abbetiàe, abbetiài, abbetiàre, abbetiàri , vrb: betiare,
vetiare Definition
arrespòndhere, foedhare ancora arrespondhendho contras a su chi narat s'àteru, sighire a foedhare torrandho a nàrrere sa cosa giai nada; prnl., pigaresidha a bétia, annervare
Synonyms e antonyms
aconchizare,
acorrochinare,
arrebbecae,
atoliai,
briare,
certai,
profidiai,
reotare,
rempicare,
tencinare,
tostoinare
/
achibberare,
acroconai,
collobbiare,
contierrare,
inchibberare,
inchighiristai,
inchimerai,
incrabudhire,
infelai,
infuterare,
insutzuligai,
intziminire,
renignai
Sentences
dh'iat abbetiau: No, tui no mi as a isciacuai mai is peis! ◊ faint unu fillu unu fillastu e nemus porit abbetiai! ◊ no po abbetiai, ma cussus fiant malloredhus, no cruguxonis! ◊ cudhu Fulanu fadiat de sangunau "Marongio" e dèu a abbetiai: "Marongiu!" ◊ su mere de sa tanca abbétiat pro no lia tzèdere, ca cheret cussa puru ◊ e cudha a narri carei, abbetiendu torra: No dhu est! ◊ abbetiendi, sighiant a tzerriai "cafei" cudha cosa chi cafei no fiat ◊ sa filla abbetiàt, ma su babbu no dha creiat etotu
2.
abbetiaus chi candu si fuedhant e s'iscriint duas línguas, sunt duas culturas chi si agatant faci apari ◊ ti bollu biri abbetiendidhu in faci!
Translations
French
s'obstiner,
s'entêter,
objecter
English
to obstinate,
to object
Spanish
empeñarse,
reñir
Italian
incaponire,
replicare,
obiettare,
altercare
German
streiten,
sich versteifen,
einwenden.
abbogài, abbogàre , vrb: abogai Definition
fàere s'abbogau; nàrrere su chi unu tenet de nàrrere, nàrrere a boghe o fintzes solu fàere a bíere o arregordare in calecuna manera
Synonyms e antonyms
aprontai 1,
difèndhere,
iscaressire
2.
tenias it'e nàrrere e no ti ses abbogadu: andhe fatza sa chi as tentu!…◊ tue ses su primu chi ti ses abbogadu a ti dare su chi ti tocat ◊ aispeta ca in cue mi abbogo deo: Cussa est cosa chi no si faghet, ca no andhat bene!
3.
po abogai sa durci cara tua istimada intregu su spédhiu in is alas de su bentu (E.Sanna)
Etymon
spn.
Translations
French
objecter
English
to object,
to come forward
Spanish
abogar
Italian
farsi avanti,
obiettare
German
die Anwaltschaft ausüben,
vertreten.
papàrra 1, pàparra , nf Definition
cosighedha de perunu contu, nudha
Synonyms e antonyms
pampalluca,
pimpirripàparra
/
bóciga
Sentences
dh'as a cumprendi, tui, sa pàparra!…◊ no scit una paparra de sa letzioni ◊ est abbituau a arriri de is carrus furriaus, ma cun mimi fait pagu paparra!
Translations
French
objet de peu de valeur,
sans valeur
English
an object of no value
Spanish
menudencia
Italian
còsa di ìnfimo,
nessun valóre
German
Nichtigkeit.
pígnos, pígnu, pígnus , nm: píngiu,
pintzu,
pinzos,
pinzu,
pínzulu,
pinzus Definition
podet èssere css. cosa de sa domo o de su chi si ponet in dossu sa persona (pinzu de orrobba); cosa de valore chi si podet bínchere; nau in cobertantza, malu (nau de gente o animale)/ pintzos de arribbu = bestimenta de càstigu, bona
Synonyms e antonyms
aina,
beltimenta,
isterzu,
traste
/
prémiu
Sentences
a sos pinzos faghent postu e frundhidu: zente tropu mascada! ◊ s'ispozat unu pinzu a pustis de s'àteru ◊ at téssidu pinzos e tapetos ◊ tenet cussa cosa arribbada che pinzos de valore ◊ n'at bogadu padedhas e pinzos pro fàghere a manigare ◊ bi at restadu unu pignos ruinzadu ◊ no teniat su dinari po si comporare unu pinzu de robba ◊ tenet istrepos e pínzulos antigos ◊ tue ses pinzos de pagu valore!
2.
as ingrassadu su mere candho li binchias pinzos in sas cursas! (L.Marteddu)◊ s'àrvure de s'oliva, tra totu sas piantas, est cudha chi valanzat s'altu pinzu (G.Usala)
3.
e ite pignu de remonire in canteranu chi est, cussu!…
Etymon
ltn.
pignus
Translations
French
objet
English
object
Spanish
objeto
Italian
oggètto,
capo di vestiàrio
German
Gegenstand,
Sache,
Ding.