argamàssa , nf Definition
crachina imbartzada, ammesturada cun abba
Synonyms e antonyms
bojaca
Etymon
ctl., spn.
argamassa, argamasa
Translations
French
chaux éteinte
English
lime paste
Spanish
cal muerta
Italian
grassèllo
German
Löschkalkmasse.
calchína , nf: calcina,
carchina,
carcina,
cartzina,
crachina,
cracina Definition
pedra carcària cota o óssidu de càlciu (CaO); sa matessi cosa ammesturada cun abba, idróssidu de càlciu, Ca(OH)2, e impastada cun arena po ischedrare muros, fàere ischedradura
Synonyms e antonyms
callina
Idioms
csn:
carchina rude = comente essit dae su furru, a pedra cota, ma chentza imbartzada, itl. calce viva; c. imbartzada = itl. calce spenta; forru de carcina = furru pro còghere sa pedra; late de carchina = carchina sorta in abba meda pro illatare sos muros; scagiadori de carcina = calchinàgiu, mastru chi faghet sa carchina; carcina grassa, làngia = impastada cun pagu, cun meda rena; càssia o bartza pro imbartzare carchina = bagnolu, tumbarella
Sentences
cussu muru l'ant arrebbussau a carchina ◊ sa carcina ndi est arruendi a pilladas de su muru ◊ sos muros fatos a preda e carchina essint fortes
Surnames and Proverbs
smb:
Calcina
Scientific Terminology
mnr
Etymon
ltn.
calcina
Translations
French
chaux
English
lime
Spanish
cal
Italian
calce
German
Kalk.
imbiscàre , vrb: inviscai Definition
pònnere su biscu, cassare cun su biscu; fintzes atzitzare su cane
Synonyms e antonyms
biscare
/
auntzare,
imbriscare,
incidai,
inciulai
Sentences
fit timendhe de restare imbiscadu in sas chesuras ◊ mi daes un'atacu tantu pro m'imbiscare
Etymon
srd.
Translations
French
engluer
English
to lime
Spanish
enviscar
Italian
impaniare
German
leimen.
impiligàre , vrb: impirigai,
impirigari,
imprigare Definition
arrèschere, pònnere a unu in mesu de cosas pagu de bonu, su si pèrdere in calecuna dificurtade, betare apare; fintzes ocupare faendho cosa
Synonyms e antonyms
imbusticai,
pèldere
/
imbogiare,
trabojare
Sentences
cussu est impirigau in d-unu muntoni de cosas! ◊ l'at impiligadu su dimóniu
2.
chi no funt erribbaus bollit narri ca ant fatu guastu cun sa màchina o si funt impirigaus in custus caminus ◊ us corros a cerbu si dhi funt imprigaus in as brancas de as matas ◊ sa lana si est totu impirigada
3.
immoe soe impirigau in d-una cummédia e nd'apu peri un'àtera de currègere
Etymon
itl.
implicare
Translations
French
engluer,
séduire
English
to lime,
to entice
Spanish
enredar,
envolver
Italian
invescare,
sedurre
German
umgarnen,
verführen.
incalchinàre , vrb: incalcinai,
incalcinare,
incarchinare,
incarcinae,
incarcinai,
incarcinare,
incarcinari,
incartzinare,
incrachinare,
incracinai Definition
betare crachina, carragiare, imbrutare de crachina, fintzes ischedrare is muros cun impastu de crachina o passare su late de sa crachina (sa prima manu) a is muros ischedraos
Synonyms e antonyms
albinare,
arrabbussai,
arraspagliai,
impalitai,
impilatzare,
intunigare,
irrustigare
/
imbarchinai
Sentences
is maistus de muru s'incarcinant totu sa bistimenta
2.
seu aici totu biancu ca ci seu imbàtiu in d-unu muru incracinau ◊ incrachinant sa dommo una borta a s'annu ◊ sa coghina si incalchinat donzi annu ◊ de cantu in cantu is aposentus tocat de dhus incarcinari
Etymon
srd.
Translations
French
crépir
English
to plaster with lime
Spanish
encalar
Italian
incalcinare
German
mit Kalkmörtel bewerfen.
lumía , nf Definition
limone druche
Synonyms e antonyms
limontzianu,
perotu
Scientific Terminology
frt, Citrus aurantifolia
Etymon
itl.
lumia
Translations
French
lime,
limette
English
lime
Spanish
lima
Italian
limétta
German
bittere Orange.