branculimbèsse , avb Definition
a b. = a mercas in subra, a palas a terra: ctr. a mata a terra, a buca a terra / corcare, rúere a b.
Sentences
sos bratos de sos àrbores pariant bortàndhesi a branculimbesse de su gàrrigu de su nibe
Etymon
srd.
Translations
French
sur le dos
English
supine
Spanish
decúbito supino
Italian
supino
German
rücklings.
goròpa , nf, nm: cropa 1,
gropa,
gropas,
gropos Definition
is cúmburos de unos cantu animales, ue faet a cicire puru a cuadhu, ma chi arresurtat apalas de sa sedha
Synonyms e antonyms
goropera
Idioms
csn:
portai a unu a cuadhu a gropas, de gropos = a gropera; gropi bóinu = nadu de cadhu, chi in gropas est fatu che a sos boes
Sentences
a cheres sètzere in de gropos? ◊ est a gropas de cuadhu ◊ cust'àinu no bàliat gropas ◊ sas criaturas nche las sedent a goropa ◊ ti leo a goropa mea
Scientific Terminology
crn
Etymon
itl.
Translations
French
croupe,
dos
English
rump
Spanish
grupa
Italian
gròppa,
groppóne
German
Kruppe,
Kreuz.
ischína , nf: schina Definition
sa parte de apalas in sa carena, in mesu in mesu; sa filera de ossos (33 o 34, serra de i.) chi andhat de su gatzile a su frustale de sa coa, totu coment'e a nodos o lórigas subràbari e tentos apare de pòdere agguantare totu sa carena (mescamente in su cristianu, ca camminat prantau, in posidura verticale) e fàere giogu de si pòdere incrubare a dónnia bandha, cun d-unu pígiu de ossu modhe in mesu tra nodu e àteru, totu istampaos a bisura de lórigas a tales de formare unu cundhutu ue passat su meudhu; foedhandho de logu, in monte longu o puntas de montes, su tretu prus in artu, longu, a bisura de ischina de animale o serra / ischineta = is ossos de s'ischina de su pische
Idioms
csn:
zúchere i. = èssere forte; ischina de cabertura o schinali = su tretu prus in artu, totu de longu, de una carbertura a duas abbas
Sentences
supenti e pesadindhe de ischina, comente faghias unu tempus! ◊ àteras bortas fipo ómine de ischina forte e sanu ◊ chirca tribàgliu, mandrone: si giughes bidru in s'ischina ingruxadila a furcone!
2.
inoghe badhes, rios e marinas sunt sidhados ispartos in sa zona chi a cabita lis faghent corona serras rujastras, buscosas ischinas
Scientific Terminology
crn, slg
Etymon
grm.
skina
Translations
French
dos,
colonne vertébrale
English
backbone
Spanish
espalda,
columna vertebral
Italian
schièna,
colónna vertebrale
German
Rücken,
Wirbelsäule.
mocílla , nf: mucíglia,
mucíllia,
muncíglia,
muncilla,
murcíglia,
muscíglia,
muscilla,
mutzíglia Definition
ispétzia de zainedhu, istrégiu de pedhe (ma prus che àteru de lana téssia, de furesu) chi si ponet apalas bestia in codhos (cun is corrias o tirellas) po pigare arrecatu a sartu; busciaca manna, larga, acapiada in chintzu ananti, chi portant is féminas po arregòllere olia
Synonyms e antonyms
panatiera,
tasca,
taschedha
Sentences
andendi a sartu, portàt sa marra a codhu e sa muncíglia in pabas ◊ torrant a sa famíllia allirga, ispedhiosa, cun libba e mesa de cosa in fundu a sa mucíllia (L.Cocco)◊ ci seus essius a cambaradas cun d-una muscilla de pani
2.
mamma in d-unu sinnu est a mutzíglia piena acogliendhe olia suta de s'àrbure
Etymon
ctl.
motxilla
Translations
French
musette,
sac à dos
English
haversack
Spanish
mochila
Italian
tascapane,
zàino
German
Schäfertasche,
Rucksack.
palamída, palamíra , nf Definition
genia de pische mannu, longu agiummai de metro, chi faet meda in su Mediterràniu: de bisura assimbígiat a su písaru o cavàglia
Scientific Terminology
psc, sarda sarda
Etymon
ctl.
palamida
Translations
French
bonite à dos rayé,
pélamide
English
atlantic bonito
Spanish
bonito
Italian
palàmia
German
Pelamide,
atlantischer Bonito.
tólu , nm, agt: tou 1 Definition
sa parte grussa de una ferramenta po segare, s'àtera bandha de s'atza / abbarrare tolu = abarrai istrantaxu
Synonyms e antonyms
saldiscu
| ctr.
assa 1
Sentences
in bidha no si nat "tolu" s'óciu de sa istrale ma namus "intolau" pro nàrrere "mortu"◊ su tolu de sa bistrale, de s'aschiolu, de su leputzedhu, de sa càvana ◊ dh'ant iscutu a tolu de segure
2.
cussa picioca mi parit ca portat atza… e tou!
Surnames and Proverbs
smb:
Tolu
Etymon
ltn.
tolus
Translations
French
dos
English
spine
Spanish
recazo
Italian
còstola (parte oppósta al tàglio)
German
Rücken.