ancabíta , nf: ancalita,
ancallita,
ancarita,
angallita Definition
genia de brínchidu, fatu a unu pei; a logos, angalita est fintzes sa farrunca, s'unga de is pigiones / andhare o brincare a s'ancarita = a un'anca
Synonyms e antonyms
peditzopu,
peincanedhu,
tzàncaru
Sentences
cun tegus brincaia a s'ancallita ◊ ant fatu s'angallita, chirchendhe de lassare s'immina in su terrinu ◊ unu ciogu innotzente de criaduras in sa carrera brinchendhe a s'ancalita
2.
s'àchili portat me is angalitas unu lèpuri chi at cassau
Etymon
srd.
Translations
French
petit saut
English
hop
Spanish
salto a la pata coja
Italian
saltèllo
German
Hüpfer.
atídhidu , nm Definition
genia de movimentu a cropu, a iscutuladura, brínchidu mescamente comente faent is cuadhos, is lèperes, crabas e àteru / donai atídhidus
Synonyms e antonyms
brinchitu,
sàdhidu,
sàltidu
Sentences
est unu cuadhu chi no donat atídhidus ◊ ia donau un'atídhidu e nci fui intrada in s'àteru aposentu
Etymon
srd.
Translations
French
saut,
bond
English
jump,
jerk
Spanish
bote,
brinco
Italian
sbalzo,
salto
German
Sprung.
bótiu , nm Definition
movimentu a sàrtidu, a brínchidu
Synonyms e antonyms
brinche,
brínchidu,
brínchili,
brincu,
giagu 2,
sàltidu,
sédhida
/
arratroxa
Sentences
atacat a cudhos ballos tundhos cun bótios e brincos de poledhos tocados de puntolzu
Etymon
srd.
Translations
French
saut,
bond
English
jump
Spanish
salto
Italian
salto,
làncio
German
Sprung.
brínche , nm: brínchie Definition
móvia de botu, a cropu, chi si faet mescamente inartandhosindhe de terra, calandho de artu a terra o faendho unu passu longu meda
Synonyms e antonyms
bótiu,
brínchidu,
brínchili,
brincu*,
giagu 2,
sàltidu,
sédhida
Sentences
sa die de sa festa est a unu brínchie e no biet s'ora de mustrare sa braga a sa zente chi at a bènnere a la bisitare
Translations
French
saut,
bond
English
jump
Spanish
salto
Italian
salto
German
Sprung.
brínchidu , nm: abbrínchidu,
brínchiru,
brínchitu,
brínchiu Definition
móvia de botu, a corpu, chi si faet mescamente inartandhosindhe de terra, calandho de artu a terra, faendho unu passu longu meda pesandhondhe is peis impare
Synonyms e antonyms
bótiu,
brinche,
brínchili,
brincu,
giagu 2,
sàltidu,
sédhida,
tídhidu
Idioms
csn:
andai a brínchidus = a séllidas, a sedhas, che a su lèpere; ghetai unu brínchidu = fàghere unu brincu
Sentences
su brínchidu de su cuadhu no dh'apu mai tímiu ◊ nàsciu, funt a bébidus e a brínchidus cument'e crabus! ◊ at iscutu unu brínchiu e si ch'est ghetau a supra in d-unu dómine ◊ de su prexu depit ghetai brínchidu che craba in logu de arrocas! ◊ duos brínchios e che fimus in iscola ◊ is piciochedhos andhànt de parte in parte de su camminu a brínchidos e a críbidos
Etymon
srd.
Translations
French
saut,
bond
English
leap
Spanish
salto
Italian
salto
German
Sprung.
brinchighédhu , nm Definition
min. de brincu, brinchidedhu
Synonyms e antonyms
brincaredhu
Translations
French
petit saut
English
hop
Spanish
saltito
Italian
saltellino
German
Hüpfer.
brinchítu , nm Definition
brínchidu pitichedhu, de pagu tretu, pagu in artu
Synonyms e antonyms
atídhidu,
brínchidu,
brínchili,
subesciada
Sentences
su cane meu mi aiat postu fatu gioghitèndhemi cun sos brinchitos suos
Translations
French
petit saut
English
skip
Spanish
saltito,
brinco
Italian
saltèllo,
salterèllo
German
Hüpfer.
cadharída, cadharíga , nf Definition
cosa chi si pesat in artu e coment'e a brínchidu (fogu, abba)
Synonyms e antonyms
fiamarida,
fracarida,
pampada
Idioms
csn:
cadharidas de risu = risu a meda; pesàresi a cadharidas (nau de ccn.)= tzerriai cun arrennegu
Sentences
su chi no distruent sos bentos lu distruent sas cadharigas de su fogu ◊ si bidiant sas cadharidas e medas no si sunt acurtziados timindhe de che abbarrare brujados
Etymon
srd.
Translations
French
saut démesuré,
flot,
flambée
English
excessive jump
Spanish
llamarada,
chorro
Italian
salto sperticato,
flutto,
fiammata vorticósa
German
hochaufgeschossener Sprung,
Woge,
Stichflamme.
cadramínciu, cadramínzu , nm Synonyms e antonyms
brinchitu,
brincu,
iscradédhiu,
issédhidu
Sentences
sos masones sunt currindhe a cadramíncios che muscados
Etymon
srd.
Translations
French
saut,
bond
English
jump
Spanish
salto
Italian
salto,
balzo
German
Sprung.
cradédhiu , nm Definition
su cradedhare, su istare a brínchidos, iscudendho is peis a terra po reberdia, ca no si bolet una cosa o fintzes po prexu
Synonyms e antonyms
brincu,
iscradédhiu,
issédhidu,
sàltidu
Etymon
srd.
Translations
French
saut,
bond
English
jump,
hop
Spanish
salto
Italian
salto,
balzo
German
Sprung.
giàmpu , nm: giumpu Definition
su passare o brinchidare de una parte a s'àtera, nau fintzes de su tempus; in cobertantza, decisione manna, de contu
Synonyms e antonyms
brincu,
giànchidu,
passu,
sàltidu,
zumpadura
/
decisioni,
passu
Idioms
csn:
betare unu giampu = fai unu sàrtidu; su geunzu de su giumpu = de su trapassu, de sa zoja a su sàpadu santu
Sentences
no ti retenzas sos giampos: curre, curre o cadhu ispanu! ◊ sa vida est unu giampu chi si atraessat a su pesarue ◊ innantis de fàghere su giampu lea sa medida! ◊ si li do tempus de unu giampu a su de duos bei at a restare! ◊ una fémina avesa a tebbacare aiat fatu votu de no tocare tebbacu de sa zoja a su sàpadu santu: unu giumpu divésciu!
2.
già lu podes pensare che ómine addotu chi est pro tota vida cussu giampu
Etymon
srd.
Translations
French
saut,
bond
English
jump
Spanish
salto
Italian
salto,
balzo
German
Sprung.
impérriu , nm Definition
su imperriare; s'apertura de is cambas, s'arcu chi faent is cambas postas cun is peis istesiaos de pare; su passu chi si faet aperindho is cambas, coment'e giumpandho, passandho de unu tretu a s'àteru prus ainnanti
Synonyms e antonyms
brincu,
passu
2.
est sighendi a istudiai e de maista de iscola fait s'impérriu a professoressa
Etymon
srd.
Translations
French
saut,
passage
English
jump,
shift
Spanish
zancada
Italian
salto,
passàggio
German
Sprung.
sàdhidu , nm: sàdhiu Definition
trémia, iscutulada, brínchidu chi si faet mescamente candho unu si assicat totinduna, a s'ingrundha / andai a sàdhidus = donai sédhidas, andhare a brincos che a su lèpere
Synonyms e antonyms
bótiu,
brinche,
brínchidu,
sadhimentu,
sàltidu,
scianchitu,
sédhida,
sídhidu
/
fritida,
trémida
/
atídhidu
Sentences
at fatu unu sàdhiru po s'acíchiru ◊ iscudet de sàdhiu e che brincat a cropas de su cadhu
Etymon
srd.
Translations
French
tressaillement,
petit saut
English
jump,
sudden fright
Spanish
sobresalto
Italian
trasaliménto,
saltèllo
German
Zusammenschrecken,
Hupfer.
sàltidu , nm: sàltiu,
sàltziu,
sàrtidu,
sàrtiu,
sartu,
sàrtziu Definition
su si pesare de terra a cropu, de botu, fintzes movendhosi a un'ala po che passare a s'àtera parte de una cosa o tretu, su calare a cropu de logu artu a terra; foedhandho de animale mascu, su si che pònnere in pitzu de sa fémina po dh'improssimare; tretu coment'e in buidu tra duas cosas, genia de diferéntzia, de cambiamentu
Synonyms e antonyms
bótiu,
brinche,
brínchidu,
brínchili,
brincu,
sàdhidu,
sédhida
/
coberimentu
Idioms
csn:
sàrtiu mortale = zenia de brincu chi faghent sos zogantes de logu artu a cucurummedhu a una o a tantas bias in s'ària e ruindhe ritzos; andai a sàrtidus = su contràriu de pàsidu, fintzas fàghere sa cosa a tretos; passàreche a sàrtiu tràigu = in su chistionu, lassai a pèrdiri calincuna cosa, sartaidha apostadamenti
Sentences
che bentu currias e a sàltios ti bidia (F.Sechi)◊ comenti bit unu margiani, su caboni tirat unu sàrtiu e nci àrtziat a una mata ◊ a sartu-rucra giampat muros, trainos e cresuras (L.Marteddu)◊ dae inoghe a cue brinco a sàltziu tundhu ◊ in tres sàrtzios si che ponet in sa punta de s'àrvore
2.
su mascru petzi est faghindhe sàrtios, como chi sas berbeghes sunt in more
Etymon
srd.
Translations
French
saut
English
jump
Spanish
salto
Italian
salto
German
Sprung.
scapàda , nf: iscapada* Definition
su scapai
Synonyms e antonyms
scapadura
/
andhada,
comintzu,
lómpida
/
iscuta
Idioms
csn:
fai una s. a unu logu = un'andhada lestra, un'acostada; fai una cosa a scapadas = a iscutas, in tantas bias; s. de arcu, de cani de scupeta = iscatu
Sentences
is cuadhus curridoris no si bint a sa scapada ma a sa torrada
2.
donamí su poderi de cambiai po una scapada
Translations
French
saut,
apparition
English
flying visit
Spanish
escapada
Italian
capatina
German
kurzer Besuch,
Stippvisite.