afiolàre , vrb: afiorare Definition
acostire sa terra a calecuna cosa prantada; apretare su fàmene, unu bisóngiu, bènnere fàmene o bisóngiu forte
Synonyms e antonyms
assacarrare
/
apretai,
sighire
Translations
French
presser
English
to be hot on s.o.’s
Spanish
apremiar,
acuciar (hambre,
otro)
Italian
incalzare (della fame,
di altro)
German
bedrängen.
fàmene , nm: fàmine,
fàmini,
fàmmene,
fammi,
fàmmine Definition
gana, abbisóngiu de papare, siat coment'e cosa chi si sentit in s'istògomo fatuvatu, coment'e afinamentu candho unu abbarrat unas cantu oras chentza papare, siat coment'e abbisóngiu mannu de chie no tenet cosa a papare de tempus meda o ndhe tenet tropu pagu e no dhi bastat
Synonyms e antonyms
afinu,
apetitu,
fàmigu,
isaminamentu
Idioms
csn:
bènnere, tènnere, torrare f., batire, pònnere, passare, leare o asseliare su f., catzàresi, tòdhere o bogaisindi su f.; passare, àere passadu f. = sufrire, àere sufriu fàmene po tropu pagu cosa de papare; min. faminedhu = unu pagu de fàmini (nadu in suspu, fàmine meda); bellu fàmini, fàmine bonu = apititu meda; f. cubidu = fàmine chi si tenet e si sufrit de tempus meda; f. a sintzu, a chitu, a ràglia = meda, fàmini de chini est tempus e tempus cun pagu papai; abba pro f. = bufai àcua a su postu de papai; èssere unu mortu de f. = campai in poberesa manna; f. caninu = ispétzia de maladia chi pigat a papai a papai; èssere a f. = tenni pagu cosa de papai; èssere barrivaladu de su f. = èssiri aici tanti de diora sentza de papai de no pòdiri movi mancu is barras; èssere morindhe, tzegu de su f. = tènniri fàmini meda, èssiri famiu, tènniri gana manna de papai
Sentences
fàmini fintzas a coi no est fàmini malu ◊ mi at bénnidu fàmine e no apo ispetadu a mesudie a manigare ◊ benide beneitos de babbu meu, ca apo tentu fàmine e mi azis dadu a mandhigare! ◊ ch'est tardu e tenzo fàmine ◊ tota die chentza manigare, so tzegu de su fàmine! ◊ si istas a s'assaza assaza ti leat su fàmine ◊ mi catzaio su fàmine cun sa frúture ◊ unu bellu fàmini… ias a biri ca dh'iant a papai custa cosa!
2.
su fàmini de su gatu chi s'iat papau sa coa a móssius!…◊ nci fiat su fàmini a chintzu ◊ su fàmini de tziu Andriolu, chi si fiat papau sa mola cun su bestiolu ◊ sos annos de sa gherra fint annadas de fàmine, lampu!
3.
est légiu che su fàmini ◊ portat fàcia de fàmine
Surnames and Proverbs
prb:
su fàmene no giughet ogos ◊ fàmine no at leze
Etymon
ltn.
*famen
Translations
French
appétit,
faim
English
appetite,
hunger
Spanish
apetito,
hambre
Italian
appetito,
fame
German
Appetit,
Eßlust,
Hunger.
issilicàre , vrb Definition
sentire o àere coment'e fàmene, isanimamentu, afinamentu de ànima
Synonyms e antonyms
schinitzai
Translations
French
avoir l'estomac creux
English
to feel hungry
Spanish
tener hambre
Italian
sentire languóre,
fame
German
Hunger haben.
istincàre , vrb Definition
torrare a istincu, illangiare meda a fortza de istare chentza papare
Synonyms e antonyms
apedhuncare,
illanzigare,
irromasire,
isminunchire,
scalaxiri,
slangiri
Sentences
s'ómine, si no est istirau a minore, torrat a risu, sa gana li sichit sas códias, istincat e si bufat sos pódhighes ◊ at presu su cabadhu a unu chercu e l'at lassau bíndhichi dies a istincare, pro che li bocare su bíssiu de manicare
Etymon
srd.
Translations
French
faire la faim
English
to go hungry
Spanish
adelgazar,
enflaquecer
Italian
far la fame
German
hungern.