atabàzu , nm: atamàzidu, atamazu Definizione avolotu e moida, sonos a meda Sinonimi e contrari atacazu, carralzu, chimentu, mamudinu, tifitanu Frasi sa bama est in atamazu, recuindhe ◊ s'atamazu de su bentu indrughet sos ozastros muilanne ◊ candho si pesaiat s'atamazu fint órulos, colpos, tichírrios e piantos Etimo srd. Traduzioni Francese tapage Inglese uproar Spagnolo estrépito, jaleo Italiano strèpito, chiasso Tedesco Lärm.

atacazàre , vrb Definizione fàere tzàcurros e moida forte, nau fintzes de su bestiàmene chi istat a iscràmios Sinonimi e contrari atamazare, intrigliare Etimo srd. Traduzioni Francese faire du vacarme, criailler Inglese to make an uproar Spagnolo hacer ruido Italiano strepitare Tedesco Krach machen.

atraghéntu , nm: atreghentu, atrighentu, treghentu Definizione arrumóriu, carraxu, avolotu mannu de boghes, tzérrios e sonos, fintzes timoria manna meda Sinonimi e contrari abbolotu, biuldu, carralzu, chimentu, irburbutzu, tremutu / cdh. strallatu Frasi in su tzilleri est finidu s'atreghentu, si sunt totu ritirados ◊ su tronu faghet atreghentu ◊ avita a sos minores s'atreghentu! ◊ bos giambet in discansu dogni atreghentu! ◊ intendhes s'atreghentu e istruendu, sos istragos de pérfidas ischeras? (P.Casu) Etimo srd. Traduzioni Francese vacarme, tumulte Inglese dismaying uproar Spagnolo alboroto, susto Italiano frastuòno che sgomenta, strèpito Tedesco Getöse, Lärm.

biliúldu, biliúrdu , nm: buliurdu Sinonimi e contrari biuldu, carralzu, strebessu Frasi a fortza de rustaza, istrale e picu cun tota calma o forte buliurdu s'ortu s'est fatu de frútules ricu (S.Casu)◊ ant postu su boliurdu in sas pijas de s'ànimu pro nàrrere a sos àteros sa grandhesa chi s'ómine costoit in su coro Traduzioni Francese vacarme, tapage, chaos Inglese uproar Spagnolo estrépito, jaleo, alboroto Italiano strèpito, caos Tedesco Lärm, Wirrwarr.

biúldu , nm: biurdu Definizione burdellu mannu de tzérrios e sonos Sinonimi e contrari biliuldu, carralzu, chichígliu, intrígliu, strebessu Frasi est unu veru biurdu, una Babbele! ◊ cagliados istent sos cantadores, sentza pònnere tantos biurdos ◊ sas mérulas sont assuconatas dae su biurdu de sa tzente ◊ intendho biurdu de proja Traduzioni Francese vacarme, tapage, chahut, fracas Inglese uproar Spagnolo alboroto, jaleo Italiano baccano, strèpito Tedesco Heidenlärm.

budréllu , nm: buldedhu, buldellu, burdedhu, burdellu Definizione foedhare a s'airada, a boghes, coment'e brigandho e ponendho tréulu / pesare b. = fai carraxu, pònniri avolotu, pesai badharocu Sinonimi e contrari abbatúliu, biuldu, carralzu, chichígliu, chimentu Frasi balit prus su sonu de sa mola chi no custu burdellu de genti arrica! ◊ sos canes ant pesatu unu burdellu de sos diàulos ◊ fatzu meigama: a su piciochedhu naradhi a no fai budrellu ◊ su mundhu, oe, est unu burdellu niedhu Etimo itl. Traduzioni Francese tapage, vacarme, bordel, boucan Inglese uproar Spagnolo alboroto Italiano chiasso, bordèllo Tedesco Lärm.

chiméntu , nm: cimentu 1 Definizione moida coment'e de cosa chi funt segandho; boghes de unu chistionu airadu; maltratamentu de un'animale; su fàere calecuna prova atrivia / su chimentu de su tronu = s'istragada manna chi faghet su tronu, coment'e seghendhe cosa Sinonimi e contrari abbolotu, atabazu, carralzu, chichígliu, fracassu, siliestu / cadha, matratamentu, podha / arriscu | ctr. assébiu Frasi pistichinzos, chimentos, birgonzas, dúbbios fint cosas coladas e irmenticadas ◊ fàghere chimentu e degógliu ◊ a boghes, a chimentu, giogaimus a pípiris de nughe 2. pisedhos, finídemi su chimentu ca so a dolore de conca! ◊ s'intendhet chimentu de pes ◊ totu cussu chimentu chi s'intendhet est ca ant binsu sa partida ◊ su chimentu chi faghent cun cussa orchestra ti atontat puru! Traduzioni Francese bruit, tapage Inglese noise, uproar Spagnolo alboroto, confusión Italiano strèpito, schiamazzo, subbùglio Tedesco Lärm, Aufruhr.

ciaramèdha , nf, nm: ciaramedhu, tzaramedha Definizione chistionu, prus che àteru chentza cabu e ne coa, boghes de gente a chistionu, lega, bodheta Sinonimi e contrari apísciulu, argiolu 1, bàdula, ciaciarra, lúlluru, paraleta, ragàglia / argioleri / bodheta, naravèglia Frasi in sos ciaramedhos insoro si faedhaiat finas de cosas importantes ◊ resessimos a evitare ciaramedhos, disgràscias e ispesas ◊ e cantos ciaramedhos cunfidados in annos de fainas tra amigos disizosos de lorodhos!…◊ ischire si fit fàula cheriat su ciaramedhu chi aiant bogadu (A.Rubattu) Etimo itl. ciaramella Traduzioni Francese bavardage, chahut Inglese uproar Spagnolo (cirimía), charla Italiano ciarla, cagnara Tedesco Gerede, Krach.

fazéllu , nm Sinonimi e contrari abbalàviu, atàviu, pedighinu, pestighinzu, ischinitzu Etimo srd. Traduzioni Francese agitation, tapage, bruit Inglese restlessness, uproar Spagnolo inquietud, ruido Italiano irrequietézza, chiasso Tedesco Unruhe, Lärm, Krach.

istripidàre , vrb: istripitare Definizione fàere una genia de movimentu cun is cambas, ponendhodhas a grughe ballandho; fàere tzàcurros cun is peis iscudendho su fundhu de s'iscarpa a terra ballandho, fàere istribitu fintzes po cosa in contràriu Sinonimi e contrari aciapitai, atzopitai, istripizare, sciampitai / bacanare, sciumbullai, tzacai Frasi "Ràida?!…" isclameit, istripidèndhesi a sa notíscia ◊ àltziat sa boghe, si leat matana, istrípidat e sonat e, si li dant contra, segat s'arresonu ◊ eris note fit ballendhe: deo no lu aio bidu mai gai allegru, istripidendhe forte cun ambos pes! 2. prima de iscanzare die si est ischituladu e a pupa de iscuru est isérghidu che cane istripidadu (G.Mele) Traduzioni Francese piétiner, trainer les pieds, faire du vacarme Inglese to make an uproar, to shuffle Spagnolo pisotear Italiano scalpicciare, strepitare Tedesco zertrampeln, lärmen.

mamudínu , nm: mamutinu, maudinu, momodinu, mumudinu, mumurinu Definizione est sa sonada airada chi faent in crésia cun matracas e furriadòrgias sa chenàbura santa candho si arregodat sa morte de Gesugristu; boghes de animales, cropos aira de botes e istrègios de làuna a befa, ma fintzes solu sonos, carraxu mannu; aina po sonare in chida santa / iscuru mamudinu = un'iscuriu chi no si bit mancu a frastimai… Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, abbuluzu, atutina, baraundha, mammarinu, sciumbullu, stragambullu, tifitanu, trambullu, tregollu, tremutu Frasi mi parit ca apu inténdiu mumudinu, o istraciendi est? ◊ sos puzones cantant cun dulches maudinos ◊ candho si cojaiat unu fiudu o fiuda, una chedha de pitzocos faiant su momodinu a sonu de botos ◊ su maudinu de sos pitzinnos, cussos tichírrios e risos mi che intraint in cherbedhos 2. "Pésperu maudinu!" abbóchinant sos pitzinnos in sas carrelas in chida santa 3. su mumudinu est una cóciula manna e si sulat aintru Traduzioni Francese vacarme, tapage, bruit Inglese noise, uproar Spagnolo matraqueo, estruendo, matraca Italiano strèpito, rumóre Tedesco Lärm.

tifitànu , nm Definizione faghevaghe, fragassu, moida, genia de sonu a meda, a carraxu Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, atabazu, atutina, mamudinu, pilissu, sciumbullu, stragambullu, trambullu, tremutu Frasi a tantu tifitanu e abbolotu su mortu abberit s'oju, dat su túnciu ◊ est gustu meu bídere sos pitzinnos cúrrermi fatu a giogu e a pelea, a tifitanu dai chea in chea, pro sa bellesa mia cantendhe innos (P.Casu)◊ iscuadríglias de aeroplanos sunt a s'andhalitorra a tifitanu postu Etimo cdh. tifitanu Traduzioni Francese vacarme Inglese uproar Spagnolo estrépito, jaleo Italiano strèpito, tumulto Tedesco Lärm.

tremútu , nm: trimutu Definizione stragamullu mannu, agiummai coment'e terremotu; terremotu puru, trémia forte Sinonimi e contrari abbatúliu, baraundha, irburbutzu, mamudinu, sciumbullu, stragambullu, tifitanu, trambullu, tregollu / cdh. trimutu / terremotu Frasi trimutu de ómines e de cadhos ◊ sa zente pranghiat a tremutu intendhendhe cudhu cundennau a s'impicu ca fachiat dolu a sas predas Traduzioni Francese vacarme, remue-ménage Inglese rummaging, uproar Spagnolo estruendo Italiano frastuòno, tramestìo Tedesco Lärm, Durcheinander.

«« Cerca di nuovo