Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

benài , vrb: benare, venai Definition su essire s'abba de una vena, nau fintzes de su pèrdere sàmbene Synonyms e antonyms mizai / bundhare, essire Sentences andaus a biri sa miza de aundi benat s'àcua ◊ custas mizas benant àcuas bonas ◊ is sentidus prus bellus benant sintzillus de is intragnas de su coru (S.Mossa) Etymon srd. Translations French jaillir English to gush (out) Spanish brotar, manar Italian sgorgare German sprudeln, strömen.

brotài, brotàre , vrb Definition su essire o bogare is cambos noos de is matas; su essire fora de s'abba de una vena Synonyms e antonyms afroghedhare, apillonai, brionare, brionire, broculare, brundhire, ibbrotare, incorumedhai, puzonire, rebbrotai / benai, bundhare, tzurruare Sentences est che àlvure chena piús brotare fruas ◊ sas àrbures sunt brotendhe linna noa ◊ bi at unu fiore brotendhe ◊ sas fruedhas sunt brotendhe torra 2. s'abba budhindhe ndhe brotat su bullu dae su labiolu ◊ ndhe brotat de abba frisca, cussa funtana!…◊ li brotaiat su sàmbene dae nares 3. e cantas curreladas ti faghias cantendhe cantu in coro brotaias! ◊ li brotat dae coro s'augúriu prus bellu ◊ incantos divinos brotat sa terra Etymon ctl., spn. Translations French jaillir, prendre sa source, naître English to spring Spanish brotar, manar Italian scaturire German sprossen, quellen.

ibbrotàre , vrb: imbrotare, irbrotare, isbrotare Definition nau de is linnas, de is matas, su essire o bogare cambos noos; su naschire de calecuna cosa (fintzes de unu sentidu) Synonyms e antonyms brionire, brotai*, essire, nàschere Sentences dae ue ses irbrotadu, úmulu mannu? ◊ su beranu est torradu a ibbrotare 2. sos pensamentos ndhe imbrotant e si faghent a peràulas Etymon srd. Translations French jaillir, naître English to gush Spanish brotar Italian scaturire German entspringen.

ilborrocàre, ilborrochiàre , vrb: isborrocare Definition su essire, su cumenciare de calecuna cosa cun fortza, a s’airada, a meda, betare a terra, isconciare; fintzes foedhare male, a frastimos, pigare a boghes Sentences càglia chi mi sicas! - ilborrocat sa rosa tota fele ◊ isborrocat riendhe a tota gana Etymon srd. Translations French sortir avec violence, jaillir, éclater English to pelt (down), to burst out Spanish irrumpir Italian erómpere, scrosciare German hervorbrechen, rauschen.

irrusciàre , vrb Definition essire a tzurros, benare a forte, a búdhidu Synonyms e antonyms spendulai, spiciurrai, tzurrai Sentences ancora li fit irruscendhe su sàmbene dai sa lanta 2. su perdonu beneitu irrúsciat dae sa fide che funtana (G.Fiore) Etymon ctl. arruixar Translations French jaillir English to spurt Spanish chorrear Italian zampillare, sprizzare German hervorspritzen, sprühen.

iscopíe , vrb: iscopire, iscupire, iscupiri, scopie Definition nau de is matas, isparare, bogare cambos noos (nau de su frore, apèrrere) o, nau de una fortza, essire, tènnere isfogu; fuliare salia, ispudare, fàere essire (es. de una bartza, de un'istrégiu tirandhondhe su tupone)/ pps. iscopiu Synonyms e antonyms brionire, brotai, sciogai / gruspiare, gruspire, ispudai / istupare Idioms csn: iscupiresila cun ccn. = pigaisidha cun ccn.; no iscupit cun su cuadhu e iscupit cun sa sedha! = si la leat cun chie no ndhe tenet curpa; iscupire s'imbreaghera = scexiai, isturdire s'imbriaghera; iscupire a prànghere = atacai a pràngiri Sentences s'ógiu de sas piantas fit pienu de abbundhàntzia, pronta a iscopire sa vida novella (A.Casula)◊ sa méndhula in sa bassura iscopit prima a fiore ◊ sa linna in beranu in donzi foza iscopit unu frutu ◊ su chelu fut prontu a iscupire in nie e in fridura 2. si betant a su triballu po che iscupire su chi dhis rósigat a intro de cropus ◊ su benniolu, arrennegadu, si che dh'iscupit cun cudhu chi no ne tenet crupa ◊ cussu si che dh'iscupit cun megus ◊ no ischiat cun chie si che dh'iscupire!◊ at iscupiu s'arrennegu cun cià mullei 3. bai, no ti chescis, bai e no iscupas a celu, chi in faci no ti torrit sa salia! ◊ a fizu meu nodidu proite mi l'as atzotadu, proite mi l'as iscupidu?! 4. po abbae s'ortu iscopiaus su putzu Etymon spn. Translations French jaillir English to burst forth Spanish brotar, escupir Italian erómpere German ausbrechen.

mizài , vrb Definition essire abba, comente faet in is venas, in is funtanas Synonyms e antonyms benai Sentences in s'arroca mizat àcua frisca ◊ is làgrimas mizant de is ogus faendi surcus in is trempas impruinadas Etymon srd. Translations French jaillir English to spurt Spanish brotar, manar Italian sgorgare German quellen, sprudeln.

spiciurrài , vrb Definition essire a ciurrus, a tzurru, nau de sàmbene, abba o àteru deasi Synonyms e antonyms irrusciare, ispinduai, tzurrai Etymon srd. Translations French jaillir English to spurt Spanish manar, brotar Italian zampillare German hervorschießen.

tzurrài, tzurràre , vrb: ciurrai, tzurruare Definition essire a fortza, fàere a tzurru (nau de abba, sàmbene e cosas deasi); tzurrare si narat po ingurtire o bufare a intullu Synonyms e antonyms benai, brotai, irrusciare, spiciurrai Etymon srd. Translations French jaillir English to squirt Spanish chorrear, surtir Italian sprizzare German spritzen.