Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

àbbile 1 , agt: àbbili 1 Definition chi tenet abbilidade, siat coment'e fortzas e siat coment'e inteligéntzia / fàghere a unu à. a sa leva = averguare chi unu est a tretu de fàghere su militare Synonyms e antonyms abbilidadosu, abbilitosu, àciu, agisu, balente, capaci, gafante | ctr. isente, tontu Sentences cincu giòvanas fuant tontas e cincu àbbilis ◊ iscultaia sa frúschida de s'ispola chi cun àbbile manu mandhaias ◊ ci fiat una borta unu fradi tontu e unu fradi àbbili ◊ ómines totos duos de dotrina, àbbiles in guvernu e in faina ◊ de un'àbbili dh'emu pótziu suportai, ma de unu tontu est cosa tropu lègia! Etymon itl. Translations French capable, adroit, habile English able Spanish capaz, hábil Italian capace, àbile German geschickt.

àrra 2 , nf Definition genia de preughedhu chi ponet a s'abe in su casidhu e dha bochit puru si no si meighinat Scientific Terminology crp, varroa destructor Translations French varroa English insect able to kill bees into the apiary Spanish parásito que mata las abejas en las colmenas Italian varròa German Varroamilbe.

campadítu, campadítzu , agt Definition chi si dha campat, chi no istat bene meda ma mancu male Synonyms e antonyms campadore, campadógiu, campajolu Etymon srd. Translations French qui vivote English who is able to make ends meet Spanish quien va tirando Italian che riesce a vívere, a campare German sich durchs Leben schlagen.

capàci , agt: capassi, capassu, capatze, capatzi, capatzu Definition chi est bonu o àbbile a fàere calecuna cosa / est capatzu chi… = est fàtzile, possíbbile chi…, podet èssere chi… fossis…, dàbbile Synonyms e antonyms àbbile 1, agisu, balente / assuzetu | ctr. indelvesu, managu Sentences tui ses capaci solamenti a picai tellegua! ◊ cussu zòvanu est capatzu a donzi cosa, est própiu de manos bonas ◊ ah, mih, a fàghere cussu triballu za est capatzu! ◊ cussu est capatzu de fai sa rivolutzioni a sou! ◊ no est capatza de ponni una pariga de francus in domu 2. capassi puru chi mi sia isballiada! ◊ est capatzu chi mancu l'ischit, su babbu, ite at fatu su fizu ◊ est capatzu chi oe proet, ca est annuendhe ◊ est capatzu chi lu fatant de abberu ◊ Billia sigheit a mi dare cossizos, a tzarrare e a nàrrere irvariones: capatzu chi lu faterat pro mi che istorrare dai s'oriolu (G.Ruju) Etymon spn., itl. capaz Translations French capable English able Spanish capaz Italian capace German geschickt.

pódidu , pps: pódiu, póssiu, pótidu, pótiu, pótzidu, pótziu Definition de pòdere (a/c. candho custu vrb. serbit a cambiare su significau de àteros vrb., s'aus. est cussu de custos àteros, in is tempos cumpostos) Synonyms e antonyms póitu Sentences chie b'at pótidu triballare, cun cussa die mala?!…◊ a su chi apu pótziu cumprendi, si est inténdiu mali domíniga ◊ un'ómini aici isceti sorri mia dh'at pótziu aguantai! (A.Garau)◊ no apu pótziu agatai froris ◊ dh'iat a èssi pótziu benni s'antrecoru ◊ no fut pótziu lòmpere a bidha ◊ chi fiat istétia una cosa iscípia, fiaus pótzius andai ◊ no seus pótzius benni Translations French pu English been able Spanish podido Italian potuto German gekonnt, gedurft.

reminídu , pps, agt Definition de reminire; nau de ccn., chi faet sa cosa cun lestresa / r. che una balla = lestru meda, che lampu Synonyms e antonyms àbbile 1, coidadosu, fúrridu, lestru / furighedhosu | ctr. adasiau, cacallenu, cojanesu 2. est torrendhe insegus, reminidu, minateri, paret chi cherfat atzotare cudhos chi sunt faghindhe male Translations French rapide, éveillé English quick, able Spanish ágil, diestro Italian svèlto, àbile German rege.

revèntere , vrb Definition lòmpere a un'iscopu; fàere sa revéntida, giare prova chi est bonu, adatu, de agguantu, andhare o essire in bonu Synonyms e antonyms arrannesci, imperti, reventire* Sentences mancari bei penses die e note, no reventis a cumpònnere un'otada! Translations French réussir English to be able Spanish lograr, conseguir Italian riuscire German gelingen.

talentósu , agt: tallentosu Definition nau de ccn., chi tenet talentu, capacidade Synonyms e antonyms àbbile 1, abbilidadosu, abbretiosu, agisu, balente, capaci | ctr. isente, managu Sentences est unu piciocu talentosu ◊ gei est pagu tallentosu!… Translations French capable English able Spanish capaz Italian capace German fähig.