Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

acíchidu, acíchiru , nm: assíchidu, atzíchidu, atzíchiru Definition su tímere chi naschit totinduna po calecuna cosa chi s'intendhet o chi capitat, prus che àteru de dannu o chi podet fàere dannu, èssere perigulosa Synonyms e antonyms arrore, asciuconu, assàntiu, assicu, assúmbridu, assústidu, avrina 1, ilgiru, isprama, tzurrumbu Idioms csn: pigai a. = leare assustru; cídrinu de s'a.; a. légiu, forti = assuconu mannu Sentences genti chi andàt a cicai iscruxoxus anca ndi beniant macus de s'assíchidu! ◊ mi ndi seu pigau un'atzíchiru!…◊ nosu dh’eus biu nontesta cussu mustajoni, de unu cantu si moreus de s’acíchiru! ◊ intendhendho su gugúliu de is canes si fut istridhida po s'assíchidu Etymon srd. Translations French peur English fear Spanish susto Italian spavènto German Schrecken.

asciucónu , nm: assuconu 1, assúconu, assúcunu Definition isprama, assíchidu chi unu provat candho dhi acontesset totinduna ccn. cosa de tímere o chi timet, e fintzes sa trémia chi faet, sa timoria chi abbarrat a bisura de maladia tempus meda apustis Synonyms e antonyms acíchidu, apanteju, arrore, assàntiu, assàrtiu, assucononzu, assucu, assúmbridu, assústidu, ilgiru, ispantu, ispàsamu, isprama, tzurrumbu Idioms csn: leare, pigare a. = fai sa sprama; ghetare asciuconu a unu = fai atzicai Sentences upas umanas atrigantadas de s'assuconu si chircant a s'apapu in miniera ◊ a s'assuconu sa pipa che li est illigigada dae buca ◊ pro s'asciuconu, sas guàrdias resteint che mortas ◊ e ca fiza tua est a gana mala mi faes pigare un'assúcunu gasi?! ◊ su Segnore lis at a ghetare asciuconu mannu! ◊ a issos si los at picados s'asciuconu 2. andu pretibreti ascultendu un'atrepillu, un'assúcunu 3. Antoni curaiat s'assúcunu Etymon srd. Translations French frayeur, peur English fright Spanish susto Italian spavènto German Schreck.

asciústru , nm: assultu, assustru, assustu Definition assíchidu mannu / dare a unu s'abba de s'assustru = dare abba a bufare a chie at collidu assustru, ca li faghet bene Synonyms e antonyms acíchidu, assústidu, timoria Sentences vos at a uchídere s’asciustru! ◊ at collidu asciustru: pórrili una tassa de abba!◊ si a denote biet cuss'irmustru calicunu de coro pacu forte, massestat, ndhe morit de s'assustru! (G.A.Solinas)◊ ti pesso currendhe a fuidura cun s'assustu de rúere ◊ a sa pitzinna li ant fatu mandhicare carchi cosa pro si torraret dae s'assustu Etymon srd. Translations French grande frayeur English strong fright Spanish susto Italian fòrte spavènto German großer Schreck.

assústidu , nm Definition assíchidu mannu, timoria meda Synonyms e antonyms acíchidu, arrore, asciuconu, asciustru, assàntiu, assàrtiu, assúmbridu, ilgiru, ispàsamu, isprama Etymon srd. Translations French grande frayeur English fear Spanish susto Italian spavènto German Schreck.

atraghéntu , nm: atreghentu, atrighentu, treghentu Definition arrumóriu, carraxu, avolotu mannu de boghes, tzérrios e sonos, fintzes timoria manna meda Synonyms e antonyms abbolotu, biuldu, carralzu, chimentu, irburbutzu, tremutu / cdh. strallatu Sentences in su tzilleri est finidu s'atreghentu, si sunt totu ritirados ◊ su tronu faghet atreghentu ◊ avita a sos minores s'atreghentu! ◊ bos giambet in discansu dogni atreghentu! ◊ intendhes s'atreghentu e istruendu, sos istragos de pérfidas ischeras? (P.Casu) Etymon srd. Translations French vacarme, tumulte English dismaying uproar Spanish alboroto, susto Italian frastuòno che sgomenta, strèpito German Getöse, Lärm.

ilgíru , nm Definition assíchidu forte de ndhe furriare is crebedhos, de si ammachiare Synonyms e antonyms acíchidu, arrore, asciuconu, assàrtiu, assúmbridu, assústidu, isprama / ischíssiu Sentences ca piús miras piús ndh'as ammiru e piús vides piús creschet vista piús cumprendhes piús ndh'as ilgiru (P.Casu)◊ sendhe gai afritzadu rie rie, sempre martirizadu e in ilgiru, dultze pinneta, so torradu a tie ◊ s'ammentu, s'ilgiru de sos parentes fit peus terrore pro sos sordados in sa gherra Etymon srd. Translations French terreur English fright Spanish susto fuerte Italian atterriménto German Erschrecken.

timoría, timória , nf: timuria, timúria Definition prus che àteru, su tímere, su istare timendho / intrare t., pònnere t. = cummentzai a tímiri, fai a tímiri Synonyms e antonyms pagura, paguria, timinzu | ctr. coragi Sentences dhis fut intrada a totus una grandu timoria ◊ sos astudhos pigant piús pro sas timorias chi no pro sos bonos sentimentos ◊ una timoriedha megat de mi pigai!…◊ si ponit peri a fai su mortu margiani po mi ponni timória ◊ sa timoria li lebabat binta Etymon srd. Translations French peur English fear Spanish miedo, susto Italian paura, spavènto German Furcht, Schreck.

tzurrúmbu , nm Definition pauria manna, timéntzia chi si provat de un'improntu, a s'ingrundha Synonyms e antonyms acíchidu, asciuconu, assicu, assúmbridu, assústidu, isprama Translations French peur soudaine English fright Spanish susto Italian spavènto, paura violènta e improvvisa German Schreck.