abblandài, abblandhàre , vrb: abbrandai,
abbrandhare,
abbrannare Definizione
fàere brandhu, prus bonu a baliare, prus pagu forte, prus pagu airau, cumenciare a passare o miminare de unu dolore, de unu male, de unu patimentu, de unu fenòmenu; torrare, menguare, essire prus pagu de cantidade
Sinonimi e contrari
abbacai,
abblandhire,
abbonantzai,
achedare,
allebiae,
allenire,
apachiare,
apasaogare,
assebiai,
asselenare,
illebiare,
illenare
/
menguai
| ctr.
agghegiare,
crèschere,
incrispai
Frasi
mi est abbrandau su schinitzu de su fàmini ◊ antiga domo mia, recreu de su meu pensamentu, abblandhas sa tristia (P.Fae)◊ custu est prantu chi nisciunus abbrandat ◊ ti fia isetendhe pro mi abbrandhare penas e dolores ◊ o Babbu eternu, abblandha su rigore! ◊ seo ibertandho chi su cuadhu si abbrandhet ◊ a parte de merie s'aera si fut abbrandhada e no fut fritu ◊ si mi abbrannant sos ohis, cantu poto mantenzo
2.
candu andat mali sa laurera sa provista po fortza abbrandat
Etimo
spn.
ablandar
Traduzioni
Francese
adoucir,
apaiser
Inglese
to mitigate
Spagnolo
mitigar,
aliviar
Italiano
mitigare,
attutire
Tedesco
beruhigen,
mildern.
addruchíre , vrb: addulchire,
addultzire Definizione
allebiare una pena, su sunfrimentu
Sinonimi e contrari
addulcare,
immelai,
indrucai,
indurchire,
melai
Frasi
addruchi dogni pena e dogni male! ◊ sa música de s'abe pibiosa, de su lentore sa làgrima giara mi addulchint su dolu e dogni cosa (Dettori)◊ addulchire ti podes sos lutos cun su lugore de sa cuscéscia neta
Traduzioni
Francese
radourcir
Inglese
to sweeten
Spagnolo
suavizar,
aliviar
Italiano
raddolcire
Tedesco
versüßen.
aliviài , vrb: alliviai,
alliviare Definizione
giare acunnortu, fàere prus lébiu unu dispraxere
Sinonimi e contrari
aconnoltare,
cufortare
/
alixerai,
allebiae,
illebiare
Frasi
alliviare sos fastizos ◊ s'isciéntzia allíviat sa suferéntzia de su mundu
Etimo
spn.
aliviar
Traduzioni
Francese
réconforter
Inglese
to console
Spagnolo
aliviar
Italiano
confortare
Tedesco
trösten.
allebiàe, allebiài, allebiàre , vrb: alleviare Definizione
fàere prus lébiu unu dolore, una pena, fintzes unu pesu
Sinonimi e contrari
abbacai,
abblandai,
achedare,
aliviai,
alixerai,
allenire,
apachiare,
apasaogare,
asselenare,
asseliare,
assussegai,
illebiare,
illenare
/
illezerigare
| ctr.
ingrajai,
peorare
Frasi
portant gràtzias e consolu po allebiai dogna mali ◊ alleviare sa tribbulia, allebiare sos turmentos ◊ iscàvula làmbrigas de iscioru, allebiadí sa cuscéntzia de su malu iscinitzu!
Traduzioni
Francese
soulager
Inglese
to relieve,
to comfort
Spagnolo
aliviar
Italiano
alleviare,
risollevare
Tedesco
lindern,
mildern.
allejàre , vrb Definizione
illebiare, fàere prus lena o lébia una pena, una suferéntzia
Sinonimi e contrari
abblandai,
aliviai,
alixerai,
allebiae,
allenare,
asseliare,
assussegai,
illebiare
Frasi
bois, Deus de piedu, dazemila sa morte a mi allejare s'agonia! ◊ canto pro mi allejare carchi anneu ◊ tocos nobales de arruchidas campanas allejant làgrimas e isperas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
calmer,
adoucir
Inglese
to soothe
Spagnolo
aliviar
Italiano
lenire
Tedesco
lindern.
allenàre , vrb: alleniare Definizione
fàere prus lena una cosa forte, mescamente una suferéntzia; lassare lasca una cosa tirada, una cosa càdria / a. sa voche = abbasciai sa boxi; a. s’andhera = andai prus abbellu
Sinonimi e contrari
abbacai,
abblandai,
abbonantzai,
allebiae,
allenire,
apachiare,
apasaogare,
asselenare,
assussegai,
illebiare,
illenare
/
abbambiai 1,
aflusciai,
allentai,
iscanzare
| ctr.
acadriare,
apretai,
incrispai
Frasi
nàdeli goi ca li allenat su dolore! ◊ pro cantu podes su patire allena! ◊ su sole allenat sa calura a s'intirinada ◊ gasi isciopesit pro tantu penare isfoghendhe in piantos e lamentos chi sa boghe deveit allenare ◊ cun custa cura sos dolores mi ant allenadu
2.
a boltas mi alleno sa chintolza ◊ si lis allenas aizu sa fune frazant totu! ◊ a pagu a pagu si allenat s'andhonzu (P.Casu)
3.
allena sa gianna!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
adoucir,
apaiser,
affaiblir
Inglese
to diminish,
to soothe
Spagnolo
mitigar,
aliviar
Italiano
mitigare,
lenire,
affievolire
Tedesco
mildern,
lindern,
schwächen.
allezerigàre , vrb: allizerigare Definizione
fàere prus lezeru, prus lébiu, miminare su pesu, bogare cosa chi faet pesu
Sinonimi e contrari
allezerire,
alligerai,
disaggraviare,
illezerigare
| ctr.
ingrairi
Frasi
chirca continu de allezerigare sos mermos intumbidos de dolore! ◊ Segnore, allizériga cussas amarguras!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
alléger,
soulager
Inglese
to lighten,
to lift up again
Spagnolo
aligerar,
aliviar
Italiano
alleggerire,
risollevare
Tedesco
erleichtern.
asselenàre , vrb: assulenare Definizione
assussegare, fàere serenu, pònnere in paghe
Sinonimi e contrari
abbacai,
abbonantzai,
abboniri,
allebiae,
apachiare,
apasaogare,
assebiai,
assussegai,
illebiare,
illenare,
praxare
| ctr.
agegherai,
airai,
salargiare
Frasi
tue assulenas tribbulias, penas e tristuras
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
calmer,
apaiser
Inglese
to calm,
to quite
Spagnolo
calmar,
aliviar
Italiano
calmare,
mitigare
Tedesco
beruhigen,
mildern.
illebiàre , vrb: illepiare,
illeviare Definizione
fàere prus pagu grae unu pesu, ma pruschetotu unu dolore, una suferéntzia, unu male; menguare o abbrandhare ccn. cosa (es. tempus malu)
Sinonimi e contrari
abbacare,
abblandai,
abbonantzai,
achietai,
aliviai,
alixerai,
allebiae,
allenare,
apachiare,
assebiai,
asselenare,
assussegai
/
artziare
/
ilgarriare
| ctr.
ingrajai,
peorare
Frasi
illebiade su carru ue sos boes no bi la faghent prus a tirare
2.
lassàdemi a gosare sas notas de sa música chi illébiat s'ànima! ◊ coro, fache a manera chi sia illepiau ca so in pena! ◊ inoche m'illévio e mi paso su póliu de sos annos colaos ◊ illebiadu li at, cussu dolore, a mamma tua? ◊ solu tue m'illébias sa munza! ◊ a dogni tribbuladu paghe e gosu a dare sempre su médiu faghe illebiendhe a totu sos afannos! (Gv.Piredda)
3.
no ti tuches como ca est proindhe meda: iseta a illebiare!
4.
su babbu at aggarrau su pitzinnu, l'at illebiau in artu e li at imbucau a basos
Traduzioni
Francese
soulager,
alléger
Inglese
to relieve
Spagnolo
aliviar
Italiano
alleviare,
risollevare,
alleggerire
Tedesco
erleichtern,
wiederaufrichten.
illenàre , vrb: illeniare Definizione
ifritare o callentare fintzes a èssere tébiu; nau pruschetotu de unu dolore, menguare, dòlere prus pagu, fintzes fortzare prus pagu tirandho calecuna cosa, lassare andhare
Sinonimi e contrari
intebiai,
isalenare
/
abbacai,
abblandai,
abbonantzai,
achedare,
allebiae,
apachiare,
apasaogare,
asselenare,
asseliare,
assussegai,
illebiare
/
abbambiai 1,
aflusciai
| ctr.
imbudhighinare
/
ingrajai,
peorare
2.
chie podiat illenare su dolore tuo?
3.
si l'illenas sa bríglia cust'ebba curret
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
adoucir,
calmer
Inglese
to soothe
Spagnolo
aliviar
Italiano
lenire
Tedesco
lindern.
illezerigàre , vrb: illizerigare Definizione
fàere prus lébia una cosa, unu càrrigu, unu pesu, unu dispraxere
Sinonimi e contrari
allezerigare,
disaggraviare
Frasi
amus barriadu a tropu su càmiu ma cheret illezerigadu ca sinono podet fàghere iscontzu in caminu ◊ li faghiat bene a nàrrere totu sas penas ca li pariat chi l'illizerigaiat
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
alléger
Inglese
to lighten
Spagnolo
aligerar,
aliviar
Italiano
alleggerire,
sgravare
Tedesco
erleichtern.