Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

cadíssu , nm Definition orrobba de lana, tira de orrobba Sentences in sos ojos no bi zughet cadissos! ◊ sos bator moros de sa bandhera sarda zughent sos cadissos Etymon spn. cadiz Translations French étoffe de laine grossière, bandeau English woollen cloth Spanish tejido de lana tosco Italian stòffa di lana grossolana, bènda German grober Wollstoff, Binde.

caldàda , nf Definition genia de ammontu de lana, grussu, po letu, pígiu de ammontu Synonyms e antonyms burra, coce, coberta, frassada Sentences mamma comintzat a ndhe bogare isterrimentas e caldadas…◊ si che poniat dereta suta de sas caldadas in su letu ca teniat fritu Scientific Terminology ts Translations French couverture de laine English woollen cover Spanish manta de lana Italian copèrta di lana German Wolldecke.

forési, foréssi , nm: fresi, froesi, fruesu, furesi, furesu Definition orrobba téssia grussa, de lana sarda, prus che àteru tintu a niedhu impreau po costúmenes / nighedhu che furesi (de s'arrennegu) = nau de ccn., arrennegau meda Synonyms e antonyms goresi Sentences de furesi, de pinzos e tapetos ndhe at téssidu unu premiarzu ◊ cun d-unu palmu de fresi lu bestis gioga gioghendhe! ◊ sunt imbreagos chi cunfundhent sos fresis chin sas sedas ◊ in sa càscia bi at cannas de fresi, lentolos de linu, costúmenes ricamados 2. sa bidha fit torrata unu burdellu niedhu che furesi Surnames and Proverbs smb: Fresi, Furesi / prb: mezus furesi ischidu chi no segnore molente Scientific Terminology ts Etymon ltn. fore(n)sis Translations French "orbace" (étoffe sarde en poil de chèvre) English coarse woollen fabric (from sardinia) Spanish tejido de lana Italian orbace German grobes Wollzeug.

frochèdha , nf Definition chirrione, frocos de lana, is chi no abbarrant impare cun sa parte manna de una lana túndhia; nie a frocos (e fintzes pallasina abbruxada chi bolat, frochedha de chinisu) Synonyms e antonyms fioca Sentences chin frochedhas tesso trama (M.Dore) Translations French flocon English wool remnant Spanish vedija, lana suelta Italian pezzame di lana German Krempelwolle.

ladhagiòne, ladhajòne, ladhajòni , nm: ladharione, ladharone, ladherone Definition ladamíngiu a orrugu grussu e tostau chi is animales (mescamente lanosos) portant pèndhe pèndhe apicigau a sa lana, a su pilu; ladharione funt puru a logos is birillas chi faet su crecu (bonas fintzes po giogare) Synonyms e antonyms àdhara, cadhajoni, dhàdhara, gradhajone, ghiritoni / cdh. tzacadhoni Sentences est tundhendhe lana e ladharione! Etymon srd. Translations French éclaboussure English dung Spanish sirle pegado a la lana Italian pillàcchera German Kotfleck.

làna , nf Definition su pilu cracu e longu de is animales impreau apustis filau po tessíngiu, o fintzes deasi etotu po prenimentu de banitas e cabitzales: est cosa callentosa meda poite agguantat in mesu s'ària (chi est isolante); su pilu de su sutabbídhiu; àtera cosa chi si assimbígiat a sa lana naturale, ma de produtzione industriale impreada po isolante; su mucore chi creschet in is cosas isciustas; dhu narant fintzes in su sensu de arreghèscia, iscusa, chistione troboia, mala a cumprèndhere o a fàere / genias de lana: anzonina, de madrigadu; lana metzana, de madrigadu ma cussa de sa coa, de sas cossas, prus curtza = mulgulzu; lana de imbírdiu; lana o lanedha de perda, de àrbure o mata = lanaritzu, zenia de erba chi creschet subra de sas pedras o in sa corzola de sas àrbures a s'ala de s'umbra, itl. mùschio; lanedha de abba, lana de arriu = genias de lanaritzu birdi chi fait me in s'àcua abarrada; lana chi fait me in su pani = afungu, nabra Synonyms e antonyms pilu Idioms csn: una lana = totu sa lana chi si tundhet de unu fiadu (e goi si narat plurale puru: duas lanas = sa lana de duos fiados); angioni a l. pratzia = mannu, cun sa l.longa de resurtare betada a parte e àtera dae su filu de s'ischina; bogare lanas de una cosa = fàghere atzola, arrennèsciri; no arrennèsciri a ndi fai ni casu e ni lana, de una cosa, de unu = ne crau e ne tzou, no resessire a la dominiare a dovere; istènnere lanas = bogai contus, pònniri chistionis; no si perdet in lanas = no si perdit in chistionis, bandat a su chi prus dh'interessat; pigai a unu a lanas de asegus = aferrare a purpedhas de culu; èssiri che lana in mesu de is ferrus = èssere in apretu mannu, in dificurtade, agatàresi male; àere lanas de graminare = runzas de ratare, chistiones inzotosas Sentences una tupada de lana ◊ sa lana si tundhet, si sàmunat, si bàrminat, si filat e si tesset ◊ at fatu unu cambúsciu de lana de arbei: ge pítziat pagu!… 2. no arrennesciat a ndi fai ne casu e ne lana de cudha "gioventù fascista" chi andàt che un'arei de brebeis tzopas ◊ ognune si bàrminet sa lana sua! 3. chin d-unu muntone de lanas nche lu aiant conchinatu a fàchere su sínnicu ◊ isse si colaiat sa die istennenne lanas e chene travagliare, eperò carcunu lu crediat abberu ◊ onzi vorta chi venzo bi at chistiones novas e vetzas: no est petzi su mare… bi at peri lanas de graminare… Surnames and Proverbs smb: Lana Etymon ltn. lana Translations French laine, toison English wool, fleece Spanish lana, zalea Italian lana, vèllo German Wolle, Rohwolle.