos, finídemi su chimentu ca so a dolore de conca! ◊ s'intendhet chimentu de pes ◊ totu cussu chimentu chi s'intendhet est ca ant binsu sa partida ◊ su chimentu chi faghent cun cussa orchestra ti atontat puru!
Translations
French
bruit,
tapage
English
noise,
uproar
Spanish
alboroto,
confusión
Italian
strèpito,
schiamazzo,
subbùglio
German
Lärm,
Aufruhr.
fazéllu , nm Synonyms e antonyms
abbalàviu,
atàviu,
pedighinu,
pestighinzu,
ischinitzu
Etymon
srd.
Translations
French
agitation,
tapage,
bruit
English
restlessness,
uproar
Spanish
inquietud,
ruido
Italian
irrequietézza,
chiasso
German
Unruhe,
Lärm,
Krach.
mamudínu , nm: mamutinu,
maudinu,
momodinu,
mumudinu,
mumurinu Definition
est sa sonada airada chi faent in crésia cun matracas e furriadòrgias sa chenàbura santa candho si arregodat sa morte de Gesugristu; boghes de animales, cropos aira de botes e istrègios de làuna a befa, ma fintzes solu sonos, carraxu mannu; aina po sonare in chida santa / iscuru mamudinu = un'iscuriu chi no si bit mancu a frastimai…
Synonyms e antonyms
abbatúliu,
abbolotu,
abbuluzu,
atutina,
baraundha,
mammarinu,
sciumbullu,
stragambullu,
tifitanu,
trambullu,
tregollu,
tremutu
Sentences
mi parit ca apu inténdiu mumudinu, o istraciendi est? ◊ sos puzones cantant cun dulches maudinos ◊ candho si cojaiat unu fiudu o fiuda, una chedha de pitzocos faiant su momodinu a sonu de botos ◊ su maudinu de sos pitzinnos, cussos tichírrios e risos mi che intraint in cherbedhos
2.
"Pésperu maudinu!" abbóchinant sos pitzinnos in sas carrelas in chida santa
3.
su mumudinu est una cóciula manna e si sulat aintru
Translations
French
vacarme,
tapage,
bruit
English
noise,
uproar
Spanish
matraqueo,
estruendo,
matraca
Italian
strèpito,
rumóre
German
Lärm.