bacanài, bacanàre , vrb Definizione fàghere moida, bacanu Sinonimi e contrari arrare, istripitare, sciumbullai, tzacai Frasi innòi est su logu aundi arróliat e bacanat isceti su crou! Etimo srd. Traduzioni Francese faire du bruit Inglese to make a noise Spagnolo hacer ruido Italiano far rumóre Tedesco lärmen.

batàglia , nf: batalla, bataza Definizione gherrígiu o gherra; prus che àteru, pelea manna chi unu si leat foedhandho po cumbínchere a s'àteru, po giare imparu, chistionu airadu Sinonimi e contrari gherra / chistionu, ragàglia 2. chi no si citeis, cun totu custa batalla ndi dhu iscidais! ◊ peri is bias s'intendit sa batalla, s'arrisu ◊ is còngius immoi funt segaus e is batallas no balint a nudha ◊ lassai is batallas e isterreisí po gustai! ◊ ndi tenis, de batalla, no citis nudha! ◊ intendhendhe totu custa batalla, zeo mi che seo pesada Cognomi e Proverbi prb: cun sa batalla no si prenit sa brenti Traduzioni Francese gueulement, vacarme Inglese noise Spagnolo batalla Italiano battàglia, chiasso, discórso concitato Tedesco Kampf, Schlacht, Lärm, Wortwechsel.

chiméntu , nm: cimentu 1 Definizione moida coment'e de cosa chi funt segandho; boghes de unu chistionu airadu; maltratamentu de un'animale; su fàere calecuna prova atrivia / su chimentu de su tronu = s'istragada manna chi faghet su tronu, coment'e seghendhe cosa Sinonimi e contrari abbolotu, atabazu, carralzu, chichígliu, fracassu, siliestu / cadha, matratamentu, podha / arriscu | ctr. assébiu Frasi pistichinzos, chimentos, birgonzas, dúbbios fint cosas coladas e irmenticadas ◊ fàghere chimentu e degógliu ◊ a boghes, a chimentu, giogaimus a pípiris de nughe 2. pisedhos, finídemi su chimentu ca so a dolore de conca! ◊ s'intendhet chimentu de pes ◊ totu cussu chimentu chi s'intendhet est ca ant binsu sa partida ◊ su chimentu chi faghent cun cussa orchestra ti atontat puru! Traduzioni Francese bruit, tapage Inglese noise, uproar Spagnolo alboroto, confusión Italiano strèpito, schiamazzo, subbùglio Tedesco Lärm, Aufruhr.

crò , nm Definizione sa boghe de is crobos / ispetare su cro = abetai po debbadas Sinonimi e contrari cra, cróida 2. milli boghes proite no pesades pro no prànghere ancora ispetendhe su cro de milli faularzos?! Cognomi e Proverbi smb: Cro, Cro' Terminologia scientifica bga Etimo srd. Traduzioni Francese croassement Inglese crow noise Spagnolo cro Italiano il vèrso dei còrvi Tedesco Krächzen.

inchimentàre , vrb Definizione fàere chimentu, boghes, burdellu Sinonimi e contrari abbochinare, batugliare, chichigliare, intrigliare, stragamullai Etimo srd. Traduzioni Francese tapager Inglese to make a noise Spagnolo alborotar Italiano fare strèpito, chiasso Tedesco Lärm machen.

intrigliàre , vrb Definizione fàere burdellu, coment'e candho dhue at gente meda foedhandho o movendhosi Sinonimi e contrari atacazare, atamazare, inchimentare, intriglire, isgrigliare, istribitare, tambedhare 2. candho intrígliat a cantare in chéjia a missa cantada sa boghe sua atonada faghet a totu allegrare (A.Pinna) Traduzioni Francese chahuter Inglese to make a noise Spagnolo hacer ruido Italiano rumoreggiare Tedesco lärmen.

mamudínu , nm: mamutinu, maudinu, momodinu, mumudinu, mumurinu Definizione est sa sonada airada chi faent in crésia cun matracas e furriadòrgias sa chenàbura santa candho si arregodat sa morte de Gesugristu; boghes de animales, cropos aira de botes e istrègios de làuna a befa, ma fintzes solu sonos, carraxu mannu; aina po sonare in chida santa / iscuru mamudinu = un'iscuriu chi no si bit mancu a frastimai… Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, abbuluzu, atutina, baraundha, mammarinu, sciumbullu, stragambullu, tifitanu, trambullu, tregollu, tremutu Frasi mi parit ca apu inténdiu mumudinu, o istraciendi est? ◊ sos puzones cantant cun dulches maudinos ◊ candho si cojaiat unu fiudu o fiuda, una chedha de pitzocos faiant su momodinu a sonu de botos ◊ su maudinu de sos pitzinnos, cussos tichírrios e risos mi che intraint in cherbedhos 2. "Pésperu maudinu!" abbóchinant sos pitzinnos in sas carrelas in chida santa 3. su mumudinu est una cóciula manna e si sulat aintru Traduzioni Francese vacarme, tapage, bruit Inglese noise, uproar Spagnolo matraqueo, estruendo, matraca Italiano strèpito, rumóre Tedesco Lärm.

moída , nf, nm: mughida, múghida, múghita, muida, múida, muídu, múidu, múita Definizione su sonu sighiu de cosa movendho, mescamente candho est meda e po su prus ifadosu / min. moidedha; lassare sa m. a unu = lassaidhu asséliu, lassaidhu stai sentz'e dhi narri nudha Sinonimi e contrari ammuina, arremóriu, mughina, remore, triuliu Frasi sa moida de su riu, de s'abba proindhe, de su bentu, de su trenu, de sa betoniera, de sas màchinas ◊ tengu una múida a conca chi mi parit de portai una scursura de abis ◊ chin sa conca a múghitas, che moju, mesu atolondrau ses galu andhandhe (N.Trunfio)◊ sa múghida coment'e de apiarju dae largu s'intendhet meda tretu ◊ s'àghera fit prena de sas múghidas de sas campanedhas de sas berbeches 2. làssami sa moida, tantu de su chi mi ses nendhe no ndhe fato! Etimo srd. Traduzioni Francese bruit, bourdonnement, ronflement, grondement, vrombissement Inglese noise, rumble, buzzing Spagnolo ruido, zumbido, estruendo Italiano rumóre, ronzìo, rómbo Tedesco Geräusch, Lärm, Summen, Brummen, Donner.

ragàglia, ragàlla , nf: regàglia Definizione chistionu a meda e a boghe arta de una cambarada, tanti po istare a chistionu o fintzes a briga Sinonimi e contrari apísciulu, argiolu 1, bàdula, bataloca, ciaciarra, ciaramedha, ciarra, lúlluru, paraleta / ttrs. ragàglia Frasi sunt a regàglia fata, chi nachi como sos tempos sunt giambados ◊ intendhendhe sa ragalla, si sunt acurtziados pro ndhe collire s'assuntu de su cuntrestu ◊ custa ragalla a cust'ora in sa carrela, ite bi at? Cognomi e Proverbi smb: Ragàglia, Regaglia Etimo srd. Traduzioni Francese vacarme, brouhaha Inglese noise, bawling Spagnolo estrépito, estruendo, parloteo Italiano chiasso, frastuòno di vóci, vocìo Tedesco Geschwätz, Quasselei.

remòre, remóriu , nm: arremori, romúriu, rumóriu, rumore Definizione genia de sonu chi s'intendhet de cosa chi si movet a sa sighia Sinonimi e contrari moida, triuliu Frasi is àrburis faint romúriu candu fait bentu ◊ s'intendit su romúriu de s'àcua chi proit Etimo ctl. remor Traduzioni Francese bruit Inglese noise Spagnolo ruido Italiano rumóre Tedesco Lärm.

sciarrócu , nm: isciarrocu, sciorrocu Definizione su isciarrocai, betare a terra, nau de cosas mannas (domo, muru), o orrúere totu de mala manera, mescamente sa moida manna o tzàcurru chi si faet betandho a terra cosas deasi o iscopiandho calecuna cosa (es. mina); cosa sciorrocada, su chi abbarrat de un'òpera distruta / pròiri a sciorrocu = a strossa, de bírridu Sinonimi e contrari destrossa, isdobbiada, isolocu, sderrocu / smuroni / arruinali Frasi a comporai cussa cosa fait sciorrocu in su portafógliu! 2. sa temporada nd'est arribbada a sciorrocu ◊ no dhus intendis prus a cida santa is sciorrocus in crésia ◊ s'intendit sciorrocu de màchina ◊ su sciorrocu de unu tronu at incuriosiu su pipiu ◊ acant'a sa spéndula s'intendit su sciorrocu de s'àcua ◊ si est inténdiu su sciarrocu de sa mina 3. is domus bècias funt unu sciorrocu (G.Mura) Traduzioni Francese écroulement, fracas Inglese downfall, loud noise Spagnolo derrumbamiento, fragor Italiano cròllo, fragóre Tedesco Einsturz, Knall.

tambedhàre , vrb Definizione fàere moida, istare foedhandho, giare ifadu / tambedhadu = infadadu Sinonimi e contrari ifadare, ifastizire, impeltinare, intrigliare Frasi si fis pro marasu a ossos pistos e tambedhadu in mesu a su trambustu semper su cantu ti det dare gustu ◊ istant tota sa die tambedhendhe Etimo srd. Traduzioni Francese chahuter, agacer Inglese to make a noise Spagnolo hacer ruido, molestar Italiano rumoreggiare, molestare Tedesco lärmen, belästigen.

«« Cerca di nuovo