allezerigàre , vrb: allizerigare Definition
fàere prus lezeru, prus lébiu, miminare su pesu, bogare cosa chi faet pesu
Synonyms e antonyms
allezerire,
alligerai,
disaggraviare,
illezerigare
| ctr.
ingrairi
Sentences
chirca continu de allezerigare sos mermos intumbidos de dolore! ◊ Segnore, allizériga cussas amarguras!
Etymon
srd.
Translations
French
alléger,
soulager
English
to lighten,
to lift up again
Spanish
aligerar,
aliviar
Italian
alleggerire,
risollevare
German
erleichtern.
arregortzài , vrb: arregurtzai Definition
pònnere iscaza, orrugos de pedra, pedra pitica in is calancas, fossos, buidos, faendho muru, po prènnere, aparigiare
Etymon
ctl.
regalzar
Translations
French
boucher des fissures avec de petits bouts de pierre
English
to splinter again
Spanish
encascotar,
rellenar
Italian
riempire con schégge di piètra le fessure dei muri,
rinverzare
German
mit Spänen oder Splittern verstopfen.
assabiàdu , agt, nm Definition
chi o chie at cagiau a crebedhu, si est fatu sàbiu
Synonyms e antonyms
acabadu,
acuntzentau,
atinadu
Etymon
srd.
Translations
French
assagi,
devenu sage
English
become sane again
Spanish
que ha recobrado el juicio
Italian
rinsavito
German
wieder zu Verstand gekommen.
atocatòca , avb Definition
su istare atocandho, su giare atocu / istare a. = istare a atóchidas, istare nendhe e dendhe ifadu, dare s'atóchida a tropu
Sentences
est a s'atocatoca cun megus pro li fàghere cussa faina
Etymon
srd.
Translations
French
plusieurs fois
English
again and again
Spanish
repetidamente
Italian
ripetutaménte
German
wiederholt.
caschizàre , vrb Definition
istare a càschidos, a su casca casca comente faet unu chi tenet fàmene, o chi est sonniu, orróschiu
Synonyms e antonyms
cascai 1,
caschidae
Etymon
srd.
Translations
French
bâiller plusieurs fois
English
to yawn again and again
Spanish
bostezar
Italian
sbadigliare ripetutaménte
German
wiederholt gähnen.
gàlu 1 , avb Definition
fintzes como, chi no at acabbau, chi si agatat como puru, fintzes a unu tempus o data: giaet s'idea de unu tempus no totu passau, de tempus chi, de o po calecuna cosa, dhue ndh’at àteru, durat
Synonyms e antonyms
ancora,
balu
Idioms
csn:
èssere galu a túndhere, a manigare, a fàchere = chi no est tusu, no ant tusu, chi no ant manigadu, chi no est fatu, chentza túndhere, chentza manigare e gai; galu ch'est oe = oe chi est oe
Sentences
galu crua est s'àchina ◊ sas craes de su coro galu las apo deo ◊ che tenet trint'annos e galu bajana ◊ crediant de atzapare su locu galu serrau, invetzes fit apertu ◊ sos pitzinnos sunt galu a torrare
Etymon
itl.t
aguale
Translations
French
encore
English
more,
again,
still,
yet
Spanish
todavía,
aún
Italian
ancóra
German
noch.
imbirdadúra , nf Definition
su imbirdare, su si fàere de colore birde
Etymon
srd.
Translations
French
reverdissement
English
becoming green again
Spanish
reverdecimiento
Italian
rinverdiménto
German
wieder Grünen.
imbirdèssi, imbirdèssiri , vrb Definition
essire de colore bidre, nau de su logu, naschire erba, prènnere de erba
Synonyms e antonyms
imbidrigai,
imbirdire
Etymon
spn.
Translations
French
reverdir
English
to make green again
Spanish
reverdecer
Italian
rinverdire
German
wieder grün machen.
impannitzíri , vrb, rfl Definition
pònnere bestimentu bonu, nau de unu bestiu in poberesa; in cobertantza, migliorare, andhare in bonu, fàere fortuna
Synonyms e antonyms
abboniare,
assusai
Translations
French
nipper
English
to dress again,
to get rich
Spanish
arreglarse,
acicalarse
Italian
rimpannucciare
German
neu einkleiden.
rampudhàre , vrb: rempudhare Definition
bogare pigionatzos, nau de is linnas; bogare, essire (nau fintzes de àteru)
Synonyms e antonyms
piglionai,
rampudhire
Sentences
s'àrbure at rampudhadu sos briones
2.
sa limba est benale chi deretu benit dae s'ànima sarda e rampudhat friscu (Z.A.Cappai)
Etymon
ltn.
*repullare
Translations
French
pulluler de nouveau
English
to spring up again
Spanish
brotar
Italian
ripullulare
German
wieder hervorsprießen.
recaíre, recaíri , vrb Definition
torrare a orrúere in maladia, immalaidare torra de su matessi male, orrúere torra in su male, in su vítziu o abbitúdine mala
Etymon
spn.
Translations
French
avoir une rechute
English
to fall again
Spanish
recaer
Italian
ricadére
German
einen Rückfall haben.
tòrra , avb Definition
un'àtera borta, àteras bortas
Sentences
beni torra in bratzos mios! ◊ Gesús si arritirat torra a pregai ◊ torra pianghendhe ses?! ◊ bae a bídere, torra, si est bénnidu babbu! ◊ Gesuinu fiat perdendi torra sa gana de papai ◊ torra inoghe ses?!
Etymon
srd.
Translations
French
nouvellement,
de nouveau
English
again
Spanish
de nuevo,
otra vez
Italian
nuovaménte,
daccapo
German
wieder.