bàdhu 2 , nm Definizione
corgiolu de lardu, de porcu o de sirbone; s'intostadura chi faet a tretos su primu pígiu de sa carre in manos a fortza de fàere trebballu pesante
Sinonimi e contrari
callu* 1,
corgiolu,
sidhu
2.
sos betzos si contant tribbulias mustrèndhesi sos badhos de sa manu
Traduzioni
Francese
couenne
Inglese
pigskin
Spagnolo
hoja de tocino,
témpano
Italiano
coténna
Tedesco
Schwarte.
corgiólu , nm: corjolu,
corzolu,
craxolu,
croxó,
croxolu,
curzolu Definizione
su pígiu de fora de calecuna cosa, mescamente su córgiu de su procu (corgiolu de lardu), ma fintzes de sa castàngia, de sa nughe, de sa patata, de is frutos / arrisu cun craxolu = su arriri cun amargura, po no prangi
Sinonimi e contrari
badhu 2,
pedhe,
pedhola
/
colzola,
còglia
Frasi
su corzolu de su lardu est tostu, si no est porchedhu minore ◊ su corzolu de su casu est tostu, sa mata est modhe ◊ arrustendi su procedhu no fatzast abbruxai su croxó!
Cognomi e Proverbi
smb:
Corgiolu, Corzolu, Curgiolu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
couenne,
peau
Inglese
pigskin,
skin
Spagnolo
hoja de tocino,
témpano
Italiano
coténna,
bùccia
Tedesco
Schwarte,
Schale.
làdru , nm: laldu,
lardu Definizione
pígiu grussu de ógiu, tostau, aghedhosu, chi faet mescamente asuta de su corgiolu de su porcu; grassu meda / su lardu si chistit saliu segau a sestas, a tacales, a cantrexalis
Sinonimi e contrari
grassu
Modi di dire
csn:
l. assiau = lardu contomosu; l. pèrpere = totu de sa própiu grussària; l. panosu = súmene, su lardu de sa brenti de su procu (e pruscatotu de sa mardi), prus bellu a papai ca portat arràndulas; s'annu chi at a piòere fae cun lardu… = mai; comparai su lardu de is topis = circai cosa a chini no ndi podit donai ca est própiu cussu chi si dha papat; pònnere lardu, dare a l. = fai lardu, ingrassai (in cobertantza, prexaisí meda); andai che lardu in sali (nadu prus che àteru de cosas de manigare) = piàghere meda
Frasi
a sa pingiada una de is féminas dhoi at ghetau unu pratu de fasolu cun d-un'arrogu de lardu ◊ lis at intregau un'istalliada de lardedhu fine ◊ porcu de arratza bona ponet lardu fine e peta meda ◊ bi at porcu bonu a lardu ma no a peta ◊ ocannu su porcu at postu tres pódhighes de lardu ◊ nosu cundeus su lardu a melas cun sali e píbiri
2.
nois pitzinnos poniaimus unu prammu de lardu intendhindhe cussos contos!
Cognomi e Proverbi
smb:
Lardu
Etimo
ltn.
lardum
Traduzioni
Francese
lard
Inglese
lard
Spagnolo
lardo,
tocino
Italiano
lardo
Tedesco
Speck,
Fett.
pantzèta , nf Definizione
su súmene, su lardu fine e cun pigighedhu de petza chi su porcu portat in bentre, saliu e cunfetau po ingaúngiu, lassau ispratu o fintzes imbodhigau a istrintu cun cordiola
Sinonimi e contrari
pantzedha,
súmene
Terminologia scientifica
mng
Traduzioni
Francese
lard maigre
Inglese
bacon
Spagnolo
tocino
Italiano
pancétta
Tedesco
Speck.
súmene , nm: sumi,
súmine,
súmini Definizione
su lardighedhu fine, in bentre, ue su porcu portat is titas, is tzimingiones: est su prus licante si faet cunfetau a panceta: si narat fintzes de sa matessi parte de sa tunnina, prus adata po orrostire; dhu narant po unu terrenu chi faet unu pagu a cúcuru, deasi comente cun àteros númenes de partes de sa carena si narant unas cantu formas de su terrenu (es. codhu, cúcuru)
Sinonimi e contrari
pantzeta
Terminologia scientifica
mng
Etimo
ltn.
sumen
Traduzioni
Francese
lard maigre
Inglese
bacon,
potbelly
Spagnolo
tocino
Italiano
pancétta
Tedesco
Bauchspeck.
tajòne , nm: tejone Definizione
sa pedhe grussa, tostada; maladia, genia de tumore o ufradura asuta de sa pedhe (prus che àteru de is animales) po puntura de bobboi; fintzes bobboi chi punghet
Sinonimi e contrari
corgiolu
/
babajone,
babatzone,
caigioni,
papajone
3.
su cadhu chin sa coa si catzat sa musca e su tajone
Traduzioni
Francese
couenne
Inglese
thickskin
Spagnolo
tocino
Italiano
coténna,
cótica
Tedesco
Schwarte.
tidignólu , nm: tidingiolu Definizione
ispétzia de greme piludu e niedhu chi creschet in sa petza salia e sicada, in su casu béciu
Sinonimi e contrari
tanzolu*
Terminologia scientifica
crp, dermestes lardarius
Traduzioni
Francese
dermeste du lard
Inglese
hairyworm
Spagnolo
larva del escarabajo del tocino
Italiano
marméggia
Tedesco
Speckkäfer.