bàdhu 2 , nm Definition
corgiolu de lardu, de porcu o de sirbone; s'intostadura chi faet a tretos su primu pígiu de sa carre in manos a fortza de fàere trebballu pesante
Synonyms e antonyms
callu* 1,
corgiolu,
sidhu
2.
sos betzos si contant tribbulias mustrèndhesi sos badhos de sa manu
Translations
French
couenne
English
pigskin
Spanish
hoja de tocino,
témpano
Italian
coténna
German
Schwarte.
corgiólu , nm: corjolu,
corzolu,
craxolu,
croxó,
croxolu,
curzolu Definition
su pígiu de fora de calecuna cosa, mescamente su córgiu de su procu (corgiolu de lardu), ma fintzes de sa castàngia, de sa nughe, de sa patata, de is frutos / arrisu cun craxolu = su arriri cun amargura, po no prangi
Synonyms e antonyms
badhu 2,
pedhe,
pedhola
/
colzola,
còglia
Sentences
su corzolu de su lardu est tostu, si no est porchedhu minore ◊ su corzolu de su casu est tostu, sa mata est modhe ◊ arrustendi su procedhu no fatzast abbruxai su croxó!
Surnames and Proverbs
smb:
Corgiolu, Corzolu, Curgiolu
Etymon
srd.
Translations
French
couenne,
peau
English
pigskin,
skin
Spanish
hoja de tocino,
témpano
Italian
coténna,
bùccia
German
Schwarte,
Schale.
làdru , nm: laldu,
lardu Definition
pígiu grussu de ógiu, tostau, aghedhosu, chi faet mescamente asuta de su corgiolu de su porcu; grassu meda / su lardu si chistit saliu segau a sestas, a tacales, a cantrexalis
Synonyms e antonyms
grassu
Idioms
csn:
l. assiau = lardu contomosu; l. pèrpere = totu de sa própiu grussària; l. panosu = súmene, su lardu de sa brenti de su procu (e pruscatotu de sa mardi), prus bellu a papai ca portat arràndulas; s'annu chi at a piòere fae cun lardu… = mai; comparai su lardu de is topis = circai cosa a chini no ndi podit donai ca est própiu cussu chi si dha papat; pònnere lardu, dare a l. = fai lardu, ingrassai (in cobertantza, prexaisí meda); andai che lardu in sali (nadu prus che àteru de cosas de manigare) = piàghere meda
Sentences
a sa pingiada una de is féminas dhoi at ghetau unu pratu de fasolu cun d-un'arrogu de lardu ◊ lis at intregau un'istalliada de lardedhu fine ◊ porcu de arratza bona ponet lardu fine e peta meda ◊ bi at porcu bonu a lardu ma no a peta ◊ ocannu su porcu at postu tres pódhighes de lardu ◊ nosu cundeus su lardu a melas cun sali e píbiri
2.
nois pitzinnos poniaimus unu prammu de lardu intendhindhe cussos contos!
Surnames and Proverbs
smb:
Lardu
Etymon
ltn.
lardum
Translations
French
lard
English
lard
Spanish
lardo,
tocino
Italian
lardo
German
Speck,
Fett.
pantzèta , nf Definition
su súmene, su lardu fine e cun pigighedhu de petza chi su porcu portat in bentre, saliu e cunfetau po ingaúngiu, lassau ispratu o fintzes imbodhigau a istrintu cun cordiola
Synonyms e antonyms
pantzedha,
súmene
Scientific Terminology
mng
Translations
French
lard maigre
English
bacon
Spanish
tocino
Italian
pancétta
German
Speck.
súmene , nm: sumi,
súmine,
súmini Definition
su lardighedhu fine, in bentre, ue su porcu portat is titas, is tzimingiones: est su prus licante si faet cunfetau a panceta: si narat fintzes de sa matessi parte de sa tunnina, prus adata po orrostire; dhu narant po unu terrenu chi faet unu pagu a cúcuru, deasi comente cun àteros númenes de partes de sa carena si narant unas cantu formas de su terrenu (es. codhu, cúcuru)
Synonyms e antonyms
pantzeta
Scientific Terminology
mng
Etymon
ltn.
sumen
Translations
French
lard maigre
English
bacon,
potbelly
Spanish
tocino
Italian
pancétta
German
Bauchspeck.
tajòne , nm: tejone Definition
sa pedhe grussa, tostada; maladia, genia de tumore o ufradura asuta de sa pedhe (prus che àteru de is animales) po puntura de bobboi; fintzes bobboi chi punghet
Synonyms e antonyms
corgiolu
/
babajone,
babatzone,
caigioni,
papajone
3.
su cadhu chin sa coa si catzat sa musca e su tajone
Translations
French
couenne
English
thickskin
Spanish
tocino
Italian
coténna,
cótica
German
Schwarte.
tidignólu , nm: tidingiolu Definition
ispétzia de greme piludu e niedhu chi creschet in sa petza salia e sicada, in su casu béciu
Synonyms e antonyms
tanzolu*
Scientific Terminology
crp, dermestes lardarius
Translations
French
dermeste du lard
English
hairyworm
Spanish
larva del escarabajo del tocino
Italian
marméggia
German
Speckkäfer.