Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

alzenína , nf: arzinina Definition sa coa de s'argiola, granu de trigu aortitzu, minudedhu; is granos de trigu orruinau ammesturau a pedrighedha chi si ndhe sèberat candho su trigu dhu faent in chiliru po dhu chistire límpiu Synonyms e antonyms arenúgiu, cerfa, coale, coamaderzu, coalina, coana, coatzu, culischedhu, enina, genina, ghinina, ischivozu, pealinu Sentences bennasu de peràulas, nàrami chie cantat candho agabbas sas istajones in sas alzolas mannas de arzinina! (C.De Martis)◊ cussu fit cantadore de arzininas mortas Translations French grenaille English refuse Spanish mondadura Italian mondìglia German Spreu.

arrefúdu , nm: arrefuru, arrefussu, refudu Definition su arrefudare, su no bòllere prus o no bòllere fàere o nàrrere calecuna cosa; cosa chi no si bolet prus, abbandhonada, coigiada (fintzes ca nemos ndhe at prus gana o no dha bolet própriu) Synonyms e antonyms arrecusa, arreusa, dennega, revudada / afrantzuchena, rebuzu / crébida Idioms csn: arrefudu de presoni (nadu de unu) = avassu de galera, delincuente, malafatore; a arrefudu = a révudu, a meda de ndhe pòdere avassare 2. custa est arrobba noba, no funt arrefudus de fuliai! ◊ apenas Giudas dh'at basau, a Gesús dhu pigant totu acapiau coment'e un'arrefudu de presoni ◊ a pobidha si at pigau s'arrefudu de sa bidha!◊ oi a prandi no fatzu nudha: si papaus is arrefurus 3. a prandi nci fiat sa petza e su binu a arrefudu Etymon srd. Translations French déchet, abjuration English refuse, abjuration Spanish negativa, rechazo, abjuración, resto Italian rifiuto, abiura, scarto German Ablehnung, Abschwörung, Ausschuß.

arreúsa , nf: reusa Definition su no bòllere, su no bòllere nàrrere o fàere una cosa Synonyms e antonyms arrecusa, arrefudu Etymon srd. Translations French refus English refuse Spanish negativa Italian rifiuto German Ablehnung.

ischivíre , vrb: schiviri Definition tènnere àscamu, ischifu, de sa cosa Synonyms e antonyms aschiare, grisai 1, ischifare Translations French éprouver du dégoût, refuser English to loathe, to refuse Spanish sentir asco Italian provare schifo, rifiutare German ekeln, nicht vertragen.

mundhàza , nf Definition àliga chi si arregollet mundhandho, purgadura de is laores Synonyms e antonyms mundadura / cerfa, coale, coamaderzu, coalina, coana, culischedhu, enina, genina, ghinina, ischivozu Sentences in dogni trigu bi at mundhaza ◊ su mare buliadu bombitat mundhaza Etymon srd. Translations French rebut, épluchure, grenaille English refuse Spanish barredura, monda Italian mondíglia German Spreu, Abfälle (Pl.).

rebusàre 1 , vrb: arreusai, reusai, reusare, rebuzare, ribuzare Definition nàrrere chi nono, no bòllere ccn. cosa, no bòllere prus a unu; tirare a longas, lassare a tempus addenanti Synonyms e antonyms arrafudai, rivuzare / crastinare, dilatai Sentences una borta chi ti càpitat s'ocasione bona la rebuzas? (T.Ledda)◊ mi at rebuzau sa fiza e commo la cheret dare a muzere a un'àteru 2. no podimus reusare ancora a che l'interrare, ca semus timindhe ◊ su sole ch'est intrendhe e no si podet piús reusare ca si che iscúrigat! Surnames and Proverbs prb: su mare no rebuzat abba Etymon spn. rehusar Translations French refuser, renvoyer, remettre English to refuse, to postpone Spanish rehusar, aplazar Italian rifiutare, ricusare, respìngere, rimandare German ablehnen, verzögern, hinziehen.

refudài, refudàre, refudàri , vrb: arrafudai, refussai, reudare, revudare Definition no bòllere o no bòllere prus una cosa o a unu, negare una cosa a chie dha pedit; rfl. nau de bestiàmene, illangiare Synonyms e antonyms deudare, necare, rebusare 1, rivuzare | ctr. bòlliri, chèrrere Sentences sos puzones revudant su nidu candho bident chi bi lis ant tocadu ◊ sigo poderendhe gràscias e anneos chi cumpanzia mi ant fatu ma no revudo prite mi balent de memórias birdes ◊ si lu mutiant a fàghere a nonnu, ca fit comunista su retore lu reudàt ◊ ti ndhe ses volada reudandhe su nidu chi aias 2. sos boes si sunt revudados Etymon ltn. refutare Translations French refuser, abjurer English to refuse, to abjure Spanish rehusar, rechazar, abjurar Italian rifiutare, abiurare German ablehnen, abschwören.

resúzu , nm: rusuzu Definition cosa avantzada, coígiu chi abbarrat, cosa arrasigada, de fàere a arrasigadura Synonyms e antonyms arremusulla, palfaruza, romasiza / iscutura, revuzu Sentences bi at abbarradu resuzos ◊ de sa pedhitza de contzare si ndhe ràtzigat donzi rusuzu de peta e de seu Etymon srd. Translations French résidu, déchet English residue, refuse, surplus Spanish sobras, restos Italian rimasùglio, resìduo, rifiuto German Rest, Abfall, Ramsch.