Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

apojài 2, apojàre , vrb: apozare 1, apoxare Definition nau de s'abba, fàere a poju, a paule, a lotzina, a foxina (ma si narat fintzes de àteru, in su sensu de arregòllere totu a unu, totu impare); pònnere in abba apojada, intrare a s'abba Synonyms e antonyms abburgare, apadulare, apajolare / impogiare Sentences in cue ca faghet a fossu bi apojat abba 2. est menzus a ischirent a apojare totus a manera chi non si che afochet nisciunu 3. totu sa musca apojada in sa porta est, ca bollit intrai Etymon srd. Translations French former une flaque, des flaques English to make a thud Spanish encharcar Italian farsi tónfano, pozzànghera German eine Pfütze bilden.

bedíle , nm: abbedile, bidile, bidili, bidilli, bidiri Definition genia de fossu fatu in terra, no tanti mannu, ue si apaulat s'abba po abbare bestiàmene (mescamente brebeghinu); paule de abba in logu o tretu ue su terrenu faet a fossu Synonyms e antonyms girí, pajola, prògola Sentences is bacàrgios sunt controllenne canales e bidile (G.Floris) Surnames and Proverbs smb: Bidile, Bidili / prb: abrili àcua a bidili Etymon srdn. Translations French flaque English pool Spanish balsa Italian pózza German Lache.

calanzàda , nf: canangiada, cananzada Definition in is camminos de su sartu, tretu inue comente apàulat s'abba sa terra abbarrat modhe modhe e a dhue passare unu che afundhat fintzes si in pitzu no si paret Synonyms e antonyms ludugógiu, maldangiada Sentences in cussu caminu bi at cananzadas e tocat a colare ororu ◊ apo connotu cananzada de che afungare sos boes a bentre! ◊ colandhe in d-una cananzada si at illudriadu botinos e cambales Etymon srd. Translations French flaque vaseuse English slimy puddle Spanish charco Italian pozzànghera melmósa German Pfütze.

foghína , nf: fogina, foxina, fuxina Definition forada, fossu de abba e ludu inue s'imbuscinant is procos; fintzes cuadórgiu e crocadórgiu de animales Synonyms e antonyms fangàriu, fògia 1 / acubiladorju, boada 1, cuadorzu Idioms csn: crocare a foghina (nadu de zente)= in medas totu paris in terra, comente si faghet in campu; mòrrere a foghina = aira, a muntones, a fasche; cordolinu a fogina = antunna a meda essida totu paris a mola in su matessi tretu, a tuedha, unu bàlliu Sentences su sirboni essit de sa foxina po currullari in padenti ◊ furint postos a conca e a pes coment'e prochedhos a foghina 2. no isciu prus e uba m'intanai, immoi biu e non biu una foxina e intendu s'addólimu de s'erba istrumpada…◊ totu sos muscadorzos e foghinas ischit de sos buscos e serragos (B.Sulis)◊ sa mardi s'at istérriu sa fuxina ca depit angiari 3. dhue at calidade de cordolinu chi faet a foginas ◊ unu tempus de su mummurzolu moriant a foghinas e totus fiant ispaurigaos ◊ mi ant ispérdiu una fuxina de cracangiola fendi cussu trabballu Etymon srd. Translations French flaque English puddle Spanish charco Italian pozzànghera German Pfütze.

lacuèdha , nf, nm: lecuedhu Definition lurtzina, abba apaulada, isciustura Synonyms e antonyms lacone, lacuina, làcuna, lazu, paulata, paule, tónchine Sentences seu spricuendi su sciampitai allirgu de una piga aintru de una lacuedha Etymon srd. Translations French flaque English puddle Spanish charco Italian pozzànghera German Pfütze.

lacuína , nf Definition forada, fossighedhu prenu de abba chi si agatat in is orrugas candho proet, madrina Synonyms e antonyms lacona, lacuedha, làcuna, paulata, paule, tónchine Sentences su tretu de domu mia a domu de tzia mia est crutzu, ma su spàssiu est mannu puita cicu is lacuinas prus mannas, dhas istrecu e ainci m'isciundu bèni bèni!… Etymon srd. Translations French flaque English puddle Spanish charco Italian pozzànghera German Pfütze.

ladràu , nm: aladrau, ludrache, ludracu, ludragu, ludrau, ludravu, ludraxu, lurdagu, lurdegu, lutrarju, lutrau Definition isciustura manna, madrina, cun abba meda fintzes apaulada, e mescamente a méschiu cun terra; ludu meda e ledreledre; fintzes cosa mala, male chi si faet Synonyms e antonyms allagarzu, fundagu, ludrina, ludugoxu, uldagu / grassa 1, lodu, lotzo, ludàmine, ludàngiu, ludratzu, modhaca, molma Sentences dhui at ludraxu meda e is arrodas de su carrotzinu nci cabant ◊ fiat proendu e sa bia si fiat fata totu a unu ludragu ◊ in sos caminos bi at ludrau a cossa chi no faghet a colare a pè ◊ sas rotas de su carru che afungant in sos lutrarjos ◊ canno proet meta, sa caminera si prenat de lutrau ◊ passa in s'andaredha ca in su mori c'est lurdagu! 3. venendhe mancu a s'issoro dovere in àteros ludravos già s'ispassant!(P.Palimodde) Etymon srd. Translations French flaque, vase, boue, bourbe English slush, puddle Spanish poza, lodo, cieno Italian guazzo, mélma, fanghìglia German Lache, Schlamm.

làzu , nm Definition abba apaulada, nau fintzes de abba meda in terra aintru de domo, isciustura manna, madrina Synonyms e antonyms lacuedha, lacuina, lagazu, ludrina, paule Sentences fróbbiche custu lazu de abba chi as fatu in su pamentu! ◊ in dogni logu si formant iscolos formendhe lazos, trainos, rizolos (P.Sulis) 2. tessimus mizas de chistiones chena lòmpere a puntos de frimmesa ca intro de su lazu 'e sa brutesa bi lograt su fior'e sas persones (F.Dedola) Etymon cdh. laàggju Translations French flaque English puddle Spanish poza, charca Italian guazzo German Lache, Pfütze.

lotzína , nf: lotzoina, lucina, lurtzina, lutzaina, lutzeina, lutzina Definition paule de abba, abba apojada; isciustura, prus che àteru manna, aintru de domo, abbadrinu, fintzes pauledha de sàmbene comente punghent unu pegus / fai lutzina = fàghere ifustura Synonyms e antonyms foghina, ifustura, lacuina, pantamu, paule Sentences is lutzinas de su stani praxint a is pillonis ◊ dh'iant lassau in d-una lotzina de sànguni ◊ candu proit adasiau parit chi no prengat lotzoinas ◊ custa carrada sfait: seu biendi sa lucina! ◊ seus pallasina abbarrada intru de lurtzinas de ludu…◊ sa temporada at abbenau su logu, su sartu est una lutzaina prena de corropus mannus de àcua (P.Pisu)◊ currendi in bicicleta nc'est arrutu in mesu de una lucina 2. no fatzas lutzina, ca apu apenas isciacuau! Translations French flaque English puddle Spanish charco Italian pózza, guazzo German Pfütze, Lache, Pfuhl.

ludrína , nf: lurdinu, lutrina 1 Definition isciustura, pauledha de abba in su pomentu, lurtzina, ludu puru Synonyms e antonyms ladrau, ladrinu, lodu, ludàngiu, modhaca Sentences cussa ludrina no ti fatat piús gana: bie in sa tua! ◊ no apo mudadu rizolos in ludrinas! ◊ su colvu si at impriastadu sas alas in sa ludrina ◊ su porcu si est imbrossinatu in sa lutrina ◊ in su lurdinu colas, abbulutzas sas fozas chi istrampadas sunt a terra Etymon srd. Translations French flaque English puddle Spanish charco Italian guazzo, fanghìglia German Matsch.

peschína , nf: pischina, piscina, pissina Definition logu, terrenu chi dhue at abba meda; paule de abba (fintzes de is errios mannos), isciustura manna; impiantu a bisura de bartza manna po nadare, in logu apertu o fintzes ammontau e serrau Synonyms e antonyms allagarzu, mara, pojale, tónchine 2. chin s'istratzu nche at suspiu una paja de pischinas de abba in cuchina ◊ in su riu bi at pischinas prufundhas ses metres ◊ tocai ca acostaus a s'erriu a biri is piscinas!◊ is pastoris ghetànt is brebeis in d-una piscina po dhas iscacuai in s'istadi ◊ su logu est totu a piscinas me is arrugas, comenti at própiu 3. in bidha ant fatu sa piscina a trassa de corropu, est unu perígulu a dhoi acostai! Etymon ltn. piscina Translations French marécage, flaque, piscine English marsh, puddle, swimming pool Spanish ciénaga, charco, piscina Italian acquitrino, pozzànghera, piscina German Sumpf, Pfütze, Schwimmbad.