calítza , nf: callitza,
galitza Definition
margiane fémina
Synonyms e antonyms
fraícia
Scientific Terminology
anar
Translations
French
renarde
English
vixen
Spanish
zorra
Italian
vólpe fémmina
German
Fuchsweibchen.
chèrba 1 , nf Definition
su crebu fémina
Surnames and Proverbs
smb:
Cherba
Scientific Terminology
anar
Translations
French
biche
English
doe
Spanish
ciervo hembra
Italian
cèrvo fémmina
German
Hirschkuh.
fémina , nf, agt: fémmia,
fémmina Definition
nau mescamente de sa genia umana, s'organísimu chi prus isvilupat s’aparatu adatu po arrecire e ingendrare s'óvulu, fàere crèschere su fedu e afigiare; si narat mescamente in su sensu de persona fémina e fintzes de pobidha; nau pentzandho a ómine cojuau, sa pobidha; títulu de arrespetu chi si giaet prus che àteru a fémina chi no si connoschet o chi no s'ischit chie est; de duas cosas chi s'intrant apare, sa chi portat un'istampighedhu po intrare s'àtera (su mascu)/ erba de féminas = iparra (Capsella bursa pastoris)
Synonyms e antonyms
mulleri,
pobidha
/
femininu
| ctr.
ómine
/
mascru
/
maridu,
pobidhu
Idioms
csn:
f. afainada, fata, bagadia, cojada, bella, lègia, fainera; f. istrobbada = chi zughet su mese; f. primarza, primajola = chi at tentu fedu sa prima borta; f. istrumada = chi s'est istrumada, ndhe at pérdiu su fedu; f. andhada e bénnida, f. mala = fémina imbitzada a ómines; dimandhare f. = chèrrere a muzere; anzone, batu, àinu f. = si narat de totu sos númenes chi no tenent númene diferente de su mascru; sere a cadhu a sa moda de sas féminas = cun is cambas a una parti; sa f. est bennia in ou (nadu de zòvana creschindhe)= at comintzadu a li bènnere su mese, comintzat a èssere a tretu de fizolare
Sentences
dh'eis a crei cras su chi fadeus nosu féminas!…◊ sa fémina in malíscia contat nudha: niunu mi lu podet dennegare (Pulina)◊ finas a oe sa fémina est restada che iscrau ◊ cussu picioconi, chi no donat cura, is féminas dhu torrant a s'ossu
2.
che tenzo sa fémina foraidha e cheret chi mi arranze a sa sola, oe
3.
bona fémina, de ue sezis? ◊ fémina, ite cheres? ◊ o cudha fémina, mighi in cue no b'istat neune!
4.
bi at zuncu mascru e zuncu fémina, fiore mascru e fiore fémina ◊ custu est unu lèpuri fémina ◊ custos teniant unu fizu màsciu e una fiza fémina ◊ si piscant is arritzonis fémina ca portant is ous
5.
e torra ancora gastos e ispassos, pranzos rebbotas e lussos e galas, abbusos e burrúscios e fragassos, malos cumpanzos e féminas malas (P.Casu)
Surnames and Proverbs
prb:
fémina chene busciaca, fémina mesu maca ◊ fémina neada fémina pretziada ◊ iscuru a s'ómine chi narat segretos a fémina ◊ sa malíscia de sa fémina superat totu sas àteras
Etymon
ltn.
femina
Translations
French
femme
English
woman
Spanish
mujer,
hembra,
femenino
Italian
dònna,
fémmina,
femminile
German
Weib,
Frau,
weiblich.
fraícia , nf: fraitza Definition
capacidade de pigare s'àteru a ingannu; in cobertantza, su margiane fémina
Synonyms e antonyms
abbisu 1,
arrusa,
astrúscia,
imbentu,
magna,
malesa,
malíscia,
transa
/
calitza
Scientific Terminology
anar
Etymon
srd.
Translations
French
ruse,
renarde
English
cunning,
vixen
Spanish
astucia,
zorra
Italian
furberìa,
vólpe fémmina
German
Verschlagenheit,
Fuchsweibchen.
múra 2 , nf: mugra,
muvra Definition
genia de brebè areste: su muvrone fémina
Synonyms e antonyms
bítara,
mulva*
Sentences
levendhe su sirbone bido una mura e mi fato bàsciu bàsciu pro li tirare ◊ bi fint sas muras a fiotos
2.
si a missa calchi bolta andhas, che mura fadhida, ne cuntegnu e ne rispetu, no cumprint a su pretzetu cantos cun tegus bi ndh'at
Scientific Terminology
anar, ovis ammon musimon
Translations
French
mouflon
English
mouflon (hen)
Spanish
musmón,
muflón hembra
Italian
muflóne fémmina
German
Mufflonsweibchen.
suàbra , nf Definition
mardi de sirba, sue àbrina o sirvonina, de porcabru: sirbone fémina
Synonyms e antonyms
sirva
Scientific Terminology
anar
Etymon
ltn.
sue(m) + apru(m)
Translations
French
laie
English
wildboar (hen)
Spanish
jabalina
Italian
cinghiale fémmina
German
weibliches Wildschwein.