Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

alzenína , nf: arzinina Definition sa coa de s'argiola, granu de trigu aortitzu, minudedhu; is granos de trigu orruinau ammesturau a pedrighedha chi si ndhe sèberat candho su trigu dhu faent in chiliru po dhu chistire límpiu Synonyms e antonyms arenúgiu, cerfa, coale, coamaderzu, coalina, coana, coatzu, culischedhu, enina, genina, ghinina, ischivozu, pealinu Sentences bennasu de peràulas, nàrami chie cantat candho agabbas sas istajones in sas alzolas mannas de arzinina! (C.De Martis)◊ cussu fit cantadore de arzininas mortas Translations French grenaille English refuse Spanish mondadura Italian mondìglia German Spreu.

camisèdha , nf Definition min. de camisa: camisa pitica o de diferente genia; segundhu su costúmene, sa gunnedha de furesu; su pigighedhu chi bestit su granu de su trigu o de àteru laore (fintzes de su chiu de sa méndhula o cosas deasi) Synonyms e antonyms camijeta / pidhoncu 2. s'ispiga portat is naus e is naus portant sa camisedha o capa chi finit cun s'arista Scientific Terminology cst, bst Translations French chemisier, chemisette, balle du blé English blouse Spanish camiseta, cascabillo Italian camicétta, pula German Bluse, Spreu.

chercúzu , nm: chircuzu Definition est su chi abbarrat in s'argiola de sa treuladura de su trigu, sa pàgia prus fine; orrughedhos fines de sa coma de sa linna Synonyms e antonyms afrantzuchena, arremusulla, chimuza, chirchiza, cífrinu, cruscuza, frataza, pampodha, romasiza, tzimuca, vèglia / chimuza Translations French grenaille, crublure English riddling Spanish granzas Italian vagliatura, frùscoli German Spreu.

chirchíza , nf, nm: chischiza, chiscuza, chiscuzu Definition orrughedhos de css. cosa e mescamente de linna; moidedha de su foedhare / èssere chiscuza (nau de ccn.)= afrodhieri, bòlliri isciri ammarolla is chistionis allenas Synonyms e antonyms arrogalla, chercuzu, chimuza, frataza, frustigalla, ischimuza, pampodha, piciualla, tzimuca / bodheta, piscinu Sentences ti fetant a chiscuza! ◊ s'ossu a chiscuzu si at fatu! ◊ mi che ant frundhidu che chiscuza 2. est collindhe chiscuza a su fogu ◊ sa chiscuza meda chi bi est afogat su pàsculu 3. no s'intendhet che risos e chiscuzas, ispracadas sentza de àere cabu e coa ◊ est cussu buchimannu chi che at bogadu sa chiscuza, candho nos at agatadu! Surnames and Proverbs smb: Chiscuzzu Etymon ltn. quisquiliae Translations French grenaille, criblure English riddling Spanish salvado Italian vagliatura, frùscoli German Spreu.

coamadérzu, coamadórzu , nf Definition coa de madrelzu, de su postorzu, de s'argiola, su chi dhue abbarrat in s'argiola apustis incungiau su laore Synonyms e antonyms coale, coalina, culischedhu, ischivozu, padriedu Etymon srd. Translations French grenaille, criblure English riddling Spanish monda, criba Italian mondìglia, vagliatura German Spreu.

coscovàtzu , nm: cuscubatzu, cuscuvatzu Definition iscopa de àchina o de sarmentu, sa carena, su chi abbarrat de unu gurdone de àghina apustis istacaos is pibiones; fintzes totu su chi no est granu, foedhandho de su laore Synonyms e antonyms iscovàtzulu, iscopu 1, iscovile, sporra / cerfa, chercuzu, coamaderzu, múndulu 2. issos regollint su ranu e a nois lassant su cuscubatzu Scientific Terminology rbr Translations French râpe, criblure English grape stalk, riddling Spanish orujo, salvado Italian graspo, vagliatura German Traubenstiel, Spreu.

cugudhàu , nm Definition su cuguzadu, sa camisa o càscia de su trigu ancora in s'ispiga Synonyms e antonyms cuguzone, erenzu, iscuguza, scefa, scefabi Sentences su trigu fait sa palla de cugudhau ◊ sa paza est fata in fine, ma ancora su cugudhau est meda: moliae! ◊ su trigu si prugat po nd'iscerai su cugudhau chi est abarrau Scientific Terminology rbr Etymon srd. Translations French balle du blé English husk Spanish cascabillo Italian lòppa, pula del grano German Spreu.

cuguzòne , nm Definition su cuguzadu, sa camisa o càscia de su trigu ancora in s'ispiga Synonyms e antonyms cugudhau, erenzu, scefa, scefabi Scientific Terminology rbr Etymon ltn. cuculione(m) Translations French balle du blé English husk Spanish cascabillo Italian lòppa del grano German Spreu.

genína , nf: gerina 1, gianina, ginia 1, ginina, ginínia, girina, zenina Definition sa coa de s'argiola, trigu aortitzu, mortu, minudedhu, ammesturu de trigu pitichedhu o segau e pedrighedha (ma dhu narant de àteru laore puru) Synonyms e antonyms alzenina, cerfa, coale, coamaderzu, coalina, coana, coatzu, culischedhu, enina, ghinina, ischivozu, padreri Sentences toca, pruga sa girina ca ndi essit un'ànima de peniténtzia! ◊ a boltas li pagat sa faina cun misuras iscassas de ginina (M.Murenu)◊ su columbu si cuntentaiat de sa gianina de su trigumoriscu Surnames and Proverbs smb: Gerina, Girina / prb: onzi ispiga at sa parte de sa gianina Translations French grenaille English chaff Spanish granzas Italian mondìglia German Spreu.

ischivózu , nm Definition coa de argiola, s'úrtimu laore chi abbarrat de arregòllere, mescamente brutu e metzanu Synonyms e antonyms coale, coamaderzu, culischedhu Sentences frichinias de tempus, ischivozos anticos apo acatau in custos montricos pacu abbuschios e istropiaos Etymon srd. Translations French ventage, criblure English screening, rest Spanish residuo Italian vagliatura, resìduo German Spreu, Rest.

mundhàza , nf Definition àliga chi si arregollet mundhandho, purgadura de is laores Synonyms e antonyms mundadura / cerfa, coale, coamaderzu, coalina, coana, culischedhu, enina, genina, ghinina, ischivozu Sentences in dogni trigu bi at mundhaza ◊ su mare buliadu bombitat mundhaza Etymon srd. Translations French rebut, épluchure, grenaille English refuse Spanish barredura, monda Italian mondíglia German Spreu, Abfälle (Pl.).

múndulu , nm Definition s'àliga chi si ndhe sèberat de su laore / m. de bentu = molinada de bentu Synonyms e antonyms cerfa, mundidhu Etymon srd. Translations French criblure English riddling Spanish criba, despajadura Italian vagliatura German Spreu, Abfälle (Pl.).

musína , nf Definition cosa o àliga chi si ndhe sèberat e bogat prugandho laore Synonyms e antonyms alzenina, genina, ghighina, ghinina, ischivozu, purgadura Surnames and Proverbs smb: Musina Etymon srd. Translations French nettoyage, émondage, épluchage, épluchure English cleaning, weeding Spanish monda Italian mondatura German Spreu, Abfälle (Pl.).

tipidíu , nm, nf: tipitia, tipitiu Definition pruinedhu chi si faet mescamente manigiandho laore; pruinedhu fine fine chi si faet asuta de is letos, in su cugigone de is busciacas, fintzes ispuntadura de pilu, de lana e cosighedhas deasi Synonyms e antonyms boladia, pilibili, pulina / erenzu, ghilipiu, ghitipiu, pibitza, pilipiu, tilipio, tipidedhu, tipidipi Sentences est nudha su tipidiu chi dhui fiat asuta de su letu!… Translations French balle, duvet tonture English husk, down, polling Spanish cascabillo, pelusa, tundidura Italian lòppa, pula, lanùgine, cimatura German Spreu, Flaum, Schurwolle.

zenína , nf: genina*, zinina Definition sa coa o coígiu de s'argiola, granu de trigu aortitzu, mortu, pitichedhu; is granos de trigu guastos de maladia ammesturaos a pedrighedha chi si ndhe sèberant candho su trigu dhu faent in chiliru po dhu chistire límpiu Synonyms e antonyms alzenina, cerfa, coale, coamaderzu, coana, culischedhu, enina, ghinina, ischivozu Sentences betamus sas zeninas a sas pudhas ◊ apenas faghes débbile un'otina, ca ses de sos poetas sa zenina! ◊ custu ranu est zenina mísciu a paza ◊ una frommixa lu giughet a mossu che ranu de zenina! Translations French grenaille English chaff Spanish mondadura Italian mondìglia German Spreu.