abbolótu , nm: abbulotu, afalotu, avolotu Definition morigamentu, movimentu sentza un'órdine precisu siat de cosas e siat de gente, a bortas fatu apostadamente cun iscopu precisu; morigamentu fintzes de istògomo / pesare o pònnere a. = tzacare cuvusione Synonyms e antonyms abbatúliu, abbulútziu, alborotu, atrepógliu, avabotu, carralzu, sciumbullu, trambullu, tregollu, trepollu / abbulizu, baraundha, mamudinu, stragambullu, subuzu, tifitanu, tremutu | ctr. assébiu Sentences candu sa maista at bófiu isterri sa chistioni, insaras est cumentzau s'avolotu ◊ is féminas iant pesau un'avolotu po nci bogari su segretàriu cumunali ◊ sa paghe armoniosa as distrutu pro pònnere avolotu ◊ sentza bi àere motivu istas fachendhe abbolotu Etymon srd. Translations French agitation English tumult Spanish alboroto Italian agitazióne, tumulto German Unruhe, Aufruhr.

alborótu , nm: arbolotu, arvolotu Definition genia de moida a meda, de sonu, de boghes, de cosas chi si movent de dónnia manera, sentza órdine e ne régula, fintzes una genia de pentzamentu Synonyms e antonyms abbatúliu, abbolotu, arrevolotu, atrepógliu, carralzu, sciumbullu, trambullu, tregollu Idioms csn: a. de istògumu = buluzamentu, ganamala; a. de pópulu = su si furriare de zente meda totu paris contras a chie cumandhat, contras a ccn. Sentences ascurta su mari cantu fait alborotu! ◊ no pesis arvolotu! 2. intendhendhe custas allegas est arrumbaa in arbolotu Translations French pagaille, bagarre English scuffle, disorder Spanish alboroto Italian scompìglio, baruffa German Verwirrung, Rauferei.

atraghéntu , nm: atreghentu, atrighentu, treghentu Definition arrumóriu, carraxu, avolotu mannu de boghes, tzérrios e sonos, fintzes timoria manna meda Synonyms e antonyms abbolotu, biuldu, carralzu, chimentu, irburbutzu, tremutu / cdh. strallatu Sentences in su tzilleri est finidu s'atreghentu, si sunt totu ritirados ◊ su tronu faghet atreghentu ◊ avita a sos minores s'atreghentu! ◊ bos giambet in discansu dogni atreghentu! ◊ intendhes s'atreghentu e istruendu, sos istragos de pérfidas ischeras? (P.Casu) Etymon srd. Translations French vacarme, tumulte English dismaying uproar Spanish alboroto, susto Italian frastuòno che sgomenta, strèpito German Getöse, Lärm.

bacànu , nm Definition moida meda o avolotu chi faet gente chi foedhat a tzérrios, e si movet, e faet isciorrocu Synonyms e antonyms biuldu, carralzu, intrígliu, strebessu, tréulu / cdh. intirruzu | ctr. assébiu Etymon itl. Translations French vacarme, tapage, chahut English row Spanish alboroto, jaleo Italian baccano German Lärm.

baràglia , nf, nm: baralla, barallu Definition briga, carraxu de boghes / èssere unu baralla = pessone de nudha, de perunu contu Synonyms e antonyms abbolotu, atrepógliu, mamudinu, mugoni, sciumbullu, trambullu, tregollu / apísciulu, bàdula, ciaciarra, ciarra, paraleta, ragàglia 2. tzia Pascualla buca baralla! 3. Surnames and Proverbs smb: Baraglia, Baragliu, Baralla Etymon ctl. baralla Translations French pagaille, fouillis, faconde, loquacité English babel, talkativeness Spanish alboroto Italian baraónda, parlantina German Wirrwarr, Zungenfertigkeit.

baraúndha , nf Definition boghes e tzérrios totu betaos apare, de gente meda Synonyms e antonyms abbatúliu, abbolotu, atrepógliu, mamudinu, sciumbullu, stragamullu, tifitanu, trambullu, tregollu | ctr. assébiu Translations French cohue English hubbub Spanish alboroto, barahúnda Italian baraónda German Wirrwarr.

biliúldu, biliúrdu , nm: buliurdu Synonyms e antonyms biuldu, carralzu, strebessu Sentences a fortza de rustaza, istrale e picu cun tota calma o forte buliurdu s'ortu s'est fatu de frútules ricu (S.Casu)◊ ant postu su boliurdu in sas pijas de s'ànimu pro nàrrere a sos àteros sa grandhesa chi s'ómine costoit in su coro Translations French vacarme, tapage, chaos English uproar Spanish estrépito, jaleo, alboroto Italian strèpito, caos German Lärm, Wirrwarr.

biúldu , nm: biurdu Definition burdellu mannu de tzérrios e sonos Synonyms e antonyms biliuldu, carralzu, chichígliu, intrígliu, strebessu Sentences est unu veru biurdu, una Babbele! ◊ cagliados istent sos cantadores, sentza pònnere tantos biurdos ◊ sas mérulas sont assuconatas dae su biurdu de sa tzente ◊ intendho biurdu de proja Translations French vacarme, tapage, chahut, fracas English uproar Spanish alboroto, jaleo Italian baccano, strèpito German Heidenlärm.

budréllu , nm: buldedhu, buldellu, burdedhu, burdellu Definition foedhare a s'airada, a boghes, coment'e brigandho e ponendho tréulu / pesare b. = fai carraxu, pònniri avolotu, pesai badharocu Synonyms e antonyms abbatúliu, biuldu, carralzu, chichígliu, chimentu Sentences balit prus su sonu de sa mola chi no custu burdellu de genti arrica! ◊ sos canes ant pesatu unu burdellu de sos diàulos ◊ fatzu meigama: a su piciochedhu naradhi a no fai budrellu ◊ su mundhu, oe, est unu burdellu niedhu Etymon itl. Translations French tapage, vacarme, bordel, boucan English uproar Spanish alboroto Italian chiasso, bordèllo German Lärm.

cacàriu , nm: cracàliu, cracàriu Definition su carraxu, is boghes chi faent is pudhas e pudhos cantandho; su càntidu de is arranas Synonyms e antonyms acróidu Sentences s'intendhet cacàrios de pudhighina ◊ a cracàlius su caboni su mengianu mi ndi at iscidau 2. cussu logu fit unu regnu de paghe addulcadu dae su cantu de sas chígulas, su cracàriu de sas ranas Scientific Terminology bga Etymon srd. Translations French caquetage, coassements English bird row, croaking Spanish alboroto producido por aves Italian schiamazzo di volatili, gracidìo German Geschnatter.

chichígliu , nm: chighígliu, chighílliu, chighillu, ghighílliu Definition boghes, tzérrios, carraxu, zúmiu chi faet sa gente, is animales, ma fintzes àteru / ríere a chichígliu = a iscracàlliu Synonyms e antonyms abbatúliu, biuldu, budrellu, carralzu, chimentu, digorju, moida, ragàglia Sentences fint a chighígliu fatu cun càntigos e sonos ◊ sa canàglia fit totu a tzarra e a chighíglios ◊ a iscutas mi pariat de intèndhere chighílliu de pessones brighèndhesi (G.Ruju)◊ si calchi pecu li connoschides, narademilu sentza fàghere chighílliu e chimentu! ◊ solu calecunu faghet s'ala a Cristos istendhe mudu e no lendhe parte a su chighílliu de sa zente 2. so intendhendhe chighígliu de columbas e de caos in s'aera ◊ unu chighílliu innotzente nos at a abbèrrere su coro 3. mi faedhant de chighíglios de rios Etymon srd. Translations French tapage, clameur English clamor Spanish alboroto Italian schiamazzo, baccano, clamóre German Lärm.

chiméntu , nm: cimentu 1 Definition moida coment'e de cosa chi funt segandho; boghes de unu chistionu airadu; maltratamentu de un'animale; su fàere calecuna prova atrivia / su chimentu de su tronu = s'istragada manna chi faghet su tronu, coment'e seghendhe cosa Synonyms e antonyms abbolotu, atabazu, carralzu, chichígliu, fracassu, siliestu / cadha, matratamentu, podha / arriscu | ctr. assébiu Sentences pistichinzos, chimentos, birgonzas, dúbbios fint cosas coladas e irmenticadas ◊ fàghere chimentu e degógliu ◊ a boghes, a chimentu, giogaimus a pípiris de nughe 2. pisedhos, finídemi su chimentu ca so a dolore de conca! ◊ s'intendhet chimentu de pes ◊ totu cussu chimentu chi s'intendhet est ca ant binsu sa partida ◊ su chimentu chi faghent cun cussa orchestra ti atontat puru! Translations French bruit, tapage English noise, uproar Spanish alboroto, confusión Italian strèpito, schiamazzo, subbùglio German Lärm, Aufruhr.

murísima , nf: murisma Definition genia de avolotu, de bulúgiu, de moida Synonyms e antonyms abbatúliu, abbolotu, moida, pilissu, sciumbullu, sculumerdu, subuzu, trambullu, tregollu Sentences poita ses beniu a ponni murísima in su teatru miu? ◊ sa murísima de su mari fuat sa bússola chi no mi lassàt isbagliai (A.Boi) Etymon spn morisma Translations French tumulte, pagaille English tumult, confusion Spanish tumulto, alboroto Italian tumulto, scompìglio German Rummel, Verwirrung.

pilísa , nf, nm: pilisi, pilissu, pilisu Definition genia de aina po murigare su late cagiau po dhu fàere a casu; in cobertantza, avolotu, burdellu chi si ponet po calecuna chistione Synonyms e antonyms mórica / abbatúliu, abbolotu, sciumbullu, stragambullu, subuzu, trambullu, tregollu, tzirilotu Sentences cun su pilisi si mórigat su lati in su cadhàrgiu ◊ preparabat istèrgios pro múrghere e pilisos pro pilisare su late cracau ◊ teniat unu grandhe pilissu de illione ◊ bi at abbarrau intro de sa murghiola unu pilisu de gheníperu 2. in mesu de su pilisu de sa festa, issa si che intrabat a crésia a precare ◊ candho beniat s'isetore, unu tempus, fit pilisu malu pro sa zente, balla! ◊ fint totu in pilisu, candho s'intendhent sas boches: Sunt arribbandhe sos isposos! ◊ sa domo est in pilisu ca no bi at it'e manicare Etymon srd. Translations French émoi, tumulte English turmoil Spanish alboroto, jaleo Italian subbùglio, tumulto German Aufruhr, Tumult, Getümmel.

salarzàda , nf: assalarzada Definition su salarzare, móvia a cropu, totinduna, coment'e po assíchidu Synonyms e antonyms inchirriada, suguzada, sulurjada, supuzada, trúminu, zagarada / istratallada Etymon srd. Translations French agitation, grand trouble English big agitation Spanish alboroto Italian vistósa agitazióne German Aufregung, Beunruhigung.

salàrzu , nm: assalarzu Definition movimentu lestru de gente o animales fatos fuire; genia de avolotu mannu fintzas de s'ànimu, de sa mente, de su coro po dannu o cosa chi si timet Synonyms e antonyms agiàgaru, assaltanu, atréminu, giagaradura, ispavúciu, ispràmminu, istraju, sulurju, trúminu | ctr. asseretu, sossegu 2. za l'at tentu su salarzu, siscuru, candho at ischidu de su dannu de su fizu!… Etymon srd. Translations French agitation, effarement English dismay Spanish alboroto, consternación Italian agitazióne, sgoménto German Aufregung, Beunruhigung, Erschütterung.

trobbuscàmene , nm Definition genia de movitua, de murigamentu a intzulladura, a carraxu Synonyms e antonyms abbatúliu, abbolotu, pilissu, sciumbullu, stragambullu, subuzu, trambullu, tregollu, trumbuscu Sentences chin totu cudhu trobbuscàmene, sa tzente si n'est annata Etymon srd. Translations French émoi, confusion English turmoil Spanish alboroto Italian subbùglio, confusióne German Aufruhr.

«« Search again