abbíllu , agt Definition
chi est ischidau, atentu, chi cumprendhet deretu / èssiri abbillu = a s'abbizu, a s'avértida
Synonyms e antonyms
abbistu,
acatadu,
atinadu,
bigiagi,
ischidadu,
ispabillu,
schidu,
speltu
Sentences
est abarrau abbillu fintzas a mesunoti ◊ notesta no mi dromu: ses abbilla tui puru?
2.
est acostendu s'ora chi dognunu cun ogu abbillu si mirit aintru de sèi etotu ◊ a mei no mi dha fais, ca seu abbillu! ◊ no ia a tenni de mi chesciai chi fiat prus abbillu po no si fàiri imbovai
3.
mancu is fillus de Salomoni, po cantu abbillus, dhus ant bistius aici
Etymon
srd.
Translations
French
éveillé,
adroit,
habile
English
wide-awake
Spanish
despabilado
Italian
svéglio,
avveduto
German
aufgeweckt,
umsichtig.
abbizósicu, abbizósu , agt Definition
chi est de abbizu, chi si acatat de totu, chi istat a s'avértida, a origas allutas, atentu po bíere o intèndhere totu
Synonyms e antonyms
abbizaghe,
avillante
/
abbistu,
billanti
Sentences
tenzo unu cane abbizósicu ◊ tue, fizu de su pópulu, ses semper abbizósicu ◊ su sindhacau bi fit, ma fit abbizósicu solu pro fàchere pacare sa tèssera! ◊ mancari abbizósicu in medas fainas, no ischio nemmancu cantu fachiat tres punzos de casu a mesupetza s'unu ◊ su cane miu prus abizosu si est dau a zannire coment'e pesàndheche a sirvone
Etymon
srd.
Translations
French
éveillé,
adroit,
diligent
English
awake,
weary person ready ??
Spanish
avisado
Italian
désto,
accòrto,
sollécito
German
aufgewegt,
umsichtig,
rasch.
ischidàdu , pps, agt: scidau Definition
de ischidare
Synonyms e antonyms
bigiagi,
izadu,
schidu
Sentences
mi ndh'ant ischidadu cussas boghes
2.
su chi cant'eo essendhe dormidu tue no bi lu cantas ischidadu! (Còntene)
Translations
French
éveillé
English
awake,
awoken
Spanish
despertado
Italian
svéglio,
svegliato
German
wach,
aufgeweckt.
ischídu 1 , agt, nm: ischitu 1,
iscidu,
issidu,
schidu Definition
chi o chie est a ogos apertos, giaendho atentzione, chi no tenet sonnu; genia de sonu, de moida o àteru chi giaet a ischire o po giare a ischire ccn. cosa
Synonyms e antonyms
ischidadu
/
abbillu,
abbistu,
speltu
/
ischimuzu,
istrepitzu
| ctr.
dormiu
Sentences
a babbu e a mamma los pinto chin sa fantasia, ischidu o dromiu ◊ a iscidu e a drommiu s'amori miu est netu ◊ sa poesia sendhe ischidu ti faghet sonniare ◊ si la colat ischidu totu note ◊ chin sos ocros tancaos, ischidu ti pessabo sonniandhe! (F.Satta)◊ aperie is ogos e manteniebbosi issidos ca no issís canno est su tempus
2.
caminaiat chentza fàghere ischidu, che un'umbra ◊ is canis tzaulendu faint iscidu ◊ sonandhe sas càmpanas si dat ischitu po sas funtziones de crésia ◊ fachítemi ischitu si cras andhates a Núgoro ◊ cussu cane faghet ischidu pro donzi pisighinzu
Etymon
srd.
Translations
French
éveillé
English
awake
Spanish
despierto
Italian
désto
German
wach.
reminídu , pps, agt Definition
de reminire; nau de ccn., chi faet sa cosa cun lestresa / r. che una balla = lestru meda, che lampu
Synonyms e antonyms
àbbile 1,
coidadosu,
fúrridu,
lestru
/
furighedhosu
| ctr.
adasiau,
cacallenu,
cojanesu
2.
est torrendhe insegus, reminidu, minateri, paret chi cherfat atzotare cudhos chi sunt faghindhe male
Translations
French
rapide,
éveillé
English
quick,
able
Spanish
ágil,
diestro
Italian
svèlto,
àbile
German
rege.
schídu , agt: ischidu* 1,
scidu Definition
chi o chie est a ogos apertos, faendho atentzione, chi no tenet sonnu
Synonyms e antonyms
ischidadu,
izadu
/
abbillu,
abbistu,
speltu
| ctr.
dormiu
Idioms
csn:
sonniai a sa scida = bisare a ogros abbertos; donai, fai scidu = fàghere carchi cosa pro serbire de abbizu, de avisu, pro chi àtere intendhat, itl. dare l'allarme
Sentences
cussu est scidu che marxani in mesu de is angionis!
Translations
French
éveillé
English
awake
Spanish
despierto
Italian
désto
German
wach,
munter.