ciócula , nf, nm: cióculu Definition
genia de tzintzigorru, fintzes de mare, gioga de mare, cóciula; nodu de linna
Synonyms e antonyms
cocoi,
croca
/
còcioba
Sentences
ciócula bódia, ciócula cena ◊ at a èssere ciócula de mare
2.
su truncu, apenas l'apo abbertu, at mustradu cióculas piliesse
Scientific Terminology
crp, rbr
Translations
French
limaçon,
arche
English
snail,
seashell
Spanish
caracol,
nudo
Italian
chiòcciola,
arsèlla
German
Schnecke,
Muschel.
giòga , nf Definition
upm., genia de tzintzigorru (dhue at logu chi est sa padedha 1 o pagellida)/ min. gioghita / gioga minuda = calidade de sintzigorredhu minudu (helix pisana, leucochroa candidissima); giógula marina = cóciula / in sa carena de sa zente, s'ossu de sa gioga, de sa croca = su fusti de sa coa, sa coa de s'ischina, crogale, itl. còccige; male de sa gioga = itl. fimòsi (su pizu de sa pedhe chi cuguzat sa conchedha de sa natura de s'ómine est tropu afissa e no si ritirat); in carchi logu est sa calanca de s'ogru
Synonyms e antonyms
cocoi,
croca
Sentences
sa gioga candho pioet girat e si giughet sa domo a trazu ◊ dae sendhe criaduras andhaimis a gioga chi nos serviat a nos catzare su fàmine ◊ fimis cuntentos candho su chi poniat in su piatu fit cosa chi aimis regortu cun sas manos nostras: fenuju, gioga, cugumedhu, antunna, beda, ispàrau
2.
in sa gioga tocait de fàghere un'iscanzadura, che unu trau de giacheta, pro fàghere sos ojos a su santu
Translations
French
escargot
English
snail (big)
Spanish
caracol
Italian
chiòcciola
German
Schnecke.
mongèta , nf: monzeta,
mungeta Definition
genia de tzintzigorru in colore de castàngia (ma a papu niedhu), piticu, chi in s'istade s'interrat e tupat cun d-unu pigighedhu biancu càndhidu: si narat m. candu si arregollet giai essiu a pàschere / mungeta pei de molenti = tzintzigorru mannu
Synonyms e antonyms
croghedha 1,
monza 1,
tapada 1
Sentences
sos cundhutos che tilíngias iscaint sizillèndheche sa morte che monzeta ◊ bai a arregolli tapadas e mungetas! ◊ chini non portat agulla non papat mungetas ◊ est essidu a chilcare monzeta ◊ mungetas pei de molenti in cussas terras dhoi nd’at medas
Scientific Terminology
crp, helix aperta
Etymon
ctl.
mongeta.
Translations
English
green garden snail
Italian
chiòcciola,
monachèlla
German
Grunzschnecke.
sicigórru , nm: cicigorru,
sinsigorru,
sintzigorru,
sissigorru,
sitzigorru,
tzintzigorra Definition
animaledhu cun su corgiolu (corra) tundhu a bisura de caragolu: bogat una genia de saliàciu e in conca, candho essit a is abbas mescamente, bogat coment'e duos corros, modhes, ue in punta portat is ogos: cun custu númene est mescamente su biancu e un'àtera calidade birdància (boveri) e si arregollet po papare (su papu)/ su sitzigorru est símbulu de is bregungiosos ca comente dhi tocant is corros che dhos torrat a intrare
Synonyms e antonyms
babbacorra,
barracorru,
cocoi,
cocorra,
cocorróciu,
croca,
gioga,
pissigorru 1,
portamincorras,
suntzorra
Idioms
csn:
mamma de sitzigorru = zenia de cocoi chentza corza; sitzigorru buca modhi = chi zughet s'oru de sa corza, in s'ala abberta, tropu fine, chentza fata (e pro cussu no est bonu, depet sighire a crèschere); no bàliri unu sitzigorru = no bàlere a nudha; lassai isciogai is sitzigorrus = pònnere a zeunare; circai sitzigorrus a cúmpudu = candho ancora no sunt essidos, furriendhe sas pedras o àteru a bídere si bi ndhe at; sculaciai is sitzigorrus = segarendhelis sa punta de su caragolu (culàciu), prima de los sighire a còghere in sa bagna, a manera chi, manighèndhelos, ndh'essant a sutzadura
Sentences
betanci cussus sissigorrus a sa bagna e testadha de sali ◊ istrama, po papu de sitzigorru dh'as pigada?!◊ apu biu unu sicigorru cun tres mois de trigu…
2.
sitzigorru, bogandi is corrus a foras e lassa sa bregúngia!
Scientific Terminology
crp, helix pomatia
Etymon
srd.
Translations
French
escargot
English
snail (big)
Spanish
caracol
Italian
chiòcciola,
lumaca,
lumacóne
German
Schnecke,
große Schnecke.
tapàda 1 , nf Definition
sa mongeta arregorta in istade, candho est serrada cun d-unu pígiu biancu e istat firma in su buidedhu chi s'at fatu asuta de terra; genia de tzintzigorredhu de mare
Synonyms e antonyms
mongeta,
monza 1,
tapacorra
Sentences
de tapadas si ndi agatat meda me is cardalis
Scientific Terminology
crp, helix aperta
Etymon
srd.
Translations
French
limaçon,
escargot
English
snail
Spanish
caracol
Italian
chiòcciola
German
Schnecke.
tzintzigòrra, tzintzigórru , nf, nm: sicigorru*,
titzigorru,
tzintzincorru,
tzitzigorru Definition
cocoi, bobboi a corgiolu (corra) tostau a caragolu, bonu fintzes po papare (su papu); a logos tzintzigorru dhu narant a su tirriolu
Synonyms e antonyms
babbacorra,
barracorru,
cocoi,
cocorra,
cocorróciu,
croca,
gioga,
pissigorru 1,
portamincorras,
suntzorra
Sentences
sos tzintzigorros lassant sa bae ue passant ◊ Papatzàpulos papaiat tzintzigorros boveris, figau orrostiu, bidaritzu… non grisaiat nudha!
Scientific Terminology
crp
Translations
French
escargot
English
snail
Spanish
caracol
Italian
chiòcciola,
lumaca
German
Schnecke.