Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

allícu , nm Definition genia de ispédhiu, cosa chi praghet, chi si disígiat; fintzes badàngiu, profitu Synonyms e antonyms desizu / ingàgiu Sentences sos ricones ant allicu de crèschere sa fortuna (A.Paba)◊ mastru Bainzu aiat postu allicu a sas Musas ◊ a sos pulíticos nostros lis piaghet s'aligarza furistera: e ite allicu, s'insoro! ◊ no at allicu de peruna cosa 2. padronos anturzos mi betant ossos ispulpados pro allicu ◊ domo, parentes, totu olvidaiat chie li faghiat cuss'allicu ◊ de su dinari chi at fatu no ndhe tenet perunu allicu Etymon srd. Translations French goût, attrait English taste, lure Spanish gusto Italian gusto, allettaménto, adescaménto German Lust, Anlockung.

ammalliàre , vrb Definition seberare una cosa male, chentza crabbu, chentza gustu Sentences m'abbàida ite arratza de bestimenta chi si at amalliadu, putzidha! ◊ za ti l'as ammalliada sa cosa, balla!…◊ za si l'at ammalliada, sa fémina, a si leare un'isenta a muzere!…◊ za ti l'as ammalliada s'ora de chircare zente, a mesanote! Translations French choisir sans goût English to choose without taste Spanish elegir sin gusto Italian scégliere sènza gusto German ohne Geschmack wählen.

aspidòre , nm Definition nau prus che àteru de is cosas de papare, su sabore forte chi paret coment'e ispitzulandho sa limba, ispirtindho, coment'est su piberone orrúbiu (minudu), sa chibudha, su casu martzu; nau de su tempus, fritu forte Synonyms e antonyms aspidesa / frizidore Sentences a ndhe zughet de aspidore cussu piberone! ◊ in s'aghedu a sa chibudha che li essit s'aspidore 2. lampu arratza de aspidore: fintzas astrendhe est! Scientific Terminology sbr Etymon srd. Translations French saveur piquante English hot taste Spanish picante Italian sapóre piccante German pikanter Geschmack.

dènga , nf, nm: denghe, denghi, dengo, dengu Definition genia de vítziu, cosa chi si faet o chi si narat po acuntentare a tropu, o pigare cun tropu delicadesa, a unu; genia de calidade o de gustu chi si dhi agatat a una cosa de papare o de bufare, prus che àteru bistu coment'e difetu, o chi praghet pagu prus de àteru ma solu ca chie si dhu agatat est mendheosu (e a bortas podet èssere fintzes unu gustu bonu) Synonyms e antonyms dengheria, imbérriu, imbímbinu, imbràmbulu, iscancériu, losinga, melindru, pacia, spiscíngiu / defeta, saboi, taltu Sentences issa po denghi dhu naràt: Su pipiu, s'isposu, su pipiedhu miu! ◊ s'isgàngiat a arriri fendi denghi cun s'istràngiu ◊ no tengu totus cussus denghis de is sennoris ma gei mi apu a podi presentai! ◊ acabbamidha de pràngiri: su denghi chi portas mi at giai pigau a s'istògumu! ◊ bellu, candu ti primmas, sunt denghis de amanti! ◊ su cani, candu mi at biu, mi at fatu su dengu ◊ s'isposa est totu arrisus e dengus cun is cumbidaus ◊ tenes bisonzu de dengos prus de una creaduredha 2. custu binu tenet unu denghe: fossis bi lu at postu sa cuba ◊ a totu su chi assazat, isse li agatat carchi denghe! 3. isse faedhat su saligheresu cun su denghe de Bartzellona ◊ custu pische at unu bellu dengo ◊ sa nughe mi lassat unu bonu dengo un buca Etymon spn. Translations French mignardise, goût English mincing ways, taste, unpleasant taste Spanish dengue Italian vézzo, moina, gusto sgradévole German Ziererei, übler Geschmack.

gustài , vrb: gustare Definition papare, fàere s'ustu, papare a pràngiu; fintzes abbrovendhare; pigare gustu tastandho sa cosa de papare Synonyms e antonyms assagiai, atastare, bustare, inciuciare, mascare, papai, ticare / immulzare / aggradae, piàchere Sentences lassai is batallas e isterreisí po gustai! ◊ pudhu e pudhichina no si gustant de solu chilinzone ◊ nos gustamus de mura, de ficu e de pira ◊ chie est avesu a sa tropejalia no si gustat de pane sueradu ◊ a gustare nos daiant coconedha e casadina ◊ murgo, aproendho sos cadhos e sas bacas e mi nche gusto sos porcos 2. sa fruta est dulche a la gustare 3. leade su gafè, o sa birra o comente bos gustat! Etymon ltn. gustare Translations French goûter, savourer English to taste Spanish gustar, saborear Italian gustare German schmecken.

gústu 1 , nm: (no faet mai s'aféresi de g-) Definition genia de cuntentu chi si leat cun calesiògiat de is chimbe sentidos, su pràghere, ma fintzes sa cuntentesa chi si provat in s'ànimu; su disígiu de calecuna cosa Synonyms e antonyms contentu, géniu, piachere, saboi / desizu | ctr. dirgustu Idioms csn: èssiri de bonu g. = chi cumprendhet ite est bonu e ite nono; a gustu miu, tuu, suu = comente piaghet a mie, a tie, a isse; dare su g. a ccn. = acuntentaidhu, dàreli su cuntentu, lassàreli fàghere comente disizat; leare su g. a unu = negàreli su cuntentu; fàghere g. a una cosa = leare gustu, ingustare Sentences totu ant mandhigadu su segundhu cun apititu e cun gustu linghendhesindhe finas sos pódhighes ◊ de abbardente si ndhe at dau una paja de issurcadas chin gustu 2. lassa tue custu carrasciale de modas macas, custu gustu feu chi cheret dogni cosa istrupiare (A.Casula)◊ andhaiant pro gustu a lis fàghere sas cartas sa majarza ◊ a zogare gai no bi leo gustu ◊ si fiza mia si cheret cojare cun cussu, su gustu sou no bi lu leo! ◊ su maistu fut cumentzendu a pigai gustu a sa política 3. sunt pagos sos chi si podent catzare dogni gustu ◊ su babbu li catzaiat donzi gustu: l'aferraiat a cojuos, a binnennas, a tusorzos, a garas poéticas ◊ podes seberare a gustu e a piaghere ◊ a su fizu li daet donzi gustu ◊ lu tiant cherrer bídere e tocare a gustu insoro Surnames and Proverbs prb: mellus unu gustu chi no centu siendas Translations French plaisir, goût English taste, pleasure Spanish gusto Italian gusto, piacére German Geschmack, Gefallen, Lust.

ispinàles , nm Definition in buca e in sa limba, genia de puntighedhas chi leant o aciapant is sabores Scientific Terminology crn Etymon ltn. spinalis-e Translations French papille linguales English taste buds Spanish papila gustativa Italian papille gustative German Zungenpapillen.

tastài , vrb: atastare, tastare, testai, testare Definition provare cun su gustu, pònnere in buca, tocare, provare una cosa po bíere ite o comente est, ite sabore tenet, si andhat bene o àteru Synonyms e antonyms assagiai, gustai, inciuciare, ticare, tocae / proare / aprapudhai Sentences nche at ghirau su mele a dommo a lu fàchere tastare a sa muzere ◊ amus ifustu su pane in su binicotu, a lu tastare ◊ cussa bagna testadha de sali! ◊ de cussa pessa mandamindi ca dha bollu testai ◊ si la pichet una tassa de vinu, nesci a lu testare! 2. tastendi su muru, a su buju, arrennescit a agatai s'interrutori Etymon ctl. tastar Translations French goûter English to taste Spanish probar, catar Italian assaggiare German kosten.