Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

acrèdha , nf, nm: arcedha, arcedhu, archedha, artzedha Definition arca o càscia pitica po pònnere trigu o àteru, agiummai sèmpere trebballada a mustras (pigiones, soles, e àteru); fintzes istrégiu piticu po àteru Synonyms e antonyms acregione, cassiedha / cassione / murghijola Sentences in s'aposentu de mamma dhu'est s'acredha, su cumò e su letu ◊ Lenaldu andat aundi est s’arcedha, s’incruat, dh’oberit… líteras: s’arcedha prena! (P.Alcioni) 2. su pitzinnu bufaiat su late a s'imbentrada dae s'artzedha Scientific Terminology stz Etymon ltn. arcella Translations French coffre English chest Spanish arcón, arca Italian cassapanca German Truhe.

bancàle , nm: bangale Definition genia de càscia; in is tzilleris o àteras butegas, ue si ponet sa cosa a bèndhere Synonyms e antonyms alca, càscia Sentences su pane cotu si remoniat in su bancaledhu Etymon itl. bancale Translations French coffre English chest Spanish arca, arcón Italian cassapanca German Truhe.

cantarànu , nm: canteranu, cataranu Definition genia de trastu mannu fatu a calàscios po chistire orrobba, bestimentu Synonyms e antonyms cumò Sentences già ti apo a cojuare a gustu tou e ti apo a dare letu e cantaranu ◊ e ite pignu de remonire in canteranu chi est, cussu!…◊ bi amus puru sa linna apedrada chi bi deghet in mustra in cantaranu Translations French commode English chest of drawers Spanish cantarano Italian canterano, armàdio grande German Kommode.

cumò , nm: cumoe, cumou Definition mobbília, trastu de domo cun calàscios po chistire orrobba Synonyms e antonyms cantaranu Sentences cussa cosa dh'apu allogada in su calàsciu de su comou ◊ cussu pitzocu faet credentzas e cumòs Etymon itl. Translations French commode English chest of drawers Spanish cómoda Italian comò German Kommode.

petòrra , nf, nm: petorru, peturru, peturra, piciurra, pitorra, pitorru, piturra Definition sa parte de ananti de su dossu de su cristianu, su tretu de is costas prus in artu de su chintzu e tra tzugu e codhos, nau prus che àteru pl. (ca est in duas partes) e sèmpere po sa parte de fora; sa parte de ananti de unu bestimentu, sa chi bestia arresurtat in petorras / a/c.: petorru dhu narant prus che àteru foedhandho de animale pangau po sa petza, parte de is costas prus acanta a su tzugu; petorru e piciurra fintzes po pesada, logu chi faet andhandho e inartandho Synonyms e antonyms petus, teporra Idioms csn: s'arcu de sa petorra = sa crae de su codhu; sere banca a petorra = in mesa pro manigare; dare a chie petorru e a chie carrone = fai unu fillu e unu fillastu; sa punta de sa petorra = ispíciu, ossu neuladori Sentences bae a masellu e sa peta faghedila segare dae su petorru! ◊ apo leadu fritu meda chi mi dolent fintzas sas petorras ◊ padritu totu petorru cun sas nàstulas de bulu ◊ manighendhe pònedi cosa imbia, no ti che ruat in petorras! 3. in s'apusentu b'istaiat una barantina de persones aparitzadas banca a petorra ◊ cuss'amministratzione daet a chie petorru e a chie carrone Surnames and Proverbs smb: Petorru, Pettorra, Pettorru, Pitorra, Pitorru, Pittorra, Pittorru, Pitturra, [Pitzurra] Scientific Terminology crn Translations French thorax, poitrine English chest, breast Spanish tórax, pecho, pechera Italian torace, pètto German Brust.

pétus , nm Definition sa parte de ananti de su corporzale de su cristianu, nau siat de sa parte de fora e siat de sa parte de aintru, fintzes in su sensu de sinu, coro, ànimu (e de titas foedhandho de fémina); sa parte de ananti de unu bestimentu, sa chi calat in petorras Synonyms e antonyms petorra Idioms csn: sborciaisí su p. = irbutonàresi sas petorras de sa bestimenta, istare a petus nudu; late de p. = late de fémina; leare una cosa de p. = in prenu, cun totu sas fortzas, faghindhe totu su chi si podet; bènnere in petus de unu = tènniri abbisóngiu de s'agiudu de ccn., èssiri bàsciu su poderi de ccn., in pozos de ccn.; istare, istai a petus cun ccn. = rispòndhere chentza abbaidare in cara a neune, cun atza, chentza timire; a p. de… = aparagonau cun…, afaci a… Sentences candho deo t'istringo a petus meu mi sento subra 'e nues sullevare (P.Sulis)◊ si mi abberint su petus mi agatant in su coro s'afetzione tua! ◊ portu su coru stumbendi contras a su petus, timendi 2. sos petos de sa camijola sunt orizados de veta biaita 3. currendhe a tota fua at leadu de petus unu truncu e s'est bisestradu ◊ canta zente morit leada de petus dai sas màchinas!…◊ a petus insoro tue ses ancora che un'astru, che istella luminosa ◊ a petus de àteras istellas su Sole est minore ◊ cussu est malu che a su pudidinosu, ma si benit in petus de su tiu za lu addórdigat bene! ◊ no bi andho in petus de nessunu! Scientific Terminology crn Etymon ltn. pectus Translations French poitrine English chest Spanish pecho Italian pètto German Brust.