atabàzu , nm: atamàzidu,
atamazu Definizione
avolotu e moida, sonos a meda
Sinonimi e contrari
atacazu,
carralzu,
chimentu,
mamudinu,
tifitanu
Frasi
sa bama est in atamazu, recuindhe ◊ s'atamazu de su bentu indrughet sos ozastros muilanne ◊ candho si pesaiat s'atamazu fint órulos, colpos, tichírrios e piantos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
tapage
Inglese
uproar
Spagnolo
estrépito,
jaleo
Italiano
strèpito,
chiasso
Tedesco
Lärm.
bacànu , nm Definizione
moida meda o avolotu chi faet gente chi foedhat a tzérrios, e si movet, e faet isciorrocu
Sinonimi e contrari
biuldu,
carralzu,
intrígliu,
strebessu,
tréulu
/
cdh. intirruzu
| ctr.
assébiu
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
vacarme,
tapage,
chahut
Inglese
row
Spagnolo
alboroto,
jaleo
Italiano
baccano
Tedesco
Lärm.
batugliàre , vrb: batuliai Definizione
fàere carraxu, bacanu a boghes e a tzérrios
Sinonimi e contrari
abbochinare,
chichigliare,
stragamullai
Traduzioni
Francese
faire du tapage,
chahuter
Inglese
to make a din
Spagnolo
alborotar
Italiano
schiamazzare
Tedesco
kreischen.
batúgliu , nm: abbatúliu*,
batúliu,
batúlliu Definizione
tréulu, carraxu mannu, sonos
Sinonimi e contrari
abbolotu,
arrevolotu,
atrepógliu,
sciumbullu,
tregollu
/
abbulizu,
mamudinu,
murísima,
pilissu,
stragambullu,
trambullu,
tremutu
Frasi
abarrai firmus, chi seis fendi unu tríbbulu batúliu! ◊ che intro a su batúgliu e bi l'agato che cane aggantzadu: a fortza intro in mesu e briga e chistione apo suspesu (Limbudu)◊ sonus, batúllius de dónnia genia, isciarrocus che tronus móvius de bentu non timu (G.Porru)
Traduzioni
Francese
pagaille,
tapage,
vacarme
Inglese
confusion,
din
Spagnolo
barullo
Italiano
scompìglio,
schiamazzo
Tedesco
Geschrei.
biliúldu, biliúrdu , nm: buliurdu Sinonimi e contrari
biuldu,
carralzu,
strebessu
Frasi
a fortza de rustaza, istrale e picu cun tota calma o forte buliurdu s'ortu s'est fatu de frútules ricu (S.Casu)◊ ant postu su boliurdu in sas pijas de s'ànimu pro nàrrere a sos àteros sa grandhesa chi s'ómine costoit in su coro
Traduzioni
Francese
vacarme,
tapage,
chaos
Inglese
uproar
Spagnolo
estrépito,
jaleo,
alboroto
Italiano
strèpito,
caos
Tedesco
Lärm,
Wirrwarr.
biúldu , nm: biurdu Definizione
burdellu mannu de tzérrios e sonos
Sinonimi e contrari
biliuldu,
carralzu,
chichígliu,
intrígliu,
strebessu
Frasi
est unu veru biurdu, una Babbele! ◊ cagliados istent sos cantadores, sentza pònnere tantos biurdos ◊ sas mérulas sont assuconatas dae su biurdu de sa tzente ◊ intendho biurdu de proja
Traduzioni
Francese
vacarme,
tapage,
chahut,
fracas
Inglese
uproar
Spagnolo
alboroto,
jaleo
Italiano
baccano,
strèpito
Tedesco
Heidenlärm.
budréllu , nm: buldedhu,
buldellu,
burdedhu,
burdellu Definizione
foedhare a s'airada, a boghes, coment'e brigandho e ponendho tréulu / pesare b. = fai carraxu, pònniri avolotu, pesai badharocu
Sinonimi e contrari
abbatúliu,
biuldu,
carralzu,
chichígliu,
chimentu
Frasi
balit prus su sonu de sa mola chi no custu burdellu de genti arrica! ◊ sos canes ant pesatu unu burdellu de sos diàulos ◊ fatzu meigama: a su piciochedhu naradhi a no fai budrellu ◊ su mundhu, oe, est unu burdellu niedhu
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
tapage,
vacarme,
bordel,
boucan
Inglese
uproar
Spagnolo
alboroto
Italiano
chiasso,
bordèllo
Tedesco
Lärm.
chichígliu , nm: chighígliu,
chighílliu,
chighillu,
ghighílliu Definizione
boghes, tzérrios, carraxu, zúmiu chi faet sa gente, is animales, ma fintzes àteru / ríere a chichígliu = a iscracàlliu
Sinonimi e contrari
abbatúliu,
biuldu,
budrellu,
carralzu,
chimentu,
digorju,
moida,
ragàglia
Frasi
fint a chighígliu fatu cun càntigos e sonos ◊ sa canàglia fit totu a tzarra e a chighíglios ◊ a iscutas mi pariat de intèndhere chighílliu de pessones brighèndhesi (G.Ruju)◊ si calchi pecu li connoschides, narademilu sentza fàghere chighílliu e chimentu! ◊ solu calecunu faghet s'ala a Cristos istendhe mudu e no lendhe parte a su chighílliu de sa zente
2.
so intendhendhe chighígliu de columbas e de caos in s'aera ◊ unu chighílliu innotzente nos at a abbèrrere su coro
3.
mi faedhant de chighíglios de rios
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
tapage,
clameur
Inglese
clamor
Spagnolo
alboroto
Italiano
schiamazzo,
baccano,
clamóre
Tedesco
Lärm.
chiméntu , nm: cimentu 1 Definizione
moida coment'e de cosa chi funt segandho; boghes de unu chistionu airadu; maltratamentu de un'animale; su fàere calecuna prova atrivia / su chimentu de su tronu = s'istragada manna chi faghet su tronu, coment'e seghendhe cosa
Sinonimi e contrari
abbolotu,
atabazu,
carralzu,
chichígliu,
fracassu,
siliestu
/
cadha,
matratamentu,
podha
/
arriscu
| ctr.
assébiu
Frasi
pistichinzos, chimentos, birgonzas, dúbbios fint cosas coladas e irmenticadas ◊ fàghere chimentu e degógliu ◊ a boghes, a chimentu, giogaimus a pípiris de nughe
2.
pisedhos, finídemi su chimentu ca so a dolore de conca! ◊ s'intendhet chimentu de pes ◊ totu cussu chimentu chi s'intendhet est ca ant binsu sa partida ◊ su chimentu chi faghent cun cussa orchestra ti atontat puru!
Traduzioni
Francese
bruit,
tapage
Inglese
noise,
uproar
Spagnolo
alboroto,
confusión
Italiano
strèpito,
schiamazzo,
subbùglio
Tedesco
Lärm,
Aufruhr.
fazéllu , nm Sinonimi e contrari
abbalàviu,
atàviu,
pedighinu,
pestighinzu,
ischinitzu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
agitation,
tapage,
bruit
Inglese
restlessness,
uproar
Spagnolo
inquietud,
ruido
Italiano
irrequietézza,
chiasso
Tedesco
Unruhe,
Lärm,
Krach.
mamudínu , nm: mamutinu,
maudinu,
momodinu,
mumudinu,
mumurinu Definizione
est sa sonada airada chi faent in crésia cun matracas e furriadòrgias sa chenàbura santa candho si arregodat sa morte de Gesugristu; boghes de animales, cropos aira de botes e istrègios de làuna a befa, ma fintzes solu sonos, carraxu mannu; aina po sonare in chida santa / iscuru mamudinu = un'iscuriu chi no si bit mancu a frastimai…
Sinonimi e contrari
abbatúliu,
abbolotu,
abbuluzu,
atutina,
baraundha,
mammarinu,
sciumbullu,
stragambullu,
tifitanu,
trambullu,
tregollu,
tremutu
Frasi
mi parit ca apu inténdiu mumudinu, o istraciendi est? ◊ sos puzones cantant cun dulches maudinos ◊ candho si cojaiat unu fiudu o fiuda, una chedha de pitzocos faiant su momodinu a sonu de botos ◊ su maudinu de sos pitzinnos, cussos tichírrios e risos mi che intraint in cherbedhos
2.
"Pésperu maudinu!" abbóchinant sos pitzinnos in sas carrelas in chida santa
3.
su mumudinu est una cóciula manna e si sulat aintru
Traduzioni
Francese
vacarme,
tapage,
bruit
Inglese
noise,
uproar
Spagnolo
matraqueo,
estruendo,
matraca
Italiano
strèpito,
rumóre
Tedesco
Lärm.