allezerigàre , vrb: allizerigare Definizione
fàere prus lezeru, prus lébiu, miminare su pesu, bogare cosa chi faet pesu
Sinonimi e contrari
allezerire,
alligerai,
disaggraviare,
illezerigare
| ctr.
ingrairi
Frasi
chirca continu de allezerigare sos mermos intumbidos de dolore! ◊ Segnore, allizériga cussas amarguras!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
alléger,
soulager
Inglese
to lighten,
to lift up again
Spagnolo
aligerar,
aliviar
Italiano
alleggerire,
risollevare
Tedesco
erleichtern.
arregortzài , vrb: arregurtzai Definizione
pònnere iscaza, orrugos de pedra, pedra pitica in is calancas, fossos, buidos, faendho muru, po prènnere, aparigiare
Etimo
ctl.
regalzar
Traduzioni
Francese
boucher des fissures avec de petits bouts de pierre
Inglese
to splinter again
Spagnolo
encascotar,
rellenar
Italiano
riempire con schégge di piètra le fessure dei muri,
rinverzare
Tedesco
mit Spänen oder Splittern verstopfen.
assabiàdu , agt, nm Definizione
chi o chie at cagiau a crebedhu, si est fatu sàbiu
Sinonimi e contrari
acabadu,
acuntzentau,
atinadu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
assagi,
devenu sage
Inglese
become sane again
Spagnolo
que ha recobrado el juicio
Italiano
rinsavito
Tedesco
wieder zu Verstand gekommen.
atocatòca , avb Definizione
su istare atocandho, su giare atocu / istare a. = istare a atóchidas, istare nendhe e dendhe ifadu, dare s'atóchida a tropu
Frasi
est a s'atocatoca cun megus pro li fàghere cussa faina
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
plusieurs fois
Inglese
again and again
Spagnolo
repetidamente
Italiano
ripetutaménte
Tedesco
wiederholt.
caschizàre , vrb Definizione
istare a càschidos, a su casca casca comente faet unu chi tenet fàmene, o chi est sonniu, orróschiu
Sinonimi e contrari
cascai 1,
caschidae
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bâiller plusieurs fois
Inglese
to yawn again and again
Spagnolo
bostezar
Italiano
sbadigliare ripetutaménte
Tedesco
wiederholt gähnen.
gàlu 1 , avb Definizione
fintzes como, chi no at acabbau, chi si agatat como puru, fintzes a unu tempus o data: giaet s'idea de unu tempus no totu passau, de tempus chi, de o po calecuna cosa, dhue ndh’at àteru, durat
Sinonimi e contrari
ancora,
balu
Modi di dire
csn:
èssere galu a túndhere, a manigare, a fàchere = chi no est tusu, no ant tusu, chi no ant manigadu, chi no est fatu, chentza túndhere, chentza manigare e gai; galu ch'est oe = oe chi est oe
Frasi
galu crua est s'àchina ◊ sas craes de su coro galu las apo deo ◊ che tenet trint'annos e galu bajana ◊ crediant de atzapare su locu galu serrau, invetzes fit apertu ◊ sos pitzinnos sunt galu a torrare
Etimo
itl.t
aguale
Traduzioni
Francese
encore
Inglese
more,
again,
still,
yet
Spagnolo
todavía,
aún
Italiano
ancóra
Tedesco
noch.
imbirdadúra , nf Definizione
su imbirdare, su si fàere de colore birde
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
reverdissement
Inglese
becoming green again
Spagnolo
reverdecimiento
Italiano
rinverdiménto
Tedesco
wieder Grünen.
imbirdèssi, imbirdèssiri , vrb Definizione
essire de colore bidre, nau de su logu, naschire erba, prènnere de erba
Sinonimi e contrari
imbidrigai,
imbirdire
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
reverdir
Inglese
to make green again
Spagnolo
reverdecer
Italiano
rinverdire
Tedesco
wieder grün machen.
impannitzíri , vrb, rfl Definizione
pònnere bestimentu bonu, nau de unu bestiu in poberesa; in cobertantza, migliorare, andhare in bonu, fàere fortuna
Sinonimi e contrari
abboniare,
assusai
Traduzioni
Francese
nipper
Inglese
to dress again,
to get rich
Spagnolo
arreglarse,
acicalarse
Italiano
rimpannucciare
Tedesco
neu einkleiden.
rampudhàre , vrb: rempudhare Definizione
bogare pigionatzos, nau de is linnas; bogare, essire (nau fintzes de àteru)
Sinonimi e contrari
piglionai,
rampudhire
Frasi
s'àrbure at rampudhadu sos briones
2.
sa limba est benale chi deretu benit dae s'ànima sarda e rampudhat friscu (Z.A.Cappai)
Etimo
ltn.
*repullare
Traduzioni
Francese
pulluler de nouveau
Inglese
to spring up again
Spagnolo
brotar
Italiano
ripullulare
Tedesco
wieder hervorsprießen.
recaíre, recaíri , vrb Definizione
torrare a orrúere in maladia, immalaidare torra de su matessi male, orrúere torra in su male, in su vítziu o abbitúdine mala
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
avoir une rechute
Inglese
to fall again
Spagnolo
recaer
Italiano
ricadére
Tedesco
einen Rückfall haben.
tòrra , avb Definizione
un'àtera borta, àteras bortas
Frasi
beni torra in bratzos mios! ◊ Gesús si arritirat torra a pregai ◊ torra pianghendhe ses?! ◊ bae a bídere, torra, si est bénnidu babbu! ◊ Gesuinu fiat perdendi torra sa gana de papai ◊ torra inoghe ses?!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
nouvellement,
de nouveau
Inglese
again
Spagnolo
de nuevo,
otra vez
Italiano
nuovaménte,
daccapo
Tedesco
wieder.