argamàssa , nf Definizione
crachina imbartzada, ammesturada cun abba
Sinonimi e contrari
bojaca
Etimo
ctl., spn.
argamassa, argamasa
Traduzioni
Francese
chaux éteinte
Inglese
lime paste
Spagnolo
cal muerta
Italiano
grassèllo
Tedesco
Löschkalkmasse.
calchína , nf: calcina,
carchina,
carcina,
cartzina,
crachina,
cracina Definizione
pedra carcària cota o óssidu de càlciu (CaO); sa matessi cosa ammesturada cun abba, idróssidu de càlciu, Ca(OH)2, e impastada cun arena po ischedrare muros, fàere ischedradura
Sinonimi e contrari
callina
Modi di dire
csn:
carchina rude = comente essit dae su furru, a pedra cota, ma chentza imbartzada, itl. calce viva; c. imbartzada = itl. calce spenta; forru de carcina = furru pro còghere sa pedra; late de carchina = carchina sorta in abba meda pro illatare sos muros; scagiadori de carcina = calchinàgiu, mastru chi faghet sa carchina; carcina grassa, làngia = impastada cun pagu, cun meda rena; càssia o bartza pro imbartzare carchina = bagnolu, tumbarella
Frasi
cussu muru l'ant arrebbussau a carchina ◊ sa carcina ndi est arruendi a pilladas de su muru ◊ sos muros fatos a preda e carchina essint fortes
Cognomi e Proverbi
smb:
Calcina
Terminologia scientifica
mnr
Etimo
ltn.
calcina
Traduzioni
Francese
chaux
Inglese
lime
Spagnolo
cal
Italiano
calce
Tedesco
Kalk.
imbiscàre , vrb: inviscai Definizione
pònnere su biscu, cassare cun su biscu; fintzes atzitzare su cane
Sinonimi e contrari
biscare
/
auntzare,
imbriscare,
incidai,
inciulai
Frasi
fit timendhe de restare imbiscadu in sas chesuras ◊ mi daes un'atacu tantu pro m'imbiscare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
engluer
Inglese
to lime
Spagnolo
enviscar
Italiano
impaniare
Tedesco
leimen.
impiligàre , vrb: impirigai,
impirigari,
imprigare Definizione
arrèschere, pònnere a unu in mesu de cosas pagu de bonu, su si pèrdere in calecuna dificurtade, betare apare; fintzes ocupare faendho cosa
Sinonimi e contrari
imbusticai,
pèldere
/
imbogiare,
trabojare
Frasi
cussu est impirigau in d-unu muntoni de cosas! ◊ l'at impiligadu su dimóniu
2.
chi no funt erribbaus bollit narri ca ant fatu guastu cun sa màchina o si funt impirigaus in custus caminus ◊ us corros a cerbu si dhi funt imprigaus in as brancas de as matas ◊ sa lana si est totu impirigada
3.
immoe soe impirigau in d-una cummédia e nd'apu peri un'àtera de currègere
Etimo
itl.
implicare
Traduzioni
Francese
engluer,
séduire
Inglese
to lime,
to entice
Spagnolo
enredar,
envolver
Italiano
invescare,
sedurre
Tedesco
umgarnen,
verführen.
incalchinàre , vrb: incalcinai,
incalcinare,
incarchinare,
incarcinae,
incarcinai,
incarcinare,
incarcinari,
incartzinare,
incrachinare,
incracinai Definizione
betare crachina, carragiare, imbrutare de crachina, fintzes ischedrare is muros cun impastu de crachina o passare su late de sa crachina (sa prima manu) a is muros ischedraos
Sinonimi e contrari
albinare,
arrabbussai,
arraspagliai,
impalitai,
impilatzare,
intunigare,
irrustigare
/
imbarchinai
Frasi
is maistus de muru s'incarcinant totu sa bistimenta
2.
seu aici totu biancu ca ci seu imbàtiu in d-unu muru incracinau ◊ incrachinant sa dommo una borta a s'annu ◊ sa coghina si incalchinat donzi annu ◊ de cantu in cantu is aposentus tocat de dhus incarcinari
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
crépir
Inglese
to plaster with lime
Spagnolo
encalar
Italiano
incalcinare
Tedesco
mit Kalkmörtel bewerfen.
lumía , nf Definizione
limone druche
Sinonimi e contrari
limontzianu,
perotu
Terminologia scientifica
frt, Citrus aurantifolia
Etimo
itl.
lumia
Traduzioni
Francese
lime,
limette
Inglese
lime
Spagnolo
lima
Italiano
limétta
Tedesco
bittere Orange.