abbisabbísa , nm: bisabbisa Definition
inghíriu o giogu de foedhos, fintzes cantzonedha, chi narat sa cosa in cobertantza po bídere bíere si s'àteru intzertat it'est
Synonyms e antonyms
arroma,
incertu,
indevinzu,
intzertintzerta,
istevíngiu,
istinzu
Scientific Terminology
ggs
Etymon
srd.
Translations
French
devinette
English
riddle
Spanish
adivinanza,
acertijo
Italian
indovinèllo
German
Rätsel.
cèrri , vrb: cèrriri,
chèrrere 1 Definition
colare, fàere in chiliru, seberare una cosa de un'àtera; portare in buca a ccn. po ndhe nàrrere male o fintzes po dhu pesare a bíere ite persona est; mòvere calecuna cosa coment'e faendho in chiliru / pps. cérriu 1, chérridu, chérriu; camminai o andai cerrixerri = coment'e ballendhe sas nàdigas, innàiga innàiga, moíndhelas de un'ala a s'àtera, itl. sculettare
Synonyms e antonyms
cherrintzonare,
chilibrare,
chirrare,
farinare,
iscerai,
prugae,
scedassai,
sciliriai,
spalinai
Sentences
cerri sa terra ◊ cerrit e purgat po isceberai e ponni a parti su bonu e su malu ◊ comente finites de mòlere su tricu cherrimus ◊ chi su malu puru si vantat po bonu, gei nc’est unu ciuliri chi cerrit! (Maxia S.)
2.
custa est genti cérria che farra in su sedatzu ◊ unu apui de s'atru si ant a prugai coment'e trigu cérriu in su sedatzu ◊ prima de ti fai un'amigu cerridhu! ◊ caminat cerri cerri parit una pudha
3.
passillat cerrendi su paneri ◊ est benendi cerrixerri, totu apomponissada, totu arrandas e frocus
Etymon
ltn.
cernere
Translations
French
tamiser
English
to riddle
Spanish
tamizar,
cribar,
cerner
Italian
cèrnere,
vagliare
German
trennen,
sichten.
cherrintzonàre , vrb: cherrunzonare,
chirrintzonare,
cirrincionai,
corrunzonai Definition
fàere in chiliru po che bogare malesa grussita, de sa farra (cirrincionai mescamente po che seberare sa símbula); fintzes forrogare, cricare a murigadura
Synonyms e antonyms
cerri,
chirrare,
scedassai
Sentences
dhue at créfiu unu bellu pagu de tempus po chirrintzonare cussu trigu, puite su prúene, sa paza e sa perdíscula fuit meda
2.
atrividu brufularzu, in sa conca de sa tula cherrintzonas, bicas sèmene, ti prenes s'iscarzu! (G.A.Mura)
Etymon
srd.
Translations
French
tamiser
English
to riddle
Spanish
cribar,
tamizar
Italian
crivellare,
setacciare
German
sieben.
chilibràre , vrb: chilirare,
chilivrare,
cilivrae,
cilivrai,
cilivrare Definition
passare o fàere in chiliru (ma cilivrare dhu narant fintzes po seberare, pònnere abbandha cosas diferentes, istare a su sèbera sèbera); nau in cobertantza, mòvere, cricare, forrogare de mala manera (o fintzes cunsiderare bene); fàere a chilivridas, a farinos
Synonyms e antonyms
cerri,
cherrintzonare,
chirrare,
iscerai,
prugae,
scedassai,
sciliriai
/
arrogai
Sentences
dae s'Onnipoténtzia divina no si fuit, donzunu est chiliradu: a un'ala su lozu, sa zenina, a s'àtera su trigu (G.Monzitta)◊ tenet su trigu chiliradu ◊ chilivrat su trigu dae sa pula ◊ bella picioca, ma spisseca, sèmpere cilivrandu!
2.
in sa mente sua est chilirendhe su passadu ◊ in sa gherra los ant chilivrados cun su fogu de sas mitràglias ◊ dhue at intrau unu margiane po chilivrae cussos animales
3.
as arguidores de sa bandha de sa fémina funt andadas po cilivrare us erregalus
4.
si donzi fatu lu leas dae fundhu e bene lu chiliras, bides sa brutura!
Etymon
srd.
Translations
French
tamiser
English
to riddle
Spanish
cribar
Italian
vagliare
German
sichten.
imperdigonài, imperdigonàre , vrb Definition
fèrrere isparandho a perdigones
Synonyms e antonyms
isperdiconare,
perdigonai
Etymon
srd.
Translations
French
cribler de balles
English
to riddle with shot
Spanish
disparar perdigones
Italian
impallinare
German
mit Schrot treffen.
indevínzu , nm Definition
cosa de intzertare, giogu chi si faet, a chie intzertat ite est una cosa, unu contu nau in cobertantza
Synonyms e antonyms
abbisabbisa,
divinzu,
incertu,
intzertintzerta,
istevíngiu,
istinzu,
ordivinzu
Sentences
s’indevinzu faghet marghinare sos tzelembros in s’intentu de iscobèrrere sa risposta giusta (Z.Zazzu)
Scientific Terminology
ggs
Etymon
srd.
Translations
French
devinette
English
riddle
Spanish
adivinanza
Italian
indovinèllo
German
Rätsel.
iscavedhaméntu , nm Definition
cosa dificurtosa agiummai de fàere segare sa conca, fintzes po giogu
Synonyms e antonyms
irmermedhu,
ischissimignu,
matràcara
Sentences
sos indevinzos fint un'ispassu, un'iscavedhamentu de mannos e minores
Etymon
srd.
Translations
French
casse-tête
English
problem,
riddle
Spanish
rompecabezas
Italian
rompicapo
German
Rätsel,
Problem.
patúngi , vrb: peltúnghere,
pertúnghere,
pertungi,
pertúngiri Definition
fàere un'istampu, istampos, bucos; cricare votos a iscúsiu, cricare acotzos po otènnere praxeres, po artzare de gradu / pps. pertuntu; nm. pertuntu = una parte de su telarzu totu a istampas
Synonyms e antonyms
istampai,
istampighedhare,
istuvire,
istuvonare,
pertúndhere*,
pertuntare,
pertusai,
sfustigonai,
stuviolai,
trapai,
tuvire
/
imbestire 1
Sentences
su sacu fiat totu patuntu ◊ s'atacadorza pertunghet anisca su chercu (G.Fiori)◊ sa balla lu peltungat!
Translations
French
percer,
cribler de trous,
cribler
English
to riddle
Spanish
horadar,
agujerear,
perforar
Italian
forare,
bucherellare,
crivellare,
bucherare
German
durchlöchern,
durchbohren,
lochen.